- Ja od małości taką zdolność miałem. Po chrzcinach, po weselach, po zabawach chodziłem bardzo dużo, całą Polskę już objechałem. Te melodie wszystkie znam, mam do tego zdolność i pewnie z tym umrę - mówił w archiwalnym nagraniu skrzypek Stanisław Klejnas z Raducza. Klejnas na Festiwalu w Kazimierzu uwielbiał scenę, ale grał tam też na ulicach. Zawsze w otoczeniu młodych muzyków.

W "Magazynie Źródła" przypominaliśmy muzykę i słowa starych mistrzów: śpiewaczek Anny Malec, Karoliny Lagowskiej i skrzypka Stanisława Klejnasa, przy okazji zbliżającego się Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu. Tegoroczny 47. Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych rozpocznie się już 27 czerwca. W jego trakcie nie zabraknie wspomnień o muzykantach, którzy już odeszli.
- Konkretni ludzie odchodzą i to są wielkie straty, to tak, jakby całe światy znikały. Ale co roku proklamuje się odejście tego ostatniego wiejskiego muzykanta, a on w następnym roku się odradza - mówił w "Źródłach" Remigiusz Mazur-Hanaj, muzyk ludowy i juror Festiwalu w Kazimierzu.
Dla muzyków Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych jest świętem. Przygotowują się do niego cały rok. Istniała potrzeba stworzenia miejsca, gdzie mogliby spotkać się z publicznością poza przesłuchaniami konkursowymi. Remigiusz Mazur-Hanaj prowadzi w Kazimierzu rozmowy muzyków z publicznością.
- Muzykant poza przesłuchaniami nie miał tam czasu, żeby zagrać do tańca, a przecież na tym mu najbardziej zależy. System wartości, pozycja społeczna skrzypków budowała się na tym, że grali do tańca. W Kazimierzu tego wcześniej brakowało - opowiadał Mazur-Hanaj.

Program Drugi Polskiego Radia jest patronem festiwalu.

Audycję przygotowała Maria Baliszewska.

Tegoroczna edycja imprezy przyciągnęła ponad 800 muzyków z większości regionów Polski. W sumie o Baszty w różnych kategoriach zmagało się 16 kapel, 28 zespołów śpiewaczych, 16 instrumentalistów, 22 solistów-śpiewaków, 12 wykonawców w kategorii folkloru rekonstruowanego oraz 23 grupy w konkursie "Duży - Mały”.

W rozmowie z Kubą Borysiakiem i Piotrem Kędziorkiem jurorzy festiwalu podkreślali wyjątkowo wysoki poziom konkursowych występów. Szczególnie dobrze zaprezentowały się zespoły złożone z młodych muzyków. - Na tym festiwalu zmieniła się struktura wiekowa uczestników. Nagle mamy wysyp młodych ludzi, i to nie tylko w kategorii "rekonstrukcji", ale też w tych "normalnych" - podkreślała jurorka Maria Baliszewska. - 20 lat temu w konkursie dla młodych muzyków "Duży - Mały” ogromnym bólem było dla mnie słuchanie początkujących skrzypków. Tymczasem po latach wychowała się cała grupa zdolnych dudziarzy, koźlarzy, muzyków grających na piszczałkach...

Zdaniem Jerzego Bartmińskiego, który na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych jest obecny od przeszło 40 lat., dużym zaskoczeniem był fakt, że młodzi muzycy byli lepsi od dawnych mistrzów. -To swego rodzaju ewenement, który przysporzył nam pewnych problemów, ponieważ nie wiedzieliśmy, jak ich traktować: czy to rekonstrukcja, czy kontynuacja. My nie jesteśmy w stanie ustalić jako jurorzy, skąd oni biorą materiał - dzielił się swoimi przemyśleniami.

Baszty na tegorocznym Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych zdobyli:
- w kategorii kapel – Kapela Braci Tarnowskich z Janiszewa, woj. mazowieckie;
- w kategorii zespołów śpiewaczych – Zespół Śpiewaczy „Gałcunecki” z Gałek, woj. mazowieckie;

- w kategorii instrumentalistów – Andrzej Rożek skrzypek z Tomaszowa Mazowieckiego, woj. łódzkie;
- w kategorii solistów śpiewaków – Michalina Mrozik z Przejęsławia, woj. dolnośląskie;
- w kategorii folkloru rekonstruowanego – Kapela „Młoda Harta” z Harty, woj. podkarpackie.

Rozmów z uczestnikami tegorocznego festiwalu ora ich występów posłuchać będzie można w lipcowych wydaniach magazynu "Źródła", który gości na naszej antenie od poniedziałku do piątku o godzinie 12.00.
>>> Archiwalne nagrania, rozmowy ze "starymi mistrzami", ważnymi polskimi muzykami ludowymi XX wieku >>>

PAP/Wojciech Pacewicz

PAP/Wojciech Pacewicz

bch