XXI Festiwal Bachowski w Świdnicy

Co więcej, ten szczególny świdnicki kościół to dziś największa drewniana świątynia barokowa w Europie. Może pomieścić siedem i pół tysiąca ludzi. Wbrew życzeniom Ferdynanda III nie tylko stoi już 360 lat, lecz także zyskał na znaczeniu. – Od 2001 r. kościół wraz z bratnim Kościołem Pokoju w Jaworze jest wpisany na listę światowego dziedzictwa zabytków kultury UNESCO – przypominał biskup luterański Waldemar Pytel.

- To miejsce oczarowało mnie - dodawała Bożena Pytel, żona biskupa. - Kościół Pokoju jest absolutnie wyjątkowy jak na kościół luterański. Kościoły ewangelickie zazwyczaj są bardzo skromne, a tutaj ta barokowa świątynia aż kipi różnymi ornamentami. 

Budowa kościoła, jak przypomniano w rozmowie, została obwarowana przez cesarza Ferdynanda III specyficznymi warunkami ("jedynie z drewna, piasku, słomy i gliny")? A by znaleźć odpowiednie na tę budowę fundusze, jeden z mieszkańców miasta wyruszył w kilkuletnią podróż po Europie...

- Mamy do czynienia z nietypową konstrukcją. Architekt Albrecht von Saebisch musiał być człowiekiem genialnym, aby bez użycia komputera, jedynie przy pomocy kartki i ołówka, obliczyć statykę kościoła i wymyślić taki projekt, w którym 7,5 tysiąca ludzi naraz będzie mogło uczestniczyć w nabożeństwie ewangelickim. Wszystko, co widzimy we wnętrzu, wykonane jest z drewna. Nawet kolumny ołtarza, które wydają się kolumnami z marmuru, również są w drewna – opowiadał w innym radiowym nagraniu przewodnik po Świdnicy Sobiesław Nowotny.

Podobno, kiedy przyszły prezydent Stanów Zjednoczonych, na początku XIX wieku, przyjechał do Świdnicy, spojrzał na ten obiekt i powiedział "O! Wielka stodoła!". Kiedy w 1906 roku przyjechał do Świdnicy cesarz Wilhelm II, wszedł do kościoła i stwierdził "To jest wyjątkowo piękny kościół". – I taka jest różnica. Z zewnątrz wygląda jak stodoła, a dopiero wewnątrz ukazuje całe swoje piękno – dodawał przewodnik.

Co jeszcze warto zobaczyć w Świdnicy? Z pewnością drugą ważną świątynię tego miasta, katedrę św. Stanisława Biskupa i Meczennika i św. Wacława Meczennika, która może się poszczycić najwyższą na całym Śląsku wieżą kościelną. W radiowych nagraniach o Świdnicy nie zabrakło również opowieści o wielokulturowości tego miasta (wpływy polskie, czeskie, a przede wszystkim niemieckie) czy o odbywającym się tu już ponad 20 lat Festiwalu Bachowskim.

Warto podkreślić, że to dolnośląskie miasto nad Bystrzycą może się również pochwalić własną tradycją kulinarną. A składają się na nią dania z dziczyzny, typowe dla tego regionu, pierniki (starsze nawet od toruńskich!) i lokalne piwo. 

Widok na Świdnicę. Fot. shutterstock/Sergey Dzyuba

Zamki w Sudetach to wyróżniająca się na tle całego kraju mozaika rezydencji i posępnych ruin. - Są dziełem różnych nacji. Powstawały pod panowaniem polskich Piastów, później książąt świdnicko-jaworskich i innych władców dzielnicowych, następnie królów czeskich, wreszcie władców austriackich czy niemieckich. Osobny, tragicznym, rozdział to ich losy wojenne i powojenne – mówił gość Dwójkowej audycji.

Z wizytą na zamku Grodziec

Templariusze ratują zamek

Wśród wielu legend związanych z tutejszymi zamkami znaleźć można tę związaną z Zakonem Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona. – Templariuszom przypisywano zamek w obecnym Prudniku. Jest to trop błędny, mit ten odegrał jednak pozytywną rolę, kiedy Prusacy przystąpili do likwidacji zamku. Romantyczna legenda sprawiła, że zachowali wieżę, by tę rzekomą pamiątkę po templariuszach zostawić – opowiadał Bartłomiej Grzegorz Sala.

Neya i klątwa czarnoksiężnika

Z kolei z Zamkiem na Skale w Trzebieszowicach związana jest legenda o okrutnej klątwie, z którą zmagała się nieszczęsna Neya. - Była młodą niewiastą, która wzgardziła zalotami czarnoksiężnika. Ten ją przeklął: miała już nigdy nie zaznać miłości - przywoływał gość Dwójki tę mroczną opowieść. - Kiedy Neya przybyła do Zamku na Skale, rozkochała w sobie jego właściciela. Wszystko zapowiadało się wspaniale, ale któregoś dnia zakochany się powiesił w ogrodzie… To samo się zdarzało z kolejnymi oblubieńcami Nei…

Tajemnice zamku Książ [wideo]

Czarna kwoka i inne historie

Legendom, którymi tak obrosły sudeckie zamki, sprzyjają skomplikowane dzieje tych miejsc, najazdy czy zmiany właścicieli. Zamek Grodno w Zagórzu Śląskim należy do tych sudeckich budowli, z którymi związane są szczególnie barwne historie. I choć piękna rusałka zakochana w śmiertelniku, naiwny kasztelan, zdradziecki giermek czy wierny pies należą w pewnym sensie do kanonu zamkowych legend, grodzieński zamek wyróżnia opowieść o... czarnej kwoce. - Była ona jakąś nieszczęśliwą matką, która po śmierci dawała w tej postaci znak śmiertelnikom, aby ci odszukali miejsce pochowku jej dzieci – mówił Bartłomiej Grzegorz Sala.