Nazwa haulternative pochodzi od popularnego wśród blogerek pojęcia "haul zakupowy", który oznacza przegląd nowo nabytych ubrań czy dodatków, często używanych tylko raz - do sesji. Inicjatywa haulternative przeciwstawia się takim praktykom. - To trend, który idzie z duchem czasu i odpowiada na potrzeby XXI wieku. W modzie mamy do czynienia z nadprodukcją i z masowym wyrzucaniem ubrań, które zaśmiecają ziemię. Naprawdę polecam przed zakupami zajrzeć do szafy mamy i babci. Zadbamy o planetę, zaoszczędzimy pieniądze i będziemy wyglądać oryginalnie - opowiada historyk sztuki i kolekcjoner mody Adam Leja.  

Pomysłodawcami akcji haulternative jest organizacja Fashion Revolution. Promuje ona świadome zakupy i etyczną modę. Zachęca, aby chwalić się nie tylko nowo zakupionymi ubraniami, ale również tymi odnowionymi lub wyłowionymi z dna szafy i odkrytymi po raz drugi. Więcej o tym trendzie w materiale Weroniki Puszkar.

***

Tytuł audycji: Stacja Kultura

Prowadzi: Kasia Dydo

Data emisji: 7.03.2019

Godzina emisji: 11.32

kul/pj

• Lalka Barbie pojawiła się 9 marca 1959 roku na targach w Nowym Jorku.
• Dziś występuje w wielu wersjach i wykonuje wiele różnych zawodów. 
• Największa produkcja lalek Barbie na świecie jest w Indonezji. 
• Mimo to, nadal jest to produkt luksusowy - drogi i rzadko dostępny.

Historia lalki Barbie

Po raz pierwszy Barbie zaprezentowano w 1959 roku na targach zabawek w Nowym Jorku. To był przełom - zamiast lalki-bobasa pokazano dorosłą kobietę.

- Lalki-bobasy przygotowywały małe dziewczynki do tradycyjnych ról matki, żony, gospodyni domowej - opowiadała w Czwórce Aleksandra Podżorska z Zamku Królewskiego w Poznaniu - Barbie pokazywała zupełnie inny model bycia, inny świat. Pierwsza była nastoletnią modelką, która buduje swoją niezależność.

Barbie buduje inkluzywny świat

Na przestrzeni lat Barbie wykonywała ponad 200 zawodów. Latała nawet w kosmos, a pierwszy dyplom wyższej uczelni "otrzymała" już w 1963 roku. Tym samym wyprzedziła decyzje wielu szkół wyższych, które nawet do 1969 roku nie dopuszczały kobiet do nauki w ich progach. Barbie buduje też inkluzywny świat. Pojawia się ze zmarszczkami i z siwymi włosami. Jest Barbie na wózku czy Barbie z protezą. Ta lalka ma też przyjaciółkę w trakcie chemioterapii. W 2023 filmową opowieść o Barbie wyreżyserowała Greta Gerwig. Film z udziałem Margot Robbie i Ryan Gosling jest nominowany do tegorocznych Oscarów i ma szansę otrzymać aż 8 statuetek.

Azjatyckie konkurentki Barbie

Barbie znana jest na całym świecie, ale są takie miejsca, gdzie ustępuje miejsca lokalnym lalkom. - Azja słynie z teatrów lalkowych. Są one szczególnie popularne w Indonezji. Mamy tam lalki wykonane z drewna, trójwymiarowe i płaskie, a także lalki wykonane ze skóry bawolej, które wykorzystywane są w teatrze cieni - opowiada dr Maria Szymańska-Ilnata z Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie. - Są to lalki przeznaczone dla dorosłych, a nie do zabawy dla dzieci. Natomiast przedstawienia teatrów lalek oglądają widzowie w każdym wieku.

Lalkę Barbie stworzyła Ruth Handler. Po raz pierwszy zaprezentowano ją 9 marca 1959 roku na targach w Nowym Jorku.

W czasach, kiedy dzieci nie miały dostępu do "profesjonalnych" zabawek, same robiły lalki z zasuszonych roślin - żeby się nimi bawić, ale też, żeby naśladować dalangów z teatru cieni - lalkarzy, którzy uchodzili za celebrytów.

- Barbie również dotarła do Azji. I w wersji klasycznej "amerykańskiej", i w wersji przygotowanej z myślą o rynkach lokalnych - mówi kuratorka. - Figurą nawiązują do oryginalnego modelu, ale ubrane są zgodnie z tradycją danego kraju. W przypadku Indonezji są to lalki, które nazywają się "Anissa" i noszą chusty na głowie tak, jak robią to kobiety w krajach muzułmańskich. I one też reprezentują różne zawody.

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Barbie (@barbie)

Zobacz także:

• Karnawał z perspektywy Sambodromu. Polki, które zatańczyły w Rio
• Być jak postać z "Gwiezdnych wojen". Nie wystarczy założyć kostium

W Indonezji Barbie jest produketm luksusowym

Indonezja znana jest również z tego, że to właśnie tutaj produkuje się najwięcej Barbie na świecie. - Mowa tu nawet o kilku milionach lalek miesięcznie, co sprawia, że jest to znaczący procent eksportu Indonezji - dodaje rozmówczyni Weroniki Puszkar. - Nie zmienia to jednak faktu, że oryginalna Barbie jest tam nadal produktem luksusowym, dostępnym tylko w większych miastach.

W 2017 roku pojawiła się Barbie Batik Kirana - lalka, której strój zaprojektowała indonezyjska projektantka Iwan Tirta, Był on wykonany z batiku - tradycyjnej tkaniny z Indonezji, którą maluje się przy pomocy wosku.  

***

Tytuł audycji: Kto pytał?

Prowadzi: Weronika Puszkar

Gość: dr Maria Szymańska-Ilnata (Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie)

Data emisji: 09.03.2024

Godzina emisji: 13.15

kul