CPK. Co się udało w jego realizacji w 2021 roku?

2021-12-31, 11:00

Budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK) wyraźnie nabiera tempa. Przygotowano preferowany plan lokalizacji jego budowy, południowo-koreańska firma zarządzająca lotniskiem Incheon stała się partnerem inwestycyjnym i strategicznym dla tej inwestycji. Trwają pracę nad dokumentacją środowiskową dla budowy lotniska koło Baranowa oraz szybkich tras kolejowych. Przygotowano plan wykupu lub zamiany gruntów dla właścicieli działek na których powstanie CPK.

Wiemy już, gdzie dokładnie powstanie Port Lotniczy Solidarność, który będzie najważniejszym elementem Centralnego Portu Komunikacyjnego. Przedstawiciele spółki odpowiedzialnej za budowę zaprezentowali jego preferowaną lokalizację. Z jednej strony wybrana lokalizacja ma zapewnić najlepsze warunki dla operacji lotniczych, z drugiej zaś ma uniknąć ingerencji w tereny najliczniej zamieszkałe i ominąć miejsca ważne dla społeczności lokalnej, czyli między innymi kościoły, cmentarze, czy zabytki.

Preferowana lokalizacja Portu Solidarność jest ograniczona od północy miejscowościami Szymanów i Kaski, od zachodu przebiega częściowo między miejscowościami Maurycew w Teresinie i Aleksandrów w Wiskitkach, na południu m.in. przez Janówek i Stary Drzewicz, a od wschodu granicą jest ul. Południowa w Starej Pułapinie.

Zawężony obszar ma powierzchnię około 41 kilometrów kwadratowych i zajmuje północno-zachodnią część terenu o wielkości około 75 kilometrów kwadratowych z tak zwanego rozporządzenia obszarowego, które weszło w życie w połowie tego roku.

O jakie chodzi miejscowości ?

Obszar preferowanej lokalizacji Portu Solidarność obejmuje miejscowości:
- na terenie gminy Baranów: Kaski i Nowa Pułapina (częściowo) oraz Buszyce, Drybus, Wyczółki, Strumiany Dolne i Górne (w całości),

- na terenie gminy Teresin: Elżbietów i Szymanów (częściowo) oraz Maurycew, Pawłówek i Skrzelew (w całości),

- na terenie gminy Wiskitki: Janówek, Nowy Drzewicz, Nowy Oryszew, Oryszew-Osada i Stary Drzewicz (częściowo) oraz Duninopol, Podbuszyce, Podoryszew i Stara Wieś (w całości).

Preferowana lokalizacja CPK z podziałem administracyjnym/ źródło: CPK

Na powyższym obszarze znajdują się około 3 800 działek z około 520 budynkami mieszkalnymi.

Informacja o preferowanej lokalizacji obszaru lotniska została przekazana w pierwszej kolejności mieszkańcom terenu inwestycji, do których już wczoraj zostały dostarczone listy dotyczące tej kwestii. Wybór takiej lokalizacji dla lotniska oznacza, że kilka miejscowości całkowicie zniknie z powierzchni ziemi.

Obszar został wyznaczony na podstawie analiz, w której zostały uwzględnione czynniki techniczne i biznesowe, a przede wszystkim społeczne i środowiskowe. Dzięki temu udało się zapewnić prawidłowe parametry dla przyszłego lotniska, a jednocześnie wewnątrz obszaru nie znalazły się miejsca ważne dla społeczności lokalnej, np. obiekty sakralne, jak kościół pod wezwaniem świętego Józefa Oblubieńca w Baranowie i kościół świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kaskach, cmentarz w Baranowie i zabytki – między innymi dworek i park dworski w Starym Drzewiczu.

W pracach nad wyznaczeniem lokalizacji brali udział zarówno eksperci spółki CPK, jak i doradcy zewnętrzni, np. konsultanci ds. master planu, ochrony środowiska i badań terenowych, a także doradca strategiczny, czyli spółka IIAC zarządzająca Lotniskiem Incheon w Seulu.

– Dzisiaj określiliśmy miejsce dla serca nowego układu komunikacyjnego Polski – mówi wiceminister infrastruktury Marcin Horała, pełnomocnik rządu ds. CPK. – Dzięki zastosowaniu kryteriów społecznych uniknęliśmy ingerencji w tereny najliczniej zamieszkałe. Ominęliśmy kościoły, cmentarze, zabytki i inne obiekty ważne z punktu widzenia potrzeb mieszkańców. Uwzględniliśmy kryteria środowiskowe, związane z hałasem lotniczym i ingerencją w rzeki. A to wszystko zachowując najlepsze parametry funkcjonalne lotniska – dodaje.

Preferowana lokalizacja CPK z uwzględnieniem węzła kolejowego

Koreańskie doświadczenia potrzebne dla CPK

Warto przypomnieć, że nowe lotnisko będzie zarządzane wspólnie z ekspertami z Incheon, a ich obecność kapitałowa zachęci inwestorów z innych krajów. O ile finansowanie kolejowych "szprych" do lotniska oparte będzie w dużym stopniu o środki unijne, o tyle sama część lotniskowa projektu budowana będzie ze środków budżetowych, częściowo unijnych oraz z kapitałów prywatnych z Polski i z zagranicy.

Budowa CPK ma ogromne znaczenie dla rozwoju polskiego eksportu ponieważ warszawskie lotnisko im Chopina nie nadaje się do nocnych lotów cargo. Rosnąca wymiana handlowa krajów Trójmorza z krajami Azji Południowo-Wschodniej także uzasadnia biznesowy sens budowy CPK.

Przedstawiciele rządów Polski i Republiki Korei zacieśniają współpracę przy projektowaniu i budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK). Dziś strona polska i koreańska podpisały porozumienie, które umożliwi stronie koreańskiej zaangażowanie kapitałowe w przygotowania do budowy Portu Lotniczego Solidarność.

Na początku tego roku lotnisko obsługujące stolicę Korei Południowej – Seul zostało doradcą strategicznym spółki odpowiedzialnej za budowę CPK. Koreańczycy mają objąć mniejszościowy pakiet udziałów w stworzonej razem z CPK spółce. Do końca przyszłego roku obie strony wypracują szczegółowe warunki inwestycji.

Na podstawie umowy która została podpisana w lutym tego roku została utworzona lotniskowa grupa robocza, która ma za zadanie wypracować najlepsze koncepcje dla funkcjonowania lotniska w Baranowie pomiędzy Łodzią a Warszawą.

Jaka będzie rola ekspertów z Korei Południowej ?

Doradca strategiczny dla CPK ma za zadanie podzielić się swoim doświadczeniem w zakresie dużego lotniska i wskazać najlepsze rozwiązania tak, by Centralny Port Komunikacyjny był dobrze funkcjonującym organizmem.

– Podpisane dziś porozumienie jest potwierdzeniem woli współpracy między naszymi krajami przy projekcie CPK. Jest również kamieniem milowym na drodze do stworzenia tu globalnego portu przesiadkowego. Strona koreańska dołoży wszelkich starań, aby wspierać na wielu płaszczyznach obiecujący projekt CPK, wykorzystując swoje bogate doświadczenia, zdobyte podczas budowy i eksploatacji Portu Lotniczego Incheon, który w mojej ocenie ma największy potencjał na świecie – mówi minister ziemi, infrastruktury i transportu Noh Hyeong Ouk.

W tym roku rząd Republiki Korei i zarządzająca Lotniskiem Incheon spółka IIAC zatwierdzili czwarty etap rozbudowy tego portu lotniczego. Wieloletni program inwestycyjny zakłada zainwestowanie w Incheon do końca 2025 roku równowartość 5,4 miliardów dolarów między innymi na budowę czwartej drogi startowej i rozbudowę Terminalu 2.

– W przypadku Incheon projekty średnio- i długoterminowe, na przykład czwarty etap rozbudowy lotniska, realizujemy zgodnie z harmonogramem i niezależnie od spowolnienia wywołanego COVID-19. Dzięki takiemu podejściu w przyszłości będziemy w stanie sprawnie odpowiedzieć na prognozowany zwiększony popyt na transport ludzi i towarów. W ramach przedsięwzięcia joint venture planujemy aktywnie aktualizować założenia wspólnej inwestycji, biorąc pod uwagę potencjał CPK jako hubu dla Europy Środkowo-Wschodniej – mówi prezes spółki IIAC i Lotniska Incheon Kim Kyung-Wook.

Kolejowe "szprychy" do lotniska

Do CPK będą wiodły nowe, kolejowe tras szybkich prędkości (1800 km), a parę tysięcy innych zostanie zmodernizowanych. Już teraz wytyczane są ich kierunki, trwają pracę nad uzyskaniem środowiskowych pozwoleń na ich budowę. Mają powstać do połowy 2022 roku. Autostrada A1 na odcinku Warszawa-Łódź będzie miała dodatkowy pas ruchy. Inwestycje kolejowe i drogowe będą sfinansowane głównie ze środków unijnych.

Spółka Centralny Port Komunikacyjny zawarła kontrakt na projekt 4-kilometrowego tunelu kolei dużych prędkości na zachód od stacji Łódź Fabryczna. To pierwsza spośród inwestycji CPK, która wkroczyła w fazę projektowania i posiada decyzję środowiskową. Tunel będzie kluczowym fragmentem trasy kolejowej, która połączy Warszawę z Łodzią, Poznaniem i Wrocławiem.

Program kolejowy CPK

Tunel będzie przeznaczony dla pociągów dalekobieżnych, w tym przede wszystkim dla kolei dużych prędkości. To element tak zwanej szprychy nr 9, czyli nowej trasy kolejowej z Warszawy przez CPK, Łódź i Sieradz, a dalej do Wrocławia i Poznania. Projektowany tunel będzie miał ponad cztery kilometry długości.

Na wykonanie tego projektu budowlanego spółka CPK otrzymała dofinansowanie z unijnych funduszy. Na potrzeby budowy tunelu trafiło prawie 30 procent środków przyznanych Polsce w ostatnim konkursie CEF 2014-2020, czyli prawie 60 milionów złotych dofinansowania.

- Tunel w Łodzi to najbardziej zaawansowane zadanie inwestycyjne w ramach Programu CPK, a dzisiejsze wydarzenie przybliża nas do wbicia pierwszej łopaty. Prace studialne objęły już w sumie około 1 000 km planowanych linii kolejowych w różnych częściach Polski. To trasy, dla których trwają inwentaryzacje przyrodnicze i przygotowywane są studia techniczno-ekonomiczno-środowiskowe – mówi Mikołaj Wild, prezes spółki CPK.

Prędkości z jakimi pociągi będą dowoziły pasażerów do CPK/ źródło: CPK

Działki pod budowę CPK

- Kupiliśmy pierwsze nieruchomości pod budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego - poinformował rzecznik prasowy CPK Konrad Majszyk. Dodał, że wszystkie działki znajdują się wewnątrz obszaru 74 km kw., w którym trwa Program Dobrowolnych Nabyć (PDN). Adresatami PDN są wszyscy właściciele, współwłaściciele i użytkownicy wieczyści nieruchomości z tego obszaru.

Aby dodatkowo zachęcić mieszkańców, CPK zmodyfikowało ofertę, proponując nowe ułatwienia i udogodnienia. Wśród tych ułatwień jest usługa m.in.: Indywidualny Opiekun, która obejmuje wsparcie doradcy CPK na każdym etapie rozmów, sprzedaży i przeprowadzki. Inne udogodnienie, to logistyka, czyli kompleksowa organizacja przeprowadzki i przewiezienia dobytku w nowe miejsce. Usługa ta - jak napisano - będzie realizowana na koszt spółki CPK.

Posłuchaj

M. Horała o wywłaszczeniach pod budowę CPK 0:18

Dodaj do playlisty

Spółka budująca CPK oferuje możliwość użytkowania nieruchomości także po dokonaniu transakcji sprzedaży do momentu rozpoczęcia prac budowlanych. To oznacza, że na życzenie właściciela nieruchomości możliwa będzie sytuacja, w której właściciel zbywa grunt na rzecz spółki CPK, ale czerpie korzyści z upraw przez kolejne miesiące albo lata.

W ofercie dla sprzedających nieruchomości jest także oferta Doradca Zawodowy, polegająca na tym, że CPK może sfinansować i zorganizować doradztwo w celu wsparcia rozwoju zawodowego lub przebranżowienia zainteresowanych mieszkańców. Jednocześnie będzie można zamienić nieruchomość zbywaną na inną w wybranym miejscu w Polsce.

Od grudnia ub. roku, kiedy ruszył PDN, spółka CPK zgodnie z planem pozyskuje zgłoszenia od mieszkańców zainteresowanych dobrowolnym zbyciem nieruchomości. Do PDN zgłosiło się dotychczas ok. 200 właścicieli, a ich liczba wzrosła we wrześniu właśnie w związku z ogłoszeniem dodatkowych korzyści dla uczestników Programu.

PDN dotyczy obszaru położonego na zachód od Warszawy, między miastami Żyrardów, Grodzisk Mazowiecki i Sochaczew. Teren ten ograniczają: od południa autostrada A2, od zachodu droga krajowa nr 50, od północy miejscowość Szymanów i rzeka Pisia, a od wschodu – rzeka Pisia Tuczna i miejscowość Baranów. Łącznie to 74 km kw.

Planowana lokalizacja CPK (opr. PAP)

Kiedy CPK zostanie uruchomiony ?

Jak zapewnia Marcin Horała pełnomocnik rządu ds. budowy CPK pełne uruchomienie lotniska nastąpi na przełomie roku 2034 i 2035. W roku 2029 nastąpi przekazanie nowo wybudowanych obiektów lotniska do tzw. odbioru ze strony np. straży pożarnej. Potem na psach startowych nowego portu lotniczego im. "Solidarności" nastąpi szkolenie kontrolerów, służb obsługi, zostaną też przeprowadzone pierwsze operacje lotnicze dla sprawdzenia stanu przygotowania jego infrastruktury.

NATO zależy na CPK

Przedstawiciele NATO, a zwłaszcza amerykańscy eksperci wiele razy podkreślali, że obecność tak dużego lotniska ma także znaczenie strategiczne, związane z przerzutem wojsk sojuszu na wschodnia flankę NATO.

Były dowódca amerykańskich wojsk lądowych w Europie Ben Hodges już w roku 2018 ocenił znaczenie planowanego Centralnego Port Komunikacyjnego w kontekście przydatności projektu dla funkcjonowania armii. Jego zdaniem CPK może przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa w regionie, ułatwiając szybki przerzut wojsk.

- Ten projekt jest dokładnie tym, czego potrzebuje NATO i co ma na myśli Unia Europejska w dyskusjach o mobilności wojsk. Patrzę na CPK również ze względu na jego wojskową użyteczność dla wszystkich Europejczyków - powiedział w rozmowie z PAP Hogdes. Podkreślił, że mobilność wojsk to jeden z 17 projektów w ramach PESCO - mechanizmu stałej współpracy strukturalnej służącego pogłębieniu integracji obronnej.