- Te ostatnie dzieła Brahmsa, napisane po niespełnionej obietnicy przejścia na emeryturę, należą do najcudowniejszych. Są zarazem kunsztowne (zawierają bardzo wyszukaną polifonię) i nie sprawiają wrażenia, jakby rodziły się w bólach - mówił gość festiwalu "Chopin i jego Europa".

Andres Staier w programie koncertu, podczas którego wystąpił razem z klarnecistą Lorenzo Coppolą, zestawił ze sobą sonaty Brahmsa (f-moll i Es-dur na klarnet i fortepian op. 120) z utworami Albana Berga. - Zaintrygował mnie fakt, że prawie 20 lat po ukończeniu przez Brahmsa sonat, w tym samym mieście, czyli w Wiedniu, Alban Berg stworzył cztery utwory na klarnet i fortepian op. 5. Odnoszę wrażenie, że ich dzieła są niezwykle wiedeńskie w charakterze. Późny Brahms i wczesny ekspresjonistyczny Berg mają wiele wspólnego, mimo że jeden z nich pisał muzykę tonalną, a drugi atonalną.

Pianista mówił o nowatorstwie Brahmsa i przywołał w audycji esej Arnolda Schönberga, w którym autor wskazywał na innowacyjne elementy w muzyce tego kompozytora, tradycyjnie uznawanego za konserwatystę stojącego w opozycji do postępowego obozu Wagnera i Ryszarda Straussa.

***

Rozmawiał: Krzysztof Dziuba

Goście: Andreas Staier (pianista)

Data emisji: 21.08.2017

Godzina emisji: 17.50

Materiał wyemitowano w audycji "Letni festiwal muzyczny".

bch/jp

- Beethoven wciąż szukał kolejnego instrumentu. W przeciwieństwie do Mozarta i Chopina zawsze próbował z fortepianu wyciągnąć więcej niż to możliwe. Jego instrument z początku XIX wieku pochodzi jeszcze z angielskiego okresu Erarda i ma zupełnie inny mechanizm. Ale już około 1822 roku Sebastian Erard ulepszył konstrukcję i zastosował tzw. podwójny wymyk. Kiedy młoteczek uderzał w strunę, był trzymany blisko niej tak, żeby móc szybciej powtórzyć uderzenie. To zbliżyło jego fortepiany do tych znanych nam współcześnie. Potem, między 1830 a 1880 rokiem instrumenty były już do siebie bardzo zbliżone pod kątem konstrukcyjnym - dodał Alexander Melnikov, który podczas festiwalu "Chopin i jego Europa" na fortepianie historycznym wykonał m.in. Koncert fortepianowy C-dur Ludwiga van Beethovena.

W nagraniu rozmowy posłuchamy o tajnikach wykonawstwa historycznego, a także usłyszymy rozmowę z niemieckim pianistą - Andreasem Staierem.

***

Rozmawiała: Hanna Szczęśniak

Gość: Alexander Melnikov (pianista)

Data emisji: 23.08.2017

Godzina emisji: 20.58

Materiał wyemitowano w audycji "Letni festiwal muzyczny".

mz/bch

- Koncertowanie jest nieodłącznym elementem życia muzyka. W podróży mam szansę rozmawiać z różnymi ludźmi, mogę dowiedzieć się czegoś o ich życiu, języku, zwyczajach, upodobaniach. W podróży mogę też nareszcie w spokoju czytać książki, albo oglądać filmy, co też jest dla mnie bardzo ważne. Potrzebuję jednak kilka tygodni w roku, gdy nie muszę nigdzie się ruszać. Mam wtedy czas na naukę repertuaru i odpoczynek. To bardzo ważne, by znaleźć dla siebie czas i skupić się na robieniu czegoś, co jest absorbujące, ale całkowicie relaksuje. Gdy po takim odpoczynku wracam do fortepianu, czuję się jakbym wracała do przyjaciela, którego przez jakiś czas nie widziałam. Zupełnie inaczej siadam do instrumentu. To bardzo przyjemne uczucie – dodała Julianna Awdiejewa, która 25 sierpnia wystąpiła w Warszawie podczas festiwalu "Chopin i jego Europa" .

Ponadto w audycji posłuchamy o wykonawstwie historycznym i dowiemy się, z czym kojarzy się Juliannie Awdiejewej Filharmonia Narodowa w Warszawie.

***

Rozmawiała: Hanna Szczęśniak

Gość: Julianna Awdiejewa (pianistka)

Data emisji: 25.08.2017

Godzina emisji: 21.23

Materiał wyemitowano w audycji "Letni festiwal muzyczny".

mz

- Wszystko zaczęło się od tego, że kupiłem kiedyś niewielką kamerę i podczas trasy koncertowej postanowiłem nagrać krótki reportaż o zespole. Początkowe efekty nie były najlepsze. Nie zniechęciło mnie to jednak i dalej podążałem za orkiestrą z kamerą. Frustrował mnie nieco fakt, że nie mogę filmować prób i koncertów z zewnątrz, bo przez cały ten czas po prostu muszę siedzieć przy wiolonczeli. Dlatego ustawiałem sprzęt na fortepianie czy gdzieś z boku, nagrywałem wszystko, a potem montowałem. Później doszedł do tego dźwięk i tak to się jakoś potoczyło. Kiedy założyciel Orkiestry Frans Bruggen – zaczął mieć problemy zdrowotne i zaczął poruszać się na wózku – miałem poczucie, że muszę udokumentować jak najwięcej, czułem się jak czarna skrzynka w samolocie. Wiedziałem, że te nagrania będą miały kiedyś dużą wartość historyczną. Wciąż mam wiele niewykorzystanego materiału z jego udziałem – dodał Albert Bruggen, który wraz z Orkiestrą XVIII wieku wystąpił podczas festiwalu "Chopin i jego Europa".

W nagraniu posłuchamy również rozmowy z klarnecistą Erikiem Hoeprichem.

***

Rozmawiała: Monika Zając

Gość: Albert Bruggen (wiolonczelista), Eric Hoeprich (klarnecista)

Data emisji: 26.08.2017

Godzina emisji: 18.09

Materiał wyemitowano w audycji "Letni festiwal muzyczny".

mz/kul

- W tej symfonii od samego początku słychać niezwykłą atmosferę. To wyjątkowy zabieg ze strony kompozytora, bo Mendelssohn prowadzi narrację dźwiękiem, maluje nim. Tworzy specyficzny nastrój melancholii. Instrumenty z epoki tworzą taką fakturę brzmieniową, jaką miał w zamyśle kompozytor. Kombinacja różnych brzmień – altówek, fagotów, trąbek – tworzy barwę podstawową, składającą się na poczucie melancholii, a jednocześnie towarzyszący nam niepokój i trwogę. Z miejsca przenosi nas to do wyjątkowego i romantycznego świata Mendelsohna – dodał Gustavo Gimeno, który wystąpił podczas tegorocznego festiwalu "Chopin i jego Europa".

W nagraniu audycji posłuchamy również rozmowy z Szymonem Nehringiem.

***

Rozmawiali: Hanna Szczęśniak, Anna Skulska

Gość: Gustavo Gimeno (dyrygent), Szymon Nehring (pianista)

Data emisji: 29.08.2017

Godzina emisji: 17.47

Materiał wyemitowano w audycji "Letni festiwal muzyczny".

mz/jp

"Chopin i jego Europa" 2017 w Dwójce. Posłuchaj rozmów z artystami

- Wydaje mi się, że odczuwałem coś w rodzaju przyciągania, może pokrewieństwa dusz - mówił słynny amerykański pianista o początkach swojej przygody z muzyką Chopina. Jak przyznał, jego nauczyciele wyczuli to pokrewieństwo i zachęcali go do zmierzenia się z repertuarem genialnego Polaka. - Pamiętam choćby Rosinę Lhevinne, wspaniałą nauczycielkę z Julliard School, która powiedziała: "Mój drogi, ty jestem urodzonym pianistą chopinowskim!". Nie wiem, na jakiej podstawie to wyczuła, ale twierdziła, że to rzadki dar - opowiadał.

Jak zwycięzca VIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina z 1970 roku wspomina swój start w warszawskich zmaganiach? Co łączy kompozycje Chopina i Szymanowskiego, które Garrick Ohlsson zestawił na swoim środowym koncercie? I czy poza muzyką Chopina jest jeszcze jakiś styl, w którym odnajduje się szczególnie dobrze?

Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Garrickiem Ohlssonem, a także z dyrygentem Grzegorzem Nowakiem, który poprowadził podczas finałowego koncertu "Chopina i jego Europy" Orkiestrę Akademii Beethovenowskiej.

***
Prowadzą: Milena Gąsienica, Anna Skulska

Goście: Garrick Ohlsson (pianista), Grzegorz Nowak (dyrygent)

Data emisji: 30.08.2017

Godzina emisji: 20.30

Materiały zostały wyemitowane w audycji "Letni festiwal muzyczny".

jp/mz