14:29 Dwójka Jest taki obraz 11.10.2020.mp3 Caravaggio "Dawid z głową Goliata" (Jest taki obraz/Dwójka)
Caravaggio, św. Paweł i koń, który ukradł show
To najbardziej dramatyczne przedstawienie Dawida i Goliata w historii sztuki. Caravaggio nie powtórzył w tym obrazie żadnego z tradycyjnych sposobów prezentowania znanej starotestamentowej historii. Wręcz przeciwnie – daleko od nich odbiegł, nadając dziełu bardzo osobisty charakter. Caravaggio szukał sposobu na ułaskawienie i możliwości powrotu do Rzymu, a obraz jest wyrazem skruchy i zarazem prośbą o wybaczenie popełnionych kilka lat wcześniej grzechów.
Ważnym elementem obrazu świadczącym o jego pokutniczej wymowie jest napis na mieczu trzymanym przez Dawida. Widnieją na nim litery H-AS O S, które można odczytywać jako słowa św. Augustyna: "Humilitas occidit superbiam" – pokora zabija dumę. Pokorny Caravaggio, ukazując się pod postacią złego Goliata, pokonał własną pychę, dokonał wyroku na samym sobie, prosząc w ten przejmujący sposób o współczucie i wybaczenie.
Autentyczny żal czy artystyczna kreacja?
Brawura, niecierpliwość i nieokiełznany temperament, które przywiodły Caravaggia do zabójstwa popełnionego podczas bójki, zostały wykorzystane przez niego w wyrażeniu przejmującej pokuty. Ręka, która zabiła, stworzyła również jeden z najbardziej tragicznych w wyrazie aktów skruchy – autoportret, w którym malarz ukazał się jako pokonany głupiec, budzący współczucie nawet w swym własnym oprawcy.
Czy było to prawdziwe wyznanie skruchy, czy jedynie wybieg, aby uzyskać przebaczenie wpływowych patronów, trudno dociec. Tak znakomity malarz mógł wyrazić, wykreować każdą emocję.
Caravaggio, "Dawid z głową Goliata", 1609-1610, płótno, 125 x 101 cm, Galleria Borghese, Rzym
***
Tytuł audycji: Jest taki obraz
Prowadził: Michał Montowski
Gość: dr Grażyna Bastek
Data emisji: 11.10.2020
Godzina emisji: 14.45
Caravaggio "Dawid z głową Goliata"
