Niektórzy nazywają muzykę The Necks doom jazzem, inni - nie bez racji - szukają odniesień do minimalizmu, zaś sami członkowie tria (pianista Chris Abrahams, kontrabasista Lloyd Swanton i perkusista Tony Buck) dają słuchaczom pełne prawo do wymyślania własnych określeń. Ale sami przywołują w rozmowie tylko jeden najprostszy termin: long music. DŁUGA muzyka.

- W naszej muzyce w dużej mierze chodzi o dźwięk na bardzo podstawowym poziomie. Nic nie zmieniamy i nie dokładamy kolejnych warstw zbyt szybko, żeby skupić się na dźwięku. Również nasze upodobanie do problemu czasu - dokładanie kolejnych elementów w relacji do przestrzeni i do innych dźwięków - sprawia, że zespół brzmi właśnie tak - wyjaśniał w Dwójce perkusista Tony Buck. - Nie spieszymy się, by brzmieniowe właściwości muzyki mogły przemówić i rezonować z wszystkim, co się w danej chwili dzieje. Zresztą, jeśli nawet klocki, z których budujesz, są bardzo proste, można z nich złożyć całkiem skomplikowane konstrukcje dźwiękowe - podkreślił.

Co ciekawe, The Necks należy do nielicznych zespołów, które powstały w wyniku... lektury. Otóż w połowie lat 80. basista Lloyd Swanton natrafił na książkę nowozelandzkiego muzykologa Christophera Smalla "Muzyka, społeczeństwo, edukacja", po której przeczytaniu postanowił założyć niezwykłe trio. - Small uświadomił mi, że zachodnia klasyka, którą wtedy uprawiałem, to mały wycinek ogromnego muzycznego uniwersum. Dowiedziałem się też, że istnieją liczne kultury, w których liczy się sam proces tworzenia muzyki, a nie jego rezultat. Te dwie idee dały początek The Necks - wyjaśnił Swanton.

W "Rozmowach improwizowanych" Tomasza Gregorczyka i Janusza Jabłońskiego wziął oczywiście udział także pianista zespołu Chris Abrahams.

mm, pg

Zanim Jerzy Milian - poznaniak - zdobył własny wibrafon, sporo wody upłynęło w Warcie. Ale młody Jurek nie tracił czasu. Sam wymyślił sobie metodę ćwiczeń, do których niezbędne okazały się: papier pakowy, ołówek, koc i znajomości w zakładach im. Cegielskiego.

Z czasem - mając do dyspozycji nie tylko zawodowych muzyków, ale również np. inżyniera maszyn górniczych grającego na saksofonie tenorowym - zbudował jedną z najlepszych polskich orkiestr. Niestety skromny budżet powodował ciągły - dosłownie i w przenośni - odpływ muzyków. Czy wiedzą Państwo na przykład, co można było kupić w PRL-u, mając w kieszeni półroczną gażę za granie na statku?
Jak nagrywało się orkiestrę rozrywkową w Polsce Ludowej, a jak w NRD? Jakie były kulisy powstania jedynej w swoim rodzaju płyty "Milianalia"?
O tym wszystkim (i nie tylko o tym) rozmawialiśmy podczas drugiego spotkania z Jerzym Milianem.

W pierwszej części wywiadu muzyk opowiedział o ikonach i malarstwie, rozmowę zakończył historią powstania utworu "Rewelacyjny Luciano", którego zabawny tytuł zdecydowanie nie wszystkim przypadł do gustu.

"Rozmowy improwizowane" przygotowali Tomasz Gregorczyk i Janusz Jabłoński.

bch/jp

Elegancka awangarda. Wysublimowana, lecz nie pozbawiona odwagi, bez wątpienia współczesna, ale też garściami czerpiąca z jazzowej klasyki – tak chyba najprościej można opisać twórczość mieszkającego w Chicago perkusisty.

Jego zakorzenienie w jazzowej historii jest niewątpliwe - Reed nie unika ognistej swingowej pulasacji czy typowej instrumentacji. Jednocześnie ma olbrzymie doświadczenie na polu muzyki freejazzowej (oczywiste koneksje z chicagowskim AACM-em) oraz swobodnie improwizowanej (m.in. współpraca z artystami z Holandii, skąd pochodzi matka artysty). Wszystko to pozwala mu na przetwarzanie tradycji w sposób wyjątkowo osobisty i oryginalny.
- Dawniej wszystkie style istniały razem w tym samym miejscu, w tym samym czasie. I w dużej mierze uprawiali je ci sami muzycy! – mówi perkusista. – Niestety kolejne pokolenia postanowiły podzielić ten obraz na części. Ale taki Art Hoyle, znakomity trębacz i wokalista grający w latach 50. w orkiestrze Sun Ra, pracował też z grupą Lionela Hamptona. Nikt o tym dziś nie pamięta. Nic to dla nikogo nie znaczy.
Muzykę dwóch najważniejszych zespołów Reeda - People, Places and Things oraz Loose Assembly - cechuje dbałość o ciekawe rozwiązania aranżacyjne, zmienność metod organizacji materiału i różnorodność brzmienia, doskonałe kompozycje. Perkusista nie wydaje - jak niektórzy - dziesięciu płyt rocznie, a do każdego nagrania przygotowuje się z wyjątkową starannością.
- Nienawidzę saksofonistów, z których gry dociera do mnie jedynie biegłość warsztatowa. (…) Mam ochotę powiedzieć: Wiesz co, gdybyśmy się spotkali przy piwie, pewnie byłbyś śmiertelnie nudny. I nie miałbyś nic do powiedzenia poza tym, jak smakuje piwo. A nie o tym chcę rozmawiać. Co u ciebie? Skąd w ogóle jesteś? Masz dzieci!? Wspaniale, my wciąż się staramy. Co to wszystko dla ciebie znaczy?. Życie. Granie na saksofonie mam gdzieś.

Mike Reed

W "Rozmowach Improwizowanych" Mike Reed mówił nie tylko o muzyce, ale także o koszmarnej przygodzie w słowackim Preszowie, gdzie wraz z zespołem przypadkowo znalazł się w samym środku zlotu słowackich narodowców:

- Nadal przetwarzam to, co się wtedy stało. Nie jestem pewien, czy ułożyłem sobie wszystko na tyle, aby wypowiadać się klarownie na ten temat. Na pewno podróże do Europy stały się mniej przyjemne. Niezależnie od tego, gdzie akurat jestem – we Francji, w Polsce czy w Niemczech – zawsze mam się na baczności.

Ro wysłuchania rozmowy zapraszają Tomasz Gregorczyk i Janusz Jabłoński.

bch/mm