Dr Gajewski: uznanie mechanizmu warunkowości nie oznacza, że Polsce można odebrać pieniądze

W środę Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyda orzeczenie w sprawie zgodności z prawem unijnym rozporządzenia wprowadzającego tzw. mechanizm warunkowości, nazywany czasem także mechanizmem "pieniądze za praworządność". Tego samego dnia zgodnością tego mechanizmu z polską konstytucją zajmie się - na wniosek prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobry - polski Trybunał Konstytucyjny. W Polskim Radiu 24 dyskutowali na ten temat publicyści: Maciej Kożuszek, dr Sebastian Gajewski i Jerzy Mosoń.

Maciej Kożuszek z "Gazety Polskiej" stwierdził, że na Trybunał Sprawiedliwości UE powinniśmy patrzeć "bez sentymentów" widząc w nim "ramię polityczne tej grupy eurokratycznej, która zarządza instytucjami europejskimi". Przywołał śledztwo dziennikarskie francuskich mediów na temat "opanowania instytucji europejskich włącznie z TSUE" przez Europejską Partię Ludową.

- Wycofania się oczywiście nie będzie, chociaż od początku przecież ten mechanizm budził wątpliwości traktatowe. On tworzy pozatraktatową ścieżkę, mechanizm, który w Traktacie de facto istnieje, bo praworządność jest ujęta w końcu w słynnym artykule 7. I ten mechanizm, który Komisja Europejska próbuje wprowadzić - oczywiście TSUE pewnie to przyklepie, trudno spodziewać się czegokolwiek innego - ten mechanizm omija tę ścieżkę traktatową - mówił Maciej Kożuszek.

Dr Sebastian Gajewski z Centrum im. Daszyńskiego zauważył, że orzeczenie TSUE będzie "rozstrzygać problemy na płaszczyźnie prawnej i politycznej". Wyjaśnił, że mechanizm, podstawa prawna, na której został oparty, a także cele, które z niego wypływają - w kontekście celów istnienia samej UE - budzą duże wątpliwości. Równocześnie - podkreślił - należy się spodziewać orzeczenia przyznającego rację Komisji, gdyby jednak było inaczej, byłby to wielki sukces zewnętrzny, ale też wewnętrzny m.in. Zjednoczonej Prawicy.

- Sam wyrok TSUE, który uzna, że mechanizm warunkowości [...] jest dopuszczalny i zgodny z traktatami, to niewiele oznacza, bo to nie znaczy, że Polsce albo innemu państwu członkowskiemu można zabrać jakiekolwiek środki. Warto przypomnieć, że ten mechanizm warunkowości jest [...] skonstruowany w ten sposób, że zablokowanie środków UE dla państwa członkowskiego, które narusza zasadę praworządności [...], może nastąpić jedynie wówczas, kiedy ma to wpływ na interesy finansowe UE - mówił dr Sebastian Gajewski, dodając, że w przypadku Polski np. Izba Dyscyplinarna UE nie ma z tym zagadnieniem nic wspólnego.

Jerzy Mosoń z Fundacji Fibre zwrócił uwagę na inny aspekt tego zagadnienia. Jak wyjaśnił, obok aspektów prawnych, politycznych czy ekonomicznych, szczególnie istotny w tej chwili jest aspekt bezpieczeństwa.

- W przededniu agresji rosyjskiej na Ukrainę, a być może dalej, dziś TSUE może zdecydować o tym, jak będzie postrzegana Polska przez Władimira Putina i jego otoczenie. Jeśli TSUE wyda niekorzystny dla Polski wyrok, to powinniśmy się czuć zagrożeni, ponieważ będzie to wyraźny sygnał dla Kremla, że Polska jest niechciana na Zachodzie i nie może czuć się bezpieczna. To jest newralgiczny moment w historii Polski, ja trzymam tutaj mocno kciuki za rozsądek - stwierdził Jerzy Mosoń.

• Piotr Andrzejewski: Izba Dyscyplinarna jest absolutnie niezbędna w zakresie swoich funkcji
• "UE przydusiła Polskę niezgodnie z prawem". Prof. Majchrowski o reformie sądownictwa

Więcej w nagraniu.

Posłuchaj

Publicyści o spodziewanym orzeczeniu TSUE ws. mechanizmu warunkowości ("Debata poranka" / PR24) 21:13

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

* * *

Audycja: "Debata poranka"
Prowadzi: Mirosław Skowron
Goście: Maciej Kożuszek ("Gazeta Polska"), dr Sebastian Gajewski (Centrum im. Daszyńskiego), Jerzy Mosoń (Fundacja Fibre)
Data emisji: 14.02.2022
Godzina emisji: 08.37

PR24/jmo