22 stycznia mija 93. rocznica urodzin Krzysztof Kamil Baczyńskiego.

Na poezji Baczyńskiego jako pierwsza poznała się matka. Ojciec był słynnym krytykiem literackim. Bardzo surowym i  wymagającym, także dla syna. Dlatego pod względem twórczym Krzysztof nigdy nie otrzymał od niego wsparcia i aprobaty.

Zrozumienia nie znalazł również wśród swoich rówieśników, przedstawicieli "pokolenia Kolumbów" urodzonych już w wolnej II Rzeczpospolitej, w czasach okupacji hitlerowskiej zaangażowanych w działalność Polskiego Państwa Podziemnego. - Przyjaciele z konspiracji nie rozumieli Baczyńskiego, nie rozumieli jego poezji, która była wbrew pozorom bardzo trudna, dojrzała, czasem nawet filozofująca - oceniał Wiesław Budzyński, znawca poezji i życia słynnego poety, gość "Kulturalnego Wieczoru z Jedynką" w listopadzie 2011 roku.

Baczyński pisał wiersze przepełnione lirycznym nastrojem, a zarazem nawołujące do walki o wolną ojczyznę. Kiedy wybuchło Powstanie Warszawskie, nie wahał się ani chwili. – Gdyby nie przystąpił do walki, przekreśliłby swoją poezję i prawdę w niej zawartą – przekonywał Wiesław Budzyński. Krzysztof Kamil Baczyński, jeden z najwybitniejszych XX-wiecznych poetów polskich, poległ z karabinem w ręku 4 sierpnia 1944 roku.

Mimo braku zrozumienia ze strony współczesnych, Krzysztof Kamil Baczyński był już w młodym wieku poetą spełnionym. Mówiono o nim, że spieszył się z pisaniem. - Baczyński napisał około pięciuset wierszy. To tyle, ile osiemdziesięcioletni poeta pisze na ogół przez całe życie. Miał ogromny dorobek, który uczynił go wielkim poetą na skalę europejską, czy nawet światową - przekonywał gość Anny Stempniak.

Poeta nie uważał jednak poezji za swoje jedyne powołanie. - Jego wielkim pragnieniem było zostać żołnierzem - zapewniał Bogdan Deczkowski, powstańczy dowódca Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.

W czasie okupacji Krzysztof Kamil Baczyński związał się z Barbarą Drapczyńską. Często mówiło się, że była to miłość idealna. Barbarę spotykał na tak zwanych wieczorach konspiracyjnych. Basia dostała od kogoś wiersze Krzysztofa, więc poznając go, wiedziała już kim jest i jak zdolnym jest poetą. Poświęcił jej szereg wierszy, w których erotyzm miesza się z obrazami wojennej zagłady.

Komunistyczna bezpieka nie uwierzyła w to, że poeta poległ już w 4 dniu powstania warszawskiego i pięć lat później intensywnie go poszukiwała. Być może podejrzewała, że śmierć, to była plotka, a poeta się ukrywa.

O Krzysztofie Kamilu Baczyńskim opowiadali: Wiesław Budzyński, autor książek poświęconych poecie oraz Bogdan Deczkowski, ps."Laudański", powstańczy dowódca Krzysztofa Kamila. Posłuchaj archiwalnej audycji "Krzysztof Kamil Baczyński - wciąż wśród nas".

(am)

Wielkim uczyniła Baczyńskiego z jednej strony poezja, a z drugiej jego walka, tworząc legendę wokół postaci poległego geniusza. Jego sztuka nie ograniczała się jednak tylko do słów. Rzadko wspomina się o umiejętnościach plastycznych Krzysztofa Kamila. Rysował od dziecka - wiele z jego rysunków znalazło się w ocalonym z wojny archiwum poety. Po maturze w 1939 r. poeta zamierzał rozpocząć studia na warszawskiej ASP. Wybuch wojny na zawsze przekreślił te plany.

Wiesław Budzyński, znawca twórczości i biografii Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, przypuszcza, że artysta prawdopodobnie zostałby grafikiem. – Rodzice jego żony Barbary mieli drukarnię, w której Baczyński składał ręcznie swoje wiersze – opowiadał badacz w "Kwadransie bez muzyki". – Zachowały się szczotki drukarskie, a także sam tomik. Fachowcy ocenili, że został złożony wzorowo – dodał.

Niepospolity talent plastyczny Baczyńskiego ukazuje archiwum rękopisów twórcy zebranych przez jego matkę Stefanię Baczyńską i przekazanych Bibliotece Narodowej przez Kazimierza Wykę, jednego z opiekunów spuścizny poety. – Poszczególne rękopisy oraz całe rękopiśmienne zbiorki są ilustrowane niewielkimi elementami graficznymi – powiedziała Anna Romaniuk, kierownik działu rękopisów Biblioteki Narodowej. – Ale to nie wszystko. Baczyński bardzo dbał o liternictwo w rękopisach. Różnicował je kolorystycznie, zmieniał wielkość i kształt czcionek - wyliczała.

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji przygotowanej przez Dawida Dziedziczaka.

mc/jp