Historia

Czterej śpiący kontra metro

Ostatnia aktualizacja: 09.11.2010 06:00
Gdzie "powędruje" Pomnik Polsko - Radzieckiego Braterstwa Broni?

Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa pozytywnie zaopiniowała pomysł władz Warszawy, by pomnik tzw. czterech śpiących został przesunięty w północną część pl. Wileńskiego. Zmiana lokalizacji pomnika jest konieczna, bo w miejscu, gdzie teraz stoi, ma być stacja metra.

Pomnik Polsko - Radzieckiego Braterstwa Broni, potocznie nazywany przez warszawiaków pomnikiem czterech śpiących, ma zostać przeniesiony za wylot ul. Cyryla i Metodego. Do planów ratusza nie odniosła się rosyjska ambasada.

Na razie nie wiadomo, kiedy pomnik zostanie przeniesiony. Decyzję w tej sprawie będzie musiała podjąć nowa rada miasta. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, podejmowanie uchwał dotyczących wznoszenia pomników jest wyłączną kompetencją rady gminy.

Usunięcie "czterech śpiących" z dotychczasowej lokalizacji jest konieczne ze względu na rozpoczętą w tym roku budowę II linii metra. Na skrzyżowaniu ul. Targowej i al. Solidarności powstanie stacja Dworzec Wileński.
Pod koniec lipca ratusz zaproponował, by pomnik przesunąć nieco na północ. Okazało się bowiem, że zapewnienie należytej ekspozycji pomnika w lokalizacji preferowanej przez ROPWiM, czyli w południowo-wschodnim narożniku Parku Praskiego, wymagałoby wycięcia wielu drzew.

Trzy miesiące później ratusz wystosował kolejne pismo do ROPWiM. Poinformował w nim, że ze względu na napięte harmonogramy budowy II linii metra, miasto nie może dłużej czekać z zakończeniem prac projektowych. Te zostały jednak zablokowane przez brak decyzji o docelowej lokalizacji pomnika.

Kilka dni później Rada pozytywnie oceniła lokalizację wskazaną przez miasto. Poinformowała także, że wobec konieczności niezwłocznego podjęcia prac związanych z budową metra, wystąpienie do ambasadora Federacji Rosyjskiej w Polsce z informacją o planowanych działaniach związanych z pomnikiem, uznaje za wyczerpanie zobowiązań wynikających z umowy z 1994 r. Brak odpowiedzi ze strony rosyjskiej Rada uznała za akceptację przedstawionej propozycji.

Pomnik Polsko-Radzieckiego Braterstwa Broni został odsłonięty jesienią 1945 r. przed siedzibą centralnych władz państwowych, która mieściła się wówczas w dawnym budynku Dyrekcji Kolei Państwowych. Był to pierwszy pomnik, jaki ustawiono w Warszawie po II wojnie światowej. W dniu odsłonięcia monumentu na cokole stały, wykonane w berlińskiej Akademii Sztuk Pięknych, gipsowe figury, pomalowane jedynie farbą imitującą brąz. Rzeźby z brązu odlano w 1946 roku, w radzieckiej strefie okupacyjnej na terenie Niemiec. W Warszawie pojawiły się rok później.

Napis na cokole pomnika, w języku polskim i rosyjskim, brzmi: "Chwała bohaterom Armii Radzieckiej, towarzyszom broni, którzy oddali swe życie za wolność i niepodległość narodu polskiego. Pomnik ten wznieśli mieszkańcy Warszawy 1945 r."

Po 1989 roku wielokrotnie pojawiały się pomysły rozebrania monumentu.

Czytaj także

Warszawa na pocztówkach

Ostatnia aktualizacja: 12.06.2010 07:00
Archiwum Państwowe m.st. Warszawy we współpracy z firmą Samsung Electronics Polska przygotowało prezentację przedwojennych pocztówek Warszawy
rozwiń zwiń