Niewątpliwie jednym z najbardziej znanych utworów, do których słowa napisał Marek Gaszyński, jest "Sen o Warszawie", nagrany przez Czesława Niemena. Jak wspominał dziennikarz, tekst powstał na prośbę legendarnego muzyka. - Czesław był wtedy w Paryżu, artystycznej stolicy Europy lat 60., a może i świata. Był on jednak człowiekiem Wschodu, który najlepiej czuje się wśród swoich. On tęsknił zawsze do Polski, do polskiej publiczności - mówił Marek Gaszyński. - Miałem wtedy 25 lat. Byłem młody, nie miałem doświadczenia i rutyny; nie potrafiłem pisać i dopiero się wszystkiego uczyłem. Kiedy Czesław zadzwonił do mnie i powiedział, żebym napisał tekst, zapytałem go, o czym ma być piosenka. Odpowiedział, że o Warszawie. Czesław nie mieszkał wtedy w Warszawie, ale jakby rozumiał już, że to miasto jest najważniejszym punktem, zwłaszcza w show-biznesie - wspominał dziennikarz.

Z czasem "Sen o Warszawie" stał się utworem silnie związanym z Legią Warszawa. Piosenkę regularnie można usłyszeć w trakcie meczów stołecznego zespołu. - Największe wrażenie wywarło na mnie wykonanie piłkarzy, podczas otwarcia nowego stadionu Legii. Nie pamiętam, czy spiker zapowiedział utwór, czy piłkarze wyszli i zaczęli śpiewać "Sen o Warszawie", ale było to niesamowite wrażenie. Byłem wtedy w otoczeniu VIP-ów zaproszonych na otwarcie; wszyscy się ode mnie lekko odsunęli, a kilka osób pokazywało na mnie palcem. Miałem łzy w oczach. Jak chodzę na mecze, to zawsze przeżywam silne wzruszenie, że śpiewają to piłkarze do kibiców. A kibice to sól ziemi, ludzie Warszawy - opowiadał Marek Gaszyński.

Czytaj także:

• Człowiek, który kształtował radio i muzykę. Wspominamy Marka Gaszyńskiego
• "Dopóki mnie chcą". Historie z życia Marka Gaszyńskiego w reportażu Jakuba Tarki

Wszystko zaczęło się od jazzu

Muzyka była miłością Marka Gaszyńskiego. Dziennikarz bardzo cenił twórczość artystów jazzowych. Tajniki tego gatunku poznawał w klubie Hybrydy. - Tam uczyłem się tego jazzu. Słuchałem Dudka Matuszkiewicza, zaprzyjaźniłem się ze Zbyszkiem Namysłowskim, poznałem też Wojtka Karolaka, który jest mistrzem, jeśli chodzi o standardy. Wie o nich wszystko, każdy temat pozna po pierwszych taktach - mówił Marek Gaszyński.

Miłość do jazzu kwitła w nim od czasów szkolnych. - Do matury właściwie cały czas tkwiła we mnie ta miłość do jazzu. Chodziłem na przykład na koncerty radzieckich wykonawców. (...) Cały ten jazz, ta otoczka, słowa "New York" skrócone do NY, "I love", to "Made in USA", były dla naszego pokolenia symbolem dalekiej Ameryki, świata jazzu i świata zupełnie przez nas niezbadanego - opowiadał dziennikarz.

Istotnym elementem w jego miłości do muzyki były również gitary i muzyka rockandrollowa. Jak mówił dziennikarz, wszystko zaczęło się właśnie od tego instrumentu. Utwory rockandrollowych artystów Marek Gaszyński prezentował wraz z Witoldem Pogranicznym na antenie radiowej Trójki. Warto nadmienić, że obaj redaktorzy byli członkami grupy inicjującej powstanie Programu 3. - Był głód muzyki, głód słuchania. I wraz z Witkiem Pogranicznym trochę wypełnialiśmy tę lukę w radiowej Trójce. Też nie wiedzieliśmy wiele o rock and rollu, ale mieliśmy przyjaciół, którzy na przykład przysyłali nam tygodnik z Londynu, który mówił wszystko o muzyce, albo encyklopedie jazzu i rock and rolla - wspominał Marek Gaszyński.

***

• Bohaterem audycji "Dwie do setki" był Jacek Kalabiński - dziennikarz, radiowiec, obywatel świata.
• W tym roku mija 25 lat od jego śmierci.
• We wrześniu br. Jacek Kalabiński został uhonorowany pośmiertnie Orderem Odrodzenia Polski.

Głód wiedzy, nieprzeciętny profesjonalizm i radiowa barwa głosu - między innymi te cechy charakteryzowały Jacka Kalabińskiego. Po świecie poruszał się jak po własnym pokoju, zawsze gotowy do pracy.

Jacek Kalabiński - radiowiec

Z Polskim Radiem związany był przez szereg lat. Dla wielu kolegów stał się wzorem radiowca.

- Jacek był słynny ze swoich uwag, które pobudzały do śmiechu oraz ze swoich różnych przeróbek. Kiedy marszałek Spychalski został przewodniczącym Rada Państwa, to Jacek chodził po korytarzach i mówił: "Spychałek marszalski". Któregoś dnia go łapię i mówię: "Słuchaj, ty występujesz na żywo. Przecież to nie ma takiej siły, ty musisz to palnąć". Jakiś czas potem jestem w domu, słucham Polskiego Radia, Jacek idzie na żywo i słyszę: "Spy... o przepraszam Państwa, marszałek Spychalski" - uśmiechał się Rafał Brzeski, wieloletni dziennikarz Polskiego Radia.

Jacek Kalabiński - dziennikarski obieżyświat

Na początku lat 80. Jacek Kalabiński został prezesem warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Po wyrzuceniu z radia wyemigrował z rodziną do Stanów Zjednoczonych, gdzie został dziennikarzem Radia Wolna Europa. Był również komentatorem BBC, dziennikarzem "Gazety Wyborczej" i "Rzeczpospolitej".

W 1989 roku tłumaczył przemówienie Lecha Wałęsy w amerykańskim Kongresie. W latach demokratycznego przełomu rolę tłumacza pełnił przy okazji spotkań polskich i amerykańskich polityków. 

W tym roku mija 25 lat od śmierci Jacka Kalabińskiego. We wrześniu znakomity dziennikarz prasowy, telewizyjny, a z naszej perspektywy przede wszystkim radiowy został pośmiertnie uhonorowany Orderem Odrodzenia Polski.

***

Tytuł audycji: Dwie do setki

Prowadził: Jakub Kukla

Data emisji: 7.10.2023

Godz. emisji: 15.15

mgc/pg