Globalny wzrost cen produktów rolnych. Czy to tylko przejściowe zjawisko?
2021-06-16, 10:47
Skutki gwałtownego wzrostu cen podstawowych produktów rolnych, takich jak pszenica, oleje roślinne czy cukier, który miał miejsce w ciągu ostatnich kilku miesięcy, uderzają w konsumentów i przedsiębiorstwa na całym świecie. Wskaźnik cen żywności publikowany przez ONZ osiągnął najwyższy poziom od 10 lat. Analitycy wiążą ten trend z długoterminową reakcją gospodarki na kryzys COVID-19.
Producenci żywności przerzucają wzrost kosztów na gospodarstwa domowe, co wpływa na konsumpcję i potencjalnie w niektórych krajach osłabia ożywienie gospodarcze po pandemii. Eksporterzy i rolnicy korzystają jednak z korzystnych warunków rynkowych. Wskaźnik cen żywności publikowany przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), który związany jest z cenami mięsa, nabiału, zbóż, olejów warzywnych i cukru, wzrósł w maju 12. miesiąc z rzędu do 127,1 punktu, osiągając najwyższy poziom od prawie 10 lat. Majowy wynik był o 40% wyższy niż rok temu.
Indeks cen żywności na świecie. Źródło: FAO Do wzrostu cen przyczyniło się połączenie kilku czynników. Popyt w Chinach, które są jednym z największych importerów żywności na świecie, był silny, ponieważ kraj ten odbudowywał się po pandemii w szybszym tempie niż większość reszty świata.
Powiązany Artykuł
Jaka była inflacja w maju? Znamy najnowsze dane GUS
Innym czynnikiem są wyższe koszty transportu morskiego wynikające z niedoboru kontenerów i zakłóceń w łańcuchu dostaw. FAO obwiniła również kwestie związane z podażą, takie jak opóźnienia w zbiorach i zmniejszone plony trzciny cukrowej w Brazylii.
Ceny surowców zostały podniesione również przez napływające na rynek kapitały spekulacyjne, ponieważ inwestorzy szukają dochodowości w różnych klasach aktywów.
Azja poczuła jako pierwsza
Sytuacja zmusza producentów żywności do podnoszenia cen, aby zrównoważyć wyższe koszty surowców. Główni importerzy żywności, tacy jak Japonia, Korea Południowa i Chiny, odczuwają tego skutki.
Nisshin Seifun Group, japońska firma działająca w branży młynarskiej, podniesie w lipcu ceny produktów z mąki pszennej dla gospodarstw domowych o 2% do 4%. Przedstawiciel grupy stwierdził, że firma nie jest w stanie zaabsorbować wyższych cen surowców, jak również rosnących kosztów logistyki i pakowania. Producent żywności Ajinomoto również podniesie ceny majonezu o 1% do 10% w przyszłym miesiącu, powołując się na wzrost cen oleju jadalnego w ciągu ostatnich kilku miesięcy.
Powiązany Artykuł
Eksperci: przed nami spadek bezrobocia i spodziewane podwyżki wynagrodzeń
W Korei Południowej największa sieć piekarni Paris Baguette podniosła w lutym ceny pieczywa o 5,6%, ponieważ wzrosły ceny surowców. W Chinach ceny niektórych lokalnych olejów sojowych wzrosły w kwietniu o 20%.
Oficjalne dane dotyczące cen konsumpcyjnych już pokazują inflację w niektórych krajach. Wskaźnik cen konsumpcyjnych w Korei Południowej wzrósł w maju o 2,6% w porównaniu z rokiem poprzednim, co oznacza najwyższy wzrost od marca 2012 r., częściowo z powodu wyższych cen produktów rolnych. W szczególności ceny żywności i napojów bezalkoholowych wzrosły o 7,4% w porównaniu z rokiem ubiegłym.
Filipiny również zanotowały wysoką inflację w tym roku, indeks cen konsumpcyjnych w maju wzrósł o 4,5% w stosunku do roku poprzedniego. Ceny żywności i napojów bezalkoholowych wzrosły o 4,6%.
Na Zachodzie też drożej
W USA ceny konsumpcyjne w maju przyspieszyły w najszybszym tempie od prawie 13 lat. Indeks cen konsumenckich, który reprezentuje koszyk zawierający żywność, energię, artykuły spożywcze, koszty mieszkaniowe i sprzedaż szerokiego spektrum dóbr, wzrósł o 5% w stosunku do roku poprzedniego. Odczyt był największym wzrostem wskaźnika CPI od 5,3% w sierpniu 2008 r., tuż przed tym, jak kryzys finansowy wpędził USA w najgorszą recesję od czasów Wielkiej Depresji.
Chociaż koszt surowców stanowią niewielką część ceny, jaką konsumenci płacą za towary w supermarketach i restauracjach, firmy spożywcze takie jak Nestlé i Unilever już ogłosiły podwyżki cen niektórych linii produktów w odpowiedzi na inflację cen surowców.
Pocieszenie może stanowić fakt, ze wyższe ceny mogą przełożyć się na wzrost podaży, co może złagodzić wzrost cen, szczególnie dlatego, że na tych poziomach istnieje silna zachęta dla rolników, by sadzić więcej upraw. Innymi słowy, wzrost cen na rynkach surowców rolnych może być tymczasowy.
Skutki ekonomiczne
Ekonomiści twierdzą, że rosnące ceny żywności pogorszą to, co już teraz jest nierównomiernym ożywieniem gospodarczym. Gospodarstwa domowe o niższych dochodach i biedniejsze kraje ucierpią bardziej, ponieważ wydają większą część swoich zarobków na żywność. Kraje te mają również mniejszy dostęp do szczepionek COVID-19 i ograniczone zasoby fiskalne, które mogłyby pomóc w złagodzeniu negatywnego wpływu wyższych cen żywności. Z drugiej strony rosnące ceny towarów, zwłaszcza żywności, mogą mieć potężny wpływ redystrybucyjny, podnosząc dochody i zatrudnienie na wsi.
Ceny żywności mogą nadal rosnąć z powodu zakłóceń w łańcuchu dostaw i okresowych blokad w krajach rozwijających się opartych na rolnictwie. Jednym z przykładów jest Malezja, kluczowy eksporter oleju palmowego. Kraj ten wprowadził ogólnokrajową blokadę od 1 czerwca, która spowodowała zamknięcie fabryk w związku ze wzrostem liczby infekcji.
PolskieRadio24.pl/ NikkeiAsia/ CNN/ CNBC/ mib