O zwycięstwie Jacquesa Thibauda – skrzypce, Pablo Casalsa – wiolonczela i Alfreda Cortota – fortepian (20/21.06.1927, Queen’s Hall, Londyn; HMV 1927/CD Naxos 2002 “Great Chamber Music Recordings”) zdecydowało jury w składzie: Dorota Kozińska, Rafał Augustyn i Marcin Zdunik.

W audycji ponadto słuchaliśmy następujących nagrań:

Jascha Heifetz – skrzypce, Gregor Piatigorsky – wiolonczela, Arthur Rubinstein – fortepian (25.08.1950, RCA Studios, Hollywood; CD “The Rubinstein Collection vol. 24”, BMG 1999)

Kaja Danczowska – skrzypce, Dorota Imiełowska – wiolonczela, Mariola Cieniawa – fortepian (Sala Koncertowa „Florianka” w Krakowie, czerwiec 1999; CD Accord 2003)

Julia Fischer – skrzypce, Daniel Müller-Schott – wiolonczela, Jonathan Gilad – fortepian (Kolonia 2006, CD PentaTone Music 2006)

Leonidas Kavakos – skrzypce, Patrick Demenga – wiolonczela, Enrico Pace – fortepian (Ateny 2008; 2 CD Sony Music 2008)

Van Baerle Trio: Maria Milstein – skrzypce, Gideon den Herder – wiolonczela, Hannes Minnaar – fortepian (CD Challenge Classics 2014)

***

W recenzji z kwietnia 1840 roku Robert Schumann pisał:  „Jest to mistrzowskie trio naszej epoki, podobnie jak swego czasu tria B-dur i D-dur Beethovena, czy Es-dur Franciszka Schuberta. Kompozycja po prostu piękna, która radować będzie jeszcze nasze wnuki i prawnuki. […] Jest on [Mendelssohn] Mozartem XIX wieku […]. Po Mozarcie przyszedł Beethoven, a więc i po nowym Mozarcie nadejdzie nowy Beethoven – może już się narodził?”. 

Dyrygent Ferdynand Hiller przyjechał do Lipska w 1839 roku, i on poznał Trio d-moll. „Ogień i duch, tempo i – krótko mówiąc – mistrzowski charakter całego utworu zrobiły na mnie ogromne wrażenie. Miałem jednak drobne zastrzeżenie. Otóż niektóre pasaże fortepianowe, na rozłożonych akordach, wydawały mi się, szczerze mówiąc, raczej staroświeckie […]. Coś na ten temat powiedziałem Mendelssohnowi, sugerując pewne zmiany, ale początkowo nie chciał mnie słuchać…”.

Premiera utworu odbyła się 1 II 1840 w Lipskim Gewandhausie. Grali: Feliks Mendelssohn na fortepianie i wirtuozi lipskiej orkiestry: Ferdynand David na skrzypcach i Franz Carl Wittmann na wiolonczeli.

***

Plan słuchania wyglądał następująco:

I runda

I część: Molto allegro ed agitato (frag.)

II runda

II część: Andante con moto tranquillo (frag.)

III runda

III część: Leggiero e vivace (Scherzo)

Finał

IV część: Allegro assai appasionato (Finale)

***

Tytuł audycji: Kto słucha, nie błądzi 

Prowadzenie: Jacek Hawryluk

Goście: Dorota Kozińska, Rafał Augustyn i Marcin Zdunik

Data emisji: 15.03.2015

Godzina emisji: 17.00

bch

Decyzją jury - z udziałem Doroty Kozińskiej, Jacka Kaspszyka i Adama Suprynowicza - za najlepsze nagranie "Snu nocy letniej" Mendelssohna uznano wykonanie:

Kenneth Branagh – narrator, Sylvia McNair – sopran, Angelika Kirchschlager, Women of The Ernst-Senff Chorus, Berliner Philharmoniker, dyr. Claudio Abbado (Berlin 31.12.1995/Londyn 28.07.1996; CD Sony 1996)

O palmę pierwszeństwa rywalizowały z nim następujące wykonania:

Rita Streich – sopran, Diana Eustrati – kontralt, RIAS-Kammerchor, Berliner Philharmoniker, dyr. Ferenc Fricsay (lipiec 1950, Berlin; LP DG 1951 (mono)/”Ferenc Fricsay – Complete Recordings on Deutsche Grammophon, vol. 2, Operas, Choral Works”, 37 DG 2015)

Heather Harper – sopran, Janet Baker – mezzosopran, Chór i Orkiestra Philharmonia, dyr. Oto Klemperer (LP His Master’s Voice 1960/CD Warner 2016)

Judith Blegen – sopran, Florence Quivar – mezzosopran, Chicago Symphony Chorus, Chciago Symphony Orchestra, dyr. James Levine (Chicago 1984, CD DG/Polydor 1985)

Sandrine Piau – sopran, Delphine Collot – sopran, Choeur de la Chapelle Royale & Collegium Vocale, dyr. Philippe Herreweghe (CD Harmonia Mundi 1994)

Barbara Sukowa – narratorka, Sylvia McNair – sopran, Angelika Kirchschlager, Women of The Ernst-Senff Chorus, Berliner Philharmoniker, dyr. Claudio Abbado (“Claudio Abbado - The Complete RCA & Sony Album Collection” 39 CD Sony 2014; Koncert sylwestrowy z Berlina, 31.12.1995)

***

A plan słuchania był następujący:

I Runda

Uwertura – Allegro di molto (frag.)

II Runda

Pieśń z Chórem "You spotted snakes" – Allegro ma non troppo (frag.)

III Runda

Marsz weselny – Allegro vivace

Finał

Finale "Through the house give glimmering light" – Allegro di molto

***

Ani kompozytor, ani nikt z publiczności, która w lutym 1827 roku oklaskiwała w Szczecinie Uwerturę do "Snu nocy letniej", nie przypuszczał, że szekspirowska przygoda Mendelssohna będzie miała kontynuacje. Tak popularna dziś Uwertura została napisana pod wpływem, oczywiście, Szekspira, ale także i niemieckiego tłumaczenia, którego dokonał August Schlegel.

Historia miała ciąg dalszy, bowiem na początku lat 40. Fryderyk Wilhelm IV, król Prus, zamówił u Mendelssohna muzykę do czterech sztuk teatralnych, w tym m.in. do "Snu nocy letniej" w reżyserii Ludwiga Tiecka. Muzyka Mendelssohna miała połączyć poszczególne akty i sceny, podkreślić niektóre śpiewane fragmenty, wreszcie zilustrować wybrane epizody akcji. Kompozytor tak też uczynił. Dziś z tych fragmentów tworzy się suitę instrumentalno-wokalną, choć bywają i tacy dyrygenci, którzy w swoich nagraniach powracają także do tekstu Szekspira.

Premiera "Snu..." z muzyką Mendelssohna - pod dyrekcją kompozytora – odbyła się 14 października 1843 roku w Nowym Pałacu w Poczdamie. Pierwsza prezentacja dla publiczności Berlina - kilka dni później, i jak wieść niesie odniosła olbrzymi sukces.

***

Tytuł audycji: Kto słucha, nie błądzi, czyli Płytowy Trybunał Dwójki

Prowadzi: Jacek Hawryluk

Goście: Dorota Kozińska, Jacek Kaspszyk i Adam Suprynowicz

Data emisji: 23.07.2016

Godzina emisji: 17.00

jh/mc/ob