Lubomir Tatarka i słowackie tradycje dudziarskie

Ostatnia aktualizacja: 27.05.2020 08:00
- Każdy budowniczy gajd i dud tworzy je na swój niepowtarzalny obraz, tak jak sam to widzi. Ja też tak zacząłem budować swoje gajdy - tłumaczył w "Źródłach" Lubomir Tatarka ze Slovenskiej Lupcy, pierwszy cechmajster Cechu Słowackich Gajdoszy.
Audio
  • Tradycje słowackich dudziarzy (Dwójka/Źródła)
Dudziarz i skrzypek, 1927.
Dudziarz i skrzypek, 1927.Foto: Z archiwum NAC

Lubomir Tatarka ze Slovenskiej Lupcy to znany dudziarz, twórca instrumentów i pierwszy cechmajster Cechu Słowackich Gajdoszy, cechu skupiającego wszystkich grających na dudach, gajdach, kozach i podobnych instrumentów. Dudziarz urodził się w 1958 roku  w Bańskiej Bystrzycy i jest bardzo uznanym muzykiem tradycyjnym Słowacji. Uczył się od swojego dziadka, krewnych i pasterzy, których podsłuchiwał pomagając jako mały chłopiec w wypasie owiec na słowackich górskich halach.

- Każdy budowniczy gajd i dud tworzy je na swój niepowtarzalny obraz, tak jak to sam widział. Ja również tak zacząłem budować dudy. Pierwsze gajdy zrobiłem jako czternastolatek, a wcześniej nie widziałem na żywo żadnych gajd. Potem, gdy dorosłem, spotkałem się z budowniczymi, którzy już takie instrumenty budowali. Zacząłem od piszczałek pasterskich, potem robiłem wielkie fujary pasterskie. Pomalutku doszedłem do tworzenia dud.

Lubomir Tatarka uczył się także grać od baców, ostatnich Wołochów, którzy po pracy siadali pod domem i grali w wolnej chwili stare melodie na pocieszenie. - Smutno mi, że już ich nie posłucham, nie ma już możliwości prowadzenia dalszych badań technologii i metod, którymi oni posługiwali się tworząc dudy; zdobień, malowań, wypalań - tłumaczył pan Lubomir. - Robili wszystko, aby ten instrument był pięknie ozdobiony i wyrzeźbiony.

***

Tytuł audycji: Źródła

Prowadziła: Magdalena Tejchma

Data emisji: 27.05.2020

Godzina emisji: 15.15

gs