W obchodzony właśnie trzeci dzień prawosławnych świąt Bożego Narodzenia udaliśmy się do Grecji. Tamtejszy cerkiewny śpiew wywarł wielki wpływ na muzykę całego chrześcijańskiego Wschodu.

- Jest to najbardziej wyrafinowany i starożytny spośród śpiewów chrześcijańskiego Wschodu. Rzecz fascynująca, że ta wspaniała muzyka przetrwała mimo trwającej setki lat niewoli osmańskiej - tłumaczył Adam Strug. - Okazuje się, że stosunki narodowościowe i religijne w tym państwie były dalekie od uproszczeń stosowanych dzisiaj w ocenie domniemanego braku tolerancji religijnej świata muzułmańskiego.

W audycji wysłuchaliśmy śpiewów bożonarodzeniowych Greckiego Chóru Bizantyńskiego założonego w 1977 przez Lykourgosa Angelopoulosa, pierwszego śpiewaka Konstantynopola, Aten i Helsinek. 

- Gdy słucham owej maestrii harmonicznej i wokalnej, zastanawiam się nad nędzą oficjalnej muzyki kościoła zachodniego. Szokującej różnicy śpiewów obu chrześcijańskich denominacji doświadczyłem podczas pielgrzymki Jana Pawła II do Rumunii w maju 1999 roku. Ewangelie śpiewali po sobie katolicki i grecki diakon, tak jakby na zachodzie zapomniano, że chorał to po prostu pieśni, a nie wyabstrahowane z melodii całości bez wdzięku, bez wyrazu i głębi - mówił prowadzący audycję.

W drugiej części audycji Patrycja Zisch w rozmowie z Jagną Knittel opowiedziała o historii i pracy zespołu śpiewaczego Warszawa Wschodnia, praktykującego muzykę południowej Rosji.

- Nie nauczycie się śpiewać jak ludzie, którzy śpiewają w cerkwi, dopóki tam nie pojedziecie i nie zajrzycie im w usta - takie rady dostali początkujący śpiewacy z Warszawy Wschodniej od doświadczonych śpiewaków, badaczy i naukowców rosyjskich.

***

Tytuł audycji: Źródła 

Prowadzili: Adam Strug 

Data emisji: 9.01.2020

Godzina emisji: 15.15

at/gs

W "Źródłach" opowiedzieliśmy o działaniach rozpoczętych przez Fundację Muzyka Zakorzeniona w 2016 roku, czyli o digitalizowaniu, archiwizowaniu, opracowywaniu i upublicznianiu notatek, tekstów i fotografii zebranych w czasie niezliczonych podróży Piotra Gana.

- Piotr Gan często podróżował ze swoją żoną, która bardzo go wspierała w poszukiwaniach, nawet finansowała jego wyprawy etnograficzne. Ich miłość do Kielecczyzny zaowocowała ogromnymi zbiorami muzyki. Jego pierwszy kontakt z radiem okazał się ogromną fascynacją tym medium. Popularyzował dzięki niemu muzykę ludową do późnych lat osiemdziesiątych - tłumaczył Piotr Baczewski. - Mało jest zdjęć samego Piotra Gana, raczej to on fotografował ludzi grających i śpiewających.

Przedstawiliśmy także ciekawe historie związane ze współczesnymi badaniami śladami badań terenowych największego badacza Kielecczyzny i Ziemi Radomskiej.

- Dzięki działalności Piotra Gana można zaobserwować wpływy jakie na muzykę ludową wywierały orkiestry dęte i ruch ludowy, który niósł światełko oświaty. Były chóry, kapele, orkiestry, muzyka pod ich wpływem ciągle się zmieniała. Innym czynnikiem było to, że w wielu miasteczkach w szkołach muzyki nauczali żydzi. Polacy często grali na żydowskich weselach. Muzyki tej u Gana nie jest dużo, ale można znaleźć kilka żydowskich melodii, które zagrały polskie kapele z polskimi słowami. Relacje polsko-żydowskie opisane są w części archiwum złożonej z notatek i artykułów badacza. Na przykład Kapela Rafalskiego o lutniczych tradycjach zaopatrywała żydowskie kapele w basy.

Piotr Gan fascynuje również współczesnych muzyków, mieliśmy tego dowód na koncercie 25-lecia RCKL-u. - Myślę, że wiele dobrych rzeczy nie wydarzyłoby się, gdyby nie Gan - dodał prezes Fundacji Muzyka Zakorzeniona.

***

Tytuł audycji: Źródła 

Prowadzili: Patrycja Zisch i Adam Strug 

Data emisji: 16.01.2020

Godzina emisji: 15.15

gs