Nie żyje włoski pisarz i filozof Umberto Eco

Posłuchaj

Marek Lehnert o Umberto Eco (Serwis informacyjny Trójki)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Umberto Eco urodził się 5 stycznia 1932 roku w mieście Alessandria w Piemoncie na północy Włoch. W 1954 roku ukończył filozofię na Uniwersytecie w Turynie.  Swą pracę magisterską poświęcił świętemu Tomaszowi z Akwinu. Taki temat wynikał z jego wcześniejszych związków z Kościołem katolickim i działalności w Akcji Katolickiej. Studia rozbudziły w nim zainteresowanie średniowieczem, którym zaczął zajmować się równolegle z semiologią i współczesną kulturą masową. W 1956 roku opublikował pierwszą książkę - "Problem estetyki u świętego Tomasza", która była rozwinięciem tez jego pracy magisterskiej.

W tym czasie wygrał też konkurs w telewizji RAI, która szukała reporterów i dziennikarzy mających - w zamierzeniach kierownictwa - "odmłodzić" stację m.in. poprzez krzewienie kultury współczesnej. Pracował w redakcji katolickiej i zajmował się programami dla dzieci z udziałem słynnej włoskiej postaci-maskotki, myszki Gigio.

Umbero Eco w Trójce, foto: archiwum redakcji

Fascynacja tym nowym wówczas medium, w którym pracował prawie do końca lat 50., zaowocowała publikacją jednego z najsłynniejszych artykułów Eco - "Fenomenologia Mike'a Bongiorno" [jeden z najbardziej znanych prezenterów włoskiej telewizji].

W latach 1959-1975 Eco pracował jako redaktor wydawnictwa Bompiani. To we współpracy z tą instytucją wydał wszystkie swoje książki. Nakładem Bompiani w 1962 roku ukazał się esej "Dzieło otwarte", którego międzynarodowy sukces zaskoczył także samego autora. Duże poruszenie w kręgach krytyki wywołała przedstawiona tam koncepcja semiotycznej analizy dzieła sztuki. Publikacja zapoczątkowała sławę Eco, wykraczającą poza granice Włoch.

Pracę w wydawnictwie łączył z karierą na uniwersytetach. Począwszy od lat 60. wykładał w Turynie, Mediolanie, Florencji i w Bolonii, gdzie w 1975 roku otrzymał katedrę semiotyki i został profesorem zwyczajnym. Pracę wykładowcy zakończył wraz z przejściem na emeryturę w 2007 roku.

Michał Nogaś o książce "Historia krain i miejsc legendarnych" Umberto Eco >>>

Przełomowy dla Eco był rok 1980, gdy wydał swą pierwszą powieść "Imię róży". Przewidywał, że sprzeda najwyżej 3 tys. egzemplarzy, tymczasem stała się ona światowym bestsellerem. Została przetłumaczona na 44 języki i ukazała się w nakładzie ponad 30 mln egzemplarzy.

Druga jego powieść, "Wahadło Foucaulta" ukazała się w 1988 roku. Felietony, jakie opublikował na łamach tygodnika "L'Espresso" zostały opublikowane w latach 90. w zbiorach "Zapiski na pudełku od zapałek". Inne jego powieści to: "Wyspa dnia poprzedniego" z 1994 roku, "Baudolino", "Tajemniczy płomień królowej Loany" z 2004 roku i najnowsza - "Cmentarz w Pradze" opublikowana w 2010 roku. Ta ostatnia pozycja wywołała ogromne poruszenie na świecie, ponieważ ukazała mechanizmy manipulacji i rozbudzenia antysemityzmu od XIX wieku, a na tym tle - powstania głośnych tak zwanych "Protokołów Mędrców Syjonu", które stały się potem ideologiczną podstawą prześladowań Żydów.

Napisał wiele rozpraw, wśród nich: "W poszukiwaniu języka uniwersalnego", "Między kłamstwem a ironią", "Filozofia frywolna", "Historia piękna", "Rakiem. Gorąca wojna i populizm mediów", "Jak napisać pracę dyplomową. Poradnik dla humanistów", "Historia brzydoty". Ostatnią książkę "Temat na pierwszą stronę" Eco opublikował w zeszłym roku, w dniu swych urodzin.

Michał Nogaś o książce "Temat na pierwszą stronę" Umberto Eco >>>

Wielokrotnie wymieniany był jako kandydat do literackiej Nagrody Nobla.

IAR/PAP/fc/kk/mk