"Z pasją nauczał nas wiary w zwycięstwo prawdy". Ostatnie pożegnanie Jerzego Targalskiego
2021-09-28, 14:30
W Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie odbyła się msza święta pogrzebowa dr. Jerzego Targalskiego, historyka, doktora nauk humanistycznych, politologa, orientalisty, działacza opozycyjnego w okresie PRL i publicysty. W uroczystości wzięli udział m.in. premier Mateusz Morawiecki, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak oraz wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński.
Powiązany Artykuł
Prezydent: Jerzy Targalski był człowiekiem ogromnej erudycji, a zarazem moralnej bezkompromisowości
W imieniu prezydenta list do uczestników uroczystości odczytała jego doradczyni Zofia Romaszewska. Przekazała również na ręce rodziny Jerzego Targalskiego Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, nadany mu przez prezydenta.
- "Kochał Polskę, kochał ludzi, do końca kochał życie". Premier wspomniał Jerzego Targalskiego
- Grzegorz Kuczyński: Jerzy Targalski zawsze rozumiał, że Rosja stale próbuje wbijać klin między narody Trójmorza
"Z głębokim smutkiem żegnamy śp. Pana Doktora Jerzego Targalskiego - wielkiego patriotę, działacza opozycji antykomunistycznej, wybitnego historyka, politologa i publicystę, badacza dziejów najnowszych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, prawego i dobrego człowieka. Z pasją nauczał nas pojmowania mechanizmów historii oraz wiary w zwycięstwo prawdy nad kłamstwem, wolności nad przemocą, dobra nad złem. Wraz z jego odejściem polska nauka i nurt życia publicznego skoncentrowany na polskiej racji stanu ponoszą wielką stratę" - napisał w liście prezydent.
Posłuchaj
Podkreślił, że Jerzy Targalski był "człowiekiem ogromnej erudycji, a zarazem moralnej bezkompromisowości, odwagi i obywatelskiego zaangażowania".
"On jako jedyny, a na pewno jeden z niewielu, przestrzegał nas przed projektowaną w Moskwie transformacją"
W liście do uczestników uroczystości minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak zaznaczył, że Jerzy Targalski był wybitnym analitykiem, autorem niezliczonej liczby analiz, "które regularnie trafiały na biurko ministra obrony narodowej oraz szefów wywiadu i kontrwywiadu wojskowego".
"Kiedy w 1989 roku Polska wybijała się na niepodległość, on jako jedyny, a na pewno jeden z niewielu, przestrzegał nas przed projektowaną w Moskwie transformacją, zamiast prawdziwej niepodległości" - napisał Błaszczak.
Dodał, że Targalski chciał zniszczenia komunizmu i wywalczenia Polski niepodległej, a nie Polski, "która dobrowolnie będzie wypełniała rolę przydzieloną jej w Moskwie".
Szef MON wskazał, że Targalski - kiedy Polska tkwiła jeszcze w Układzie Warszawskim - pisał o Międzymorzu i przezwyciężaniu tragicznej historii w relacjach z Litwinami i Ukraińcami, biznesowym zakorzenieniu Amerykanów nad Wisłą, rozbudowie przez NATO infrastruktury odstraszania w Europie Wschodniej.
***
Autor głośnej serii publikacji "Resortowe dzieci". Wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego. Były członek zarządu Polskiego Radia. W 2020 r. został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Był stałym komentatorem Polskiego Radia 24.
Naukowo dr Jerzy Targalski zajmował się problematyką przemian ustrojowych w Europie Środkowej i Wschodniej na przełomie lat 80. i 90., a zwłaszcza rolą, jaką w tych przemianach odegrały służby specjalne.
Wielokrotnie zwracał uwagę na zagrożenia wynikające ze zbyt dużej roli funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa oraz Wojskowych Służb Informacyjnych i ich tajnych współpracowników w życiu politycznym i gospodarczym Polski po transformacji ustrojowej w 1989 roku. Był zwolennikiem lustracji i dekomunizacji.
Studia, współpraca z KOR, wydawnictwa
W 1976 roku ukończył studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, a rok później studia w zakresie filologii starożytnego Wschodu w Instytucie Orientalistycznym UW. Następnie był studentem studium doktoranckiego w Instytucie Historycznym UW.
W latach 1980-1981 pracował naukowo w tymże instytucie. Stopień doktora nauk historycznych uzyskał w 2007 roku na Akademii Humanistycznej w Pułtusku.
Od 1976 roku współpracował z Komitetem Obrony Robotników, uczestniczył w zbiórce pieniędzy dla osób represjonowanych, był kolporterem niezależnych pism, od 1977 roku współpracował z "Głosem" i wydawnictwem "Krąg". Brał udział w zakładaniu czasopism "Niepodległość" oraz "Obóz". Używał pseudonimu "Józef Darski".
Po wprowadzeniu stanu wojennego ukrywał się i do 1983 r. działał w podziemiu. Następnie do 1997 r. przebywał na emigracji we Francji. Współpracował z "Kontaktem" i paryską "Kulturą".
Inwigilowany przez SB
W latach 1987-1988 był współpracownikiem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, dla której pisał audycje "U naszych sąsiadów". Od 1978 do 1989 roku był inwigilowany przez SB.
Po powrocie z emigracji, w latach 1998-2000, pełnił funkcję dyrektora i redaktora naczelnego PAI-Pressu, a w okresie 2000-2001 - dyrektora PAI-Internetu. Od 2004 do 2006 roku był właścicielem portalu internetowego.
W latach 2006-2009 był członkiem zarządu Polskiego Radia.
Współpracował z "Gazetą Polską" i był częstym gościem na antenie Telewizji Republika, tam też publikowane były jego felietony. Pojawiał się także jako komentator w TVP Info.
Ponadto prowadził ćwiczenia w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Był współtwórcą portalu internetowego ABCnet i Fundacji "Orientacja".
Bogaty dorobek
Jerzy Targalski był autorem wielu publikacji, m.in. książek "Resortowe dzieci", opisujących komunistyczne powiązania ludzi mediów, polityki i biznesu. Wraz ze współautorami publikacji "Resortowe dzieci. Służby" otrzymał ex aequo Główną Nagrodę Wolności Słowa za rok 2015, przyznaną przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich.
fc/pb