Krakowskie muzeum prowadzi internetową platformę "Rzemiosło 2.0" adresowaną do osób poszukujących przedmiotów wyjątkowych, partnerów potrafiących je wytworzyć oraz do dizajnerów potrzebujących wykonawców prototypów swoich projektów.

- W świecie ujednoliconych produktów, potencjał firm wytwarzających rzeczy nieseryjne i na konkretne zamówienie jest wartością nie do przecenienia - stwierdziła Katarzyna Piszczkiewicz zauważając, że współczesny odbiorca na ogół dopasowuje się do gotowego towaru jako jego konsument. - Mechanizm ten ogranicza kulturę uczestnictwa natomiast relacja rzemieślnik-odbiorca jest radykalnie odmienna. Zakłada dialog, jest kulturotwórcza - dodała.

Gość audycji przekonywała, że dzisiejsi rzemieślnicy to nie tylko rękodzielnicy, przedstawiciele tzw. ginących zawodów czy producenci pamiątek cepeliowskich. - To zawodowcy dysponujący wąsko wyspecjalizowaną wiedzą i zaawansowaną praktyką, będący wymarzonym partnerem przedsięwzięć dizajnerskich i aranżacyjnych. Dzisiejsze rzemiosło to coś więcej niż moda a aktywność jego przedstawicieli może mieć istotny wpływ na nasz krajobraz kulturowy - powiedziała Katarzyna Piszczkiewicz.

***

Rozmawiał: Piotr Kędziorek

Gość: Katarzyna Piszczkiewicz (Muzeum Etnograficzne w Krakowie)

Data emisji: 13.01.2018

Godzina emisji: 9.27

Rozmowa została wyemitowana w audycji "Poranek Dwójki".

mko/bch

Krzikopa, laureat trzeciej nagrody w Konkursie Muzyki Folkowej "Nowa Tradycja" 2019 "za współczesne odczytanie wielowiekowych tradycji Górnego Śląska", to gliwicko-chorzowska grupa folkowa, która podjęła się reintepretacji charakterystycznej, ale zapomnianej nieco muzyki.

Jako organizatorzy II Śląskiego Taboru w Ornontowicach poprzez spotkania adeptów muzyki wiejskiej ze starymi mistrzami chcą przywracać niestylizowane melodie, teksty, tańce, zwyczaje i obrzędy i przekazywać je w użytkowanie młodszym pokoleniom muzyków.

- Pierwsza odsłona wydarzenia była bardzo udana i chcemy to powtórzyć. Pomysł na zorganizowanie typowo śląskiego taboru towarzyszył nam od początku i chcemy poszerzać tę działalność. Dlatego w tym roku tabor nie dotyczy już tylko kultury Ornontowic, ale całej ziemi pszczyńskiej - mówiła w audycji Katarzyna Dudziak. 

Jak mówili goście "Źródeł", badanie i odkrywanie kultury i muzyki śląskiej jest dość trudne, bo niełatwo dotrzeć do jej nagrań. - Większość śląskich zespołów inspirowało się muzyką irlandzką, bałkańską, skandynawską, rosyjską czy nawet bliskowschodnią, ale rzadko kiedy zwracano się w stronę kultury regionu - tłumaczył Mateusz Dyszkiewicz. - Staramy się dotrzeć do jej źródeł. 

***

Tytuł audycji:  Źródła

Rozmawiał: Piotr Kędziorek

Goście: Katarzyna Dudziak i Mateusz Dyszkiewicz (zespół Krzikopa)

Data emisji: 14.06.2019

Godzina emisji: 15.15

at

- Mamy bardzo dużo podobieństw miedzy językami tajnymi Azji Środkowej i Europy. To wszystko spowodowane było wędrówkami ludzkimi, że te podobieństwa się w pewnym momencie pojawiły - tłumaczyła w audycji profesor Pstrusińska, która prowadzi spotkanie z cyklu "Okolice kultury – kultura okolic: O tajnych językach Azji Środkowej" w Muzeum Etnograficznym w Toruniu.

Wykład nawiązuje do problematyki trwających obchodów Roku Języków Rdzennych zainicjowanego przez ONZ, ale pomaga też odpowiedzieć na zupełnie naturalne pytanie, które od razu przychodzi do głowy każdemu, kto słyszy określenie "język tajny": czy spotykamy się z nimi też w Polsce? - Co krok! - zapewnia prof. Pstrusińska. - Nawet u siebie w domu można stworzyć taki język. Tajnych języków jest mnóstwo, bezustannie powstają nowe, umierają stare. Choć znamy tylko niewielką ich część, to są niesłychanie ważne.

W audycji słuchaliśmy również:

• relacji z Festiwalu Filmów Emigracyjnych EMiGRA, którą przestawił Krzysztof Renik.

EMiGRA poprzez film pokazuje życie Polaków poza krajem, pozwala łączyć często bardzo odległe od siebie światy Polaków mieszkających w kraju i tych, którzy z różnych powodów osiedlili się na innych terenach. 
Agata Lewandowski - W związku z ogłoszonym Rokiem Gustawa Herlinga Grudzińskiego filmy łączymy także z literaturą pisaną przez polskich autorzy za granicą: Josepha Conrada, Witolda Gombrowicza.
Cel rozszerzenia spotkań o wątek literacki jest ważny, jak mówił poeta i emigrant Romuald Mieczkowski, bo "nasz byt jest kształtowany przez środowisko, mamy do czynienia z nakładaniem się tożsamości. W tej dyskusji spotkają się Zachód i Wschód".

• zaproszenia na Spotkanie Gajdoszy i Dudziarzy w Istebnej, które zapowiedziała współorganizatorka wydarzenia, Ewa Cudzich,
• rozmowy Patrycji Zisch o najnowszej publikacji prof. Mariana Pokropka "Etnografia. Materialna kultura ludowa Polski na tle porównawczym", monumentalnej pracy etnograficznej, 
• zapowiedzi audycji "Dwójka na miejscu" w Płocku.

A także naszych stałych sobotnich cykli: "Historii polskiego folku", w której Wojciech Ossowski przybliżał postać sopockiego artysty Tadeusza Chyły, w "Cudowytwórcach" zaś pszczelarz Wojciech Kotlicki opowiedział o tajnikach bartnictwa.

***

Tytuł audycji: Poranek Dwójki 

Prowadził: Piotr Kędziorek

Goście: Ewa Cudzich (animatorka kultury), Agata Lewandowski (EMiGRA), Romuald Mieczkowski (poeta), prof. Marian Pokropek (etnograf), prof. Jadwiga Pstrusińska (orientalistka)

Data emisji: 19.10.2019

Godzina emisji: 7.00

at/am

Profesor Anna E. Kubiak z Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie jest autorką m.in. książki "Inne śmierci. Antropologia umierania i żałoby w późnej nowoczesności", a zajmuje się badaniem ponowoczesnej formy rozumienia śmierci i zwyczajów pogrzebowych. - W przeszłości w debacie publicznej istniała przede wszystkim śmierć publiczna, to znaczy ekshumacje, zbiorowe pogrzeby, odejście osób pełniących jakieś funkcje. Dzisiaj dużo więcej niż kiedyś mówimy także o śmierci jako doświadczeniu prywatnym, osobistym - mówiła prof. Kubika.

Jak tłumaczyła badaczka, coraz większy wpływ na proces rozumienia śmierci mają też ekonomia, konsumpcjonizm, świecki styl życia: - Coraz częstsze są kremacje, ale także tematy takie, jak eutanazja - podkreślała prof. Kubiak, tłumacząc także, skąd bierze się przekonanie, że dzisiejsza kultura od śmierci się odwraca, jakim językiem obecnie mówimy o odchodzeniu i samotności w żałobie.

W audycji pożegnaliśmy także wielkich ludzi świata sztuki i kultury, którzy odeszli od nas w tym roku: 

• reżysera dźwięku Tomasza Perkowskiego,
• historyka literatury prof. Tadeusza Komendanta,
• działacza politycznego Kornela Morawieckiego, 
• a także osobę niezwykle ważną dla świata polskiej kultury ludowej - muzyka Edwarda Byrtka.

Słuchaliśmy również o kulisach powstania i działania projektu "Pieśni do śmierci", mającego za cel opisywanie i ochronę tradycyjnego pogrzebowego dziedzictwa śpiewaczego. 

***

Prowadził: Piotr Kędziorek

Data emisji: 2.11.2019

Godzina emisji: 7.00-10.00

Wyemitowano w audycji "Poranek Dwójki".

at