Jest umowa społeczna dla górnictwa. Uzgodniono ostatni sporny punkt
2021-04-23, 17:14
Związkowcy i przedstawiciele rządu uzgodnili treść umowy społecznej, określającej szczegóły transformacji górnictwa węgla kamiennego oraz Górnego Śląska. Parafowanie dokumentu, którego szczegółów na razie nie ujawniono, zaplanowano na najbliższą środę w Katowicach.
Ostateczne podpisanie umowy możliwe będzie później, po zaakceptowaniu jej treści przez organy statutowe poszczególnych związków zawodowych. Związkowcy z Solidarności potrzebują na to – jak wstępnie ocenili – do dwóch tygodni.
Negocjacje umowy społecznej, w myśl której kopalnie węgla energetycznego będą stopniowo wygaszane do końca 2049 roku, trwały od kilku miesięcy. W czwartek uzgodniono ostatni sporny punkt, dotyczący indeksacji wynagrodzeń w kopalniach na najbliższe cztery lata (do 2025 r.) oraz cykliczność indeksacji – co cztery lata. Strony ustaliły górną granicę poziomu indeksacji, nie podając szczegółów uzgodnionych rozwiązań.
Jesteśmy w ważnym momencie
Powiązany Artykuł
Co z kopalniami? Ekonomista: nie ma społecznego przyzwolenia, by dotować je w nieskończoność
Już wcześniej związkowcy i przedstawiciele rządu porozumieli się m.in. co do dat wygaszania poszczególnych kopalń, systemu subsydiowania górnictwa, inwestycji w czyste technologie węglowe, ustawowych gwarancji zatrudnienia do emerytury oraz osłon socjalnych dla odchodzących z pracy górników – urlopów przedemerytalnych i odpraw pieniężnych. Uzgodniono też zasady transformacji gospodarczej Górnego Śląska, m.in. powołanie specjalnego funduszu oraz zapewnienie odpowiednich środków na ten cel.
Jak podał wiceminister aktywów państwowych Artur Soboń, umowa społeczna będzie miała cztery załączniki (ich treść także już uzgodniono), dotyczące zasad pomocy publicznej, inwestycji przewidzianych do realizacji w ramach umowy, terenów pogórniczych objętych umową oraz instrumentów pomocowych dla firm okołogórniczych i gmin górniczych.
– Jesteśmy w ważnym momencie – i dla polskiego rządu i dla strony społecznej – bo udało nam się porozumieć, uzgodnić umowę społeczną, która pokazuje przyszłość górnictwa węgla kamiennego do roku 2049, ale jednocześnie proces ten zaplanować w sposób uzgodniony, sprawiedliwy i pokazujący co dalej na terenach pogórniczych – powiedział wiceszef MAP, który był głównym negocjatorem umowy ze strony rządowej.
KE musi zaakceptować polski program
Proces prenotyfikacji umowy w Komisji Europejskiej ma rozpocząć się jeszcze w maju, niezwłocznie po jej podpisaniu. Wiceminister Soboń wyraził przekonanie, że KE zaakceptuje polski program i zgodzi się na zaproponowane w nim instrumenty pomocy publicznej. Zgoda Komisji jest warunkiem wejścia umowy w życie.
– Jesteśmy zdeterminowani, aby ten proces zakończył się notyfikacją. To jest niezbędne dla sektora górnictwa węgla kamiennego w Polsce i jest to całkowicie uzasadnione. Pracujemy nad tym, żeby wniosek prenotyfikacyjny był dokumentem, który Komisja zaakceptuje – powiedział wiceminister Artur Soboń, podkreślając, że Komisja otrzyma do akceptacji spójny system różnego rodzaju instrumentów pomocy publicznej, które KE zna i które były stosowane w innych państwach lub też w Polsce są w jakimś zakresie stosowane dzisiaj.
Przewodniczący śląsko-dąbrowskiej Solidarności Dominik Kolorz ocenił, że zasady długoletniej transformacji górnictwa i regionu, a także gwarancje pracownicze są w uzgodnionej umowie "bardzo przyzwoicie zapisane", jednak dla strony związkowej jest to – jak mówił – "uśmiech przez łzy".
– Jakby nie patrzeć, zdecydowaliśmy się – i skonkretyzujemy to w środę oraz w późniejszym terminie podczas oficjalnego podpisania umowy – na likwidację jednej z najważniejszych branż gospodarczych w Polsce – ocenił Dominik Kolorz, według którego w szybko zmieniającym się współczesnym świecie dziś nie da się z całą pewnością przewidzieć, czy np. za 10 lat nie będzie odwrotnego trendu w kwestiach węglowych, a nowoczesne technologie pozwolą na niskoemisyjne korzystanie z węgla.
Uszczegółowienie porozumienia z 25 września
Strony uzgodniły, że w toku realizacji umowy społecznej będą wzajemnie informować się i spotykać, by ścieżka transformacji była realizowana wspólnie. Umowa społeczna będzie kompleksowo regulować proces stopniowej likwidacji górnictwa węgla kamiennego w Polsce do 2049 roku, połączony z transformacją gospodarczą Górnego Śląska.
Uzgadniany od kilku miesięcy dokument jest rozwinięciem i uszczegółowieniem porozumienia, zawartego przez związki zawodowe z przedstawicielami rządu 25 września 2020 r. w Katowicach.
O szczegółach porozumienia w sprawie wygaszania kopalń można się także dowiedzieć z popołudniowej audycji "Ekspres Gospodarczy" w radiowej Jedynce, którego gościem był Artur Soboń wiceminister aktywów państwowych.
Posłuchaj
PR1/PolskieRadio24.pl/PAP/DoS/Błażej Prośniewski/sw