Książka "Na nieludzkiej ziemi" wpisuje się, wraz z "Innym światem" Herlinga-Grudzińskiego i "Archipelagiem Gułag" Sołżenicyna we wstrząsający kanon świadectw hekatomby cierpień, jakie zgotowała światu komunistyczna utopia realizowana z niewyobrażalnym okrucieństwem przez sowiecki aparat przemocy i ucisku.

Czesław Miłosz w "Roku myśliwego" pisał o Józefie Czapskim: to jego świadectwo o zamordowanych i w imieniu zamordowanych zostaje na zawsze, nie tak jak dzieła sztuki, co do których nigdy nie jest to pewne, ale jako nieustraszony zapis okropnej prawdy.

zobacz więcej

Serwis poświęcony Józefowi Czapskiemu

***

Tytuł audycji: To się czyta

Przygotowała: Elżbieta Łukomska

Czytał: Adam Ferency

Data emisji: 29.03-8.04.2016

Godzina emisji: 9.45

bch/mm

serwis specjalny

Józef Czapski 1896-1993

Dziennikarka opowiadała w audycji "Strefa literatury" o spotkaniu, które zaważyło na postawie Józefa Czapskiego. - To było w grudniu 1918 roku w Piotrogrodzie, mieście rozstrzelanym przez bolszewików. Czapski przechodząc przez pewną klatkę schodową zauważył na drzwiach tabliczkę z nazwiskiem Mereżkowski. Postanowił zapukać...

Dmitrij Mereżkowski był cenionym rosyjskim pisarzem i filozofem. Czapski zapytał go w drzwiach o to, jak pogodzić wymogi ewangeliczne z wojną. - Ta dyskusja zaważyła na jego postrzeganiu świata - mówiła Grochowska. - Mereżkowski opowiedział legendę o wozie, który ugrzązł w błocie. Jeden z przechodniów wymigiwał się od pomocy, a drugi w białym stroju wszedł w to błoto. To uświadomiło Czapskiemu, że nie można uprawiać eskapizmu, trzeba się zaangażować - dodawała.

Magdalena Grochowska opowiadała też o innym przełomowym dla Czapskiego wydarzeniu, które miało miejsce podczas wizyty u dentysty.

***

Tytuł audycji: Strefa literatury

Przygotowały: Elżbieta Łukomska i Dorota Gacek

Goście: Krystyna Zachwatowicz (reżyserka, scenografka), Andrzej Wajda (reżyser), Magdalena Grochowska (dziennikarka), Iwona Luba (historyk sztuki), Piotr Kłoczowski (historyk literatury), Wojciech Karpiński (historyk sztuki)

Z nagrań archiwalnych: Józef Czapski

Data emisji: 11.04.2016

Godzina emisji: 21.30

bch/mm

serwis specjalny

Józef Czapski 1896-1993

- Był jednym z najważniejszych świadków historii XX wieku i pisarzem. Jednocześnie, i to trochę zostało przysłonięte, był artystą należącym do najwybitniejszych twórców malarstwa europejskiego 2. połowy XX wieku – przypominał niegdyś na antenie Radia Wolna Europa Wojciech Karpiński.

Jakie było to malarstwo i – w jakie wchodziło relacje z pozostałą częścią twórczości Czapskiego? Dlaczego spojrzenie na świat tego znakomitego artysty i pisarza mieściło się, o czym m.in. opowiadał Adam Zagajewski, zawsze między biegunem przerażenia a biegunem zachwytu? W audycji również o sensacyjnym odkryciu nieznanego obrazu Józefa Czapskiego, które dokonało się dzięki nieznośnemu kotu ze strychu w słynnym domu w Maisons-Laffitte…

***

Tytuł audycji: Dwukropek

Prowadzi: Andrzej Franaszek

Goście: Adam Zagajewski (poeta, eseista) oraz Stanisław Mancewicz (opiekun archiwum w Maisons-Laffitte, odkrywca nieznanego obrazu Józefa Czapskiego)

Data emisji: 28.04.2016

Godzina emisji: 21.30

jp/mc

Hrabia Hutten-Czapski był twórcą najwspanialszej kolekcji monet i medali polskich, pomysłodawcą stworzenia muzeum hrabiów Czapskich, a jego żona Elżbieta z baronów Meyendorff Hutten-Czapska to faktyczna twórczyni placówki. W Dwójce przybliżyliśmy historię ich uczucia i opowiedzieliśmy o wystawie "Miłość rosła wraz z upływem czasu", którą można w Krakowie oglądać jeszcze do 4 września.

Swoje pierwsze rekomendacje kulturalne przedstawił zaś Szymon Nehring, pianista, finalista XVII Konkursu Chopinowskiego.

***

Tytuł audycji: Poranek Dwójki

Rozmawiał: Marcin Pesta

Data emisji: 22.08.2016

Godzina emisji: 6.00

jp/mz/mc