Historia

Festung Breslau. Fanatyczna obrona Wrocławia

Ostatnia aktualizacja: 06.05.2024 05:45
Gdy ruszyła wielka sowiecka ofensywa na Berlin, Wrocław ogłoszono twierdzą. Wszyscy niezdolni do obrony musieli opuścić miasto. Zarządzono ewakuację – spóźnioną.
Niemieccy parlamentariusze udają się na rozmowy z dowództwem sowieckim w celu poddania Wrocławia, 6 maja 1945
Niemieccy parlamentariusze udają się na rozmowy z dowództwem sowieckim w celu poddania Wrocławia, 6 maja 1945Foto: Wikipedia/domena publiczna

6 maja 1945 roku, dwa dni przed końcem II wojny światowej w Europie, skapitulował Wrocław. Fanatyczna obrona miasta przez oddziały wierne Hitlerowi kosztowała życie nawet dziewięćdziesięciu tysięcy bezbronnych cywilów, zaś samo miasto legło w gruzach.

- Pod koniec 1944 roku Wrocław uchodził jeszcze za miasto bezpieczne, w porównaniu do innych ośrodków bombardowanych sukcesywnie przez aliantów – mówił na antenie Polskiego Radia prof. Karol Jońca z Uniwersytetu Wrocławskiego. – Niemcy uciekali na Dolny Śląsk. Wrocław liczył wtedy około miliona mieszkańców.


Posłuchaj
21:18 wyjście z miasta breslau___pr iii 133115_tr_0-0_11952001e559d564[00].mp3 Wyjście z miasta Breslau - reportaż Krystyny Bednarz. (PR, 25.02.2001)

 

Gdy w styczniu 1945 roku ruszyła wielka sowiecka ofensywa na Berlin, stało się jasne, że Wrocław stanie się celem ataku. Miasto ogłoszono twierdzą - "Festung Breslau". Wszyscy niezdolni do obrony mieli je opuścić. Zarządzono ewakuację. Spóźnioną.

W ponad 20-stopniowym mrozie, wysokim śniegu ruszyła wielka fala uchodźców w kierunku zachodnim. Świadek wydarzeń ks. Paul Peikert zanotował: "Był to upiorny marsz śmierci. Sunąc po zaśnieżonych szlakach, uchodźcy ciągnęli za sobą lub popychali saneczki i wózki dziecięce - jak długo im sił starczyło. Ślizgawica na drogach czyniła prawie niemożliwym posuwanie się naprzód. Oślepiające zamiecie śnieżne dokonywały reszty". Szacuje się, że zginęło około dziewięćdziesięciu tysięcy osób.

Tymczasem okrążone miasto broniło się przed wojskami marszałka Koniewa. Załogę "Festung Breslau" stanowili w dużej mierze zwerbowani siłą robotnicy przymusowi i cywile. Ciężkie walki pochłonęły tysiące istnień, a alianckie naloty i sowiecki ostrzał zrównały miasto z ziemią.

U progu drugiego miesiąca oblężenia niemiecki korespondent wojenny donosił: "Dzień i noc przybliżają się do nas grzmoty frontu. Chmury dymów snują się nad krajem. Przerażeni, wypędzeni przez okrutną rzeczywistość ludzie zapełniają drogi i szosy, ale niemieccy mężczyźni pozostali w tym płonącym kraju, ściskając swoje panzerfausty i nie pozwalają sobie na jedno słowo narzekania. Ożywieni wolą walki. Niemcy będą żyć także wówczas, jeśli my umrzemy".

Wrocław bronił się dłużej niż Berlin. Fanatyczna i niepotrzebna obrona kosztowała życie tysięcy osób, a zniszczeniu uległo 70 proc. miasta.

mjm

Czytaj także

Zdobycie Berlina oznaczało koniec wojny

Ostatnia aktualizacja: 02.05.2021 05:38
2 maja 1945 roku Armia Czerwona wraz z oddziałami 1. Armii Wojska Polskiego zdobyła Berlin. Polacy zawiesili sztandar na kolumnie Siegessäule.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Churchill, Truman, Żukow. Posłuchaj, co mówili w dniu zakończenia wojny

Ostatnia aktualizacja: 08.05.2021 06:00
- Keitel rzucił na nas nienawistne spojrzenie, usiadł na krawędzi krzesła i bez pośpiechu podpisał pięć egzemplarzy aktu bezwarunkowej kapitulacji Niemiec - mówił marszałek Gieorgij Żukow. Posłuchaj wyjątkowych, archiwalnych nagrań!
rozwiń zwiń
Czytaj także

Hitlerowski rozkaz Nerona

Ostatnia aktualizacja: 19.03.2020 05:30
- Naród niemiecki stoi wewnętrznie obezwładniony, wobec takiego obłędu niszczenia i w tym przejawia się jego upadek. Im wcześniej przyjdą Rosjanie, tym wcześniej skończy się to dzieło zniszczenia, którego sprawcą jest nasze dowództwo – pisał w oblężonym Wrocławiu ksiądz Paul Peikert.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wilhelmshaven. Kriegsmarine skapitulowała przed Polakami

Ostatnia aktualizacja: 06.05.2024 05:55
- Jako przedstawiciel zwycięskich sił zbrojnych sojuszniczych i w imieniu 1. Polskiej Dywizji Pancernej przyjmuję kapitulację twierdzy Wilhelmshaven. Obejmuję pełną władzę na obszarze twierdzy, nad miastem i portem - mówił w bazie Kriegsmarine płk. Antoni Grudziński, który w imieniu gen. Stanisława Maczka przyjmował kapitulację największej bazy morskiej III Rzeszy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Zdobycie Berlina oznaczało koniec wojny

Ostatnia aktualizacja: 02.05.2024 05:50
2 maja 1945 roku Armia Czerwona wraz z oddziałami 1. Armii Wojska Polskiego zdobyła Berlin. Polacy zawiesili sztandar na kolumnie Siegessäule.
rozwiń zwiń