"Wnętrze". Anselm Kiefer i wątek rozliczeniowy z III Rzeszą

Ostatnia aktualizacja: 06.09.2020 15:40
"Wnętrze" jest interpretacją archiwalnej fotografii, przedstawiającej salę mozaikową w Nowej Kancelarii Rzeszy. Budynek, zaprojektowany na życzenie Adolfa Hitlera przez Alberta Speera, miał być częścią monumentalnej Germanii – miasta powstałego po przebudowaniu Berlina.
Sala mozaikowa w Nowej Kancelarii Rzeszy
Sala mozaikowa w Nowej Kancelarii RzeszyFoto: PAP/DPA

Posłuchaj
14:45 Dwójka Jest taki obraz 6.09.2020.mp3 Anselm Kiefer "Wnętrze" (Jest taki obraz/Dwójka)

przy stole z hitlerem 1200.jpg
"Przy stole z Hitlerem". Wilczy Szaniec od kuchni

W planach Hitlera, Germania miała stać się stolicą świata po oczekiwanym zwycięstwie w II wojnie światowej. Pierwszy architekt Trzeciej Rzeszy budował ją od 1937 do 1943 roku. Olbrzymich rozmiarów Nowa Kancelaria Rzeszy powstała w zaledwie 9 miesięcy, otwarto ją w 1938 roku. Jednak podczas wojny niewiele się w niej działo – w sali posiedzeń rządu nie odbyło się żadne oficjalne spotkanie.

Sala mozaikowa, zaplanowana jako miejsce spotkań Hitlera z oficjalnymi gośćmi, wyłożona była blokami czerwonego marmuru i dekorowana kamiennymi mozaikami. Odbyła się w niej tylko jedna uroczystość – ceremonia pogrzebowa dr. Fritza Todta, architekta projektującego infrastrukturę dla armii. To o tyle istotne, że w centralnym punkcie obrazu Kiefera znajduje się coś na kształt stosu pogrzebowego. Czy jest to stos pogrzebowy architekta, czy Trzeciej Rzeszy, czy cywilizacji w ogóle – to już kwestia interpretacji. Fotografia, którą posłużył się Kiefer, przedstawiała salę mozaikową w jej najlepszym okresie. Na obrazie budowla jest w stanie rozkładu i destrukcji – spadają szyby z przeszklonego dachu, murszeją i odpadają architektoniczne elementy wnętrza.

Sala mozaikowa, wraz z całym budynkiem kancelarii, została zburzona przez Armię Czerwoną w 1945 roku. Jednak w obrazie Anselma Kiefera, współczesnego wybitnego malarza niemieckiego, popada w naturalną ruinę. Kiefer zobrazował czarne proroctwo Hitlera i jego architekta Alberta Speera – jeśli kiedykolwiek historia doprowadzi III Rzeszę do upadku, to jej ruiny mają przypominać o jej wielkości. Tak, jak ruiny starożytnego Rzymu, czy Sumeru, świadczą o wielkich cywilizacjach przeszłości. No cóż, czerwonymi marmurami z sali mozaikowej wyłożona jest berlińska stacja metra Mohrenstrasse, użyto je również po wojnie do zbudowania pomnika wdzięczności Armii Czerwonej…

***

Tytuł audycji: Jest taki obraz 

Prowadził: Michał Montowski

Gość: dr Grażyna Bastek

Data emisji: 6.09.2020

Godzina emisji: 14.45

Czytaj także

"Tondo Doni" Michała Anioła. Święta Rodzina na potrzeby domowe

Ostatnia aktualizacja: 02.08.2020 15:00
W audycji opowiadaliśmy o jedynym ukończony obrazie sztalugowym namalowany przez Michała Anioła.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Szczygieł". Popis kunsztu Carela Fabritiusa

Ostatnia aktualizacja: 23.08.2020 15:30
Tym razem bohaterem audycji był... szczygieł. Wizerunek tego ptaka namalował w 1654 roku Carel Fabritius, jeden z najzdolniejszych uczniów Rembrandta. Jego talent pewnie mógłby dorównać talentowi mistrza, ale kariera młodego malarza została zakończona przedwczesną śmiercią.
rozwiń zwiń