Nowe wiersze i nowa biografia. W Dwójkowej "Zakładce literackiej" powróciliśmy do ważnych nowości literackich związanych z krakowską poetką. W audycji Joanny Szwedowskiej "Dwa razy Szymborska” usłyszeliśmy relację z dwóch wieczorów, które odbyły się w ostatnich tygodniach.
Wysłuchaliśmy nagrania ze spotkania w Radiu Kraków, gdzie odbywała się promocja nowego wydania biografii Noblistki "Pamiątkowe rupiecie", której autorkami są Anna Bikont i Joanna Szczęsna. Jak powiedziała ta druga, poetka była niechętna biografii na swój temat. - Na początku sabotowała przedsięwzięcie, ale uświadomiła sobie w pewnym momencie, że tak się nie da. Nie można bezkarnie wziąć Nobla. Uznała więc, bardzo sprytnie, że lepiej zrobić to raz, a dobrze i mieć z głowy. A skoro my mieliśmy to już tak bardzo zaawansowane… - opowiadała współautorka książki.

Owa niechęć do biografii wynikała u poetki między innymi z przyjętego dystansu do siebie oraz własnego życia (by nie powiedzieć: ze skromności). - Odkryłyśmy nieznane zdjęcia rodzinne, wykonałyśmy drzewo genealogiczne, ale tak naprawdę ona nie była zainteresowana swoją biografią, miała do niej dystans - mówiła Anna Bikont.
W audycji znalazła się obszerna relacja z krakowskiego spotkania, w którym udział wzięli Ewa Lipska, Bronisław Maj (opowiadający m.in. o Kornelu Filipowiczu), Andrzej Franaszek (m.in. komentujący fantastyczną wizję związku małżeńskiego Szymborskiej i Miłosza) oraz autorki biografii. Dyskusję prowadził Jerzy Illg.
Zapraszamy do wysłuchania audycji, w której także rozmowa z Joanną Szczęsną oraz relacja z warszawskiego Teatru Ateneum, gdzie miała miejsce promocja ostatniego tomiku Wisławy Szymborskiej "Wystarczy". W spotkaniu udział wzięli Ryszard Krynicki, który opowiadał o zachowanych rękopisach poetki, oraz Julia Hartwig, Justyna Sobolewska i Tadeusz Nyczek.

W Polsce do tej pory ukazały się dwie powieści Mo Yana "Kraina wódki” oraz "Obfite piersi, pełne biodra”.

Zdaniem Mo Yana dla czytelników w tej części Europy, zrozumienie ich jak i całej chińskiej literatury, jest łatwiejsze niż dla czytelników z Europy Zachodniej czy Ameryki. Zwłaszcza jeśli chodzi o aspekty polityczne powieści. - To tak jak dla nas Chińczyków czytanie Milana Kundery. Kiedy jego twórczość pojawiła się w Chinach, różne opisywane przez niego absurdy brzmiały znajomo - powiedział noblista.

Jednocześnie  krytykuje próby doszukiwania się treści politycznych we wszystkich swoich powieściach. -   Zachodnia krytyka wykazuje dwie tendencje w odczytywaniu chińskiej literatury. Po pierwsze wielkim zainteresowaniem cieszą się książki, które w Chinach są krytykowane bądź zakazane. Po drugie, ulubionym sposobem odczytywania chińskiej literatury jest perspektywa polityczna - przyznał w rozmowie z korespondentem Polskiego Radia.

Jego zdaniem, dla większości czytelników literatura jest po prostu formą rozrywki. I tylko nieliczni szukają w niej odpowiedzi na nurtujące ich pytania.  - Dla większości książki, to podobne źródło przyjemności obcowania ze sztuką jak filmy i muzyka - powiedział.

Mo Yan podkreśla, że łączy w swojej literaturze dwa typy pisarstwa: przywiązuje wielką wagę do problemów społecznych i politycznych oraz zajmuje się życiem wewnętrznym.  - Jako pisarz jestem w pewnym sensie sumieniem społeczeństwa. Dlatego powinienem splatać w swoich powieściach swoje doświadczenia z losem zwykłych ludzi. Jestem też pisarzem z aspiracjami artystycznymi. Dlatego nie mogę tak po prostu pisać o kwestiach politycznych. Muszę je ubrać w wyrafinowaną artystycznie formę - zakończył Mo Yan.

Wywiad z chińskim noblistą przetłumaczył sinolog Wojciech Jakóbiec. 

tj

Naszymi gośćmi byli: Ludwika Włodek, autorka książki "Pra” i prawnuczka poety; autor jego biografii "Inne życie” – Radosław Romaniuk oraz Jacek Dehnel, który dla Biura Literackiego przygotował właśnie nowy, osobisty wybór poezji Iwaszkiewicza.
Na pytania z tzw. "kwestionariusza Prousta" odpowiadała Maria Iwaszkiewicz, córka pisarza.
Audycję prowadzili Dorota Gacek i Andrzej Franaszek.