Szkoleni w Wielkiej Brytanii, a następnie przerzucani do okupowanej Polski, cichociemni byli odpowiedzią na konkretne zapotrzebowanie Armii Krajowej. - To nie było tak, że jechał ten, co chciał. Wysyłano przede wszystkim żołnierzy, którzy mieli pomóc przygotować powstanie powszechne. Nacisk kładziono na cichociemnych szkolonych do działań dywersyjnych i specjalistów od łączności - wyjaśniał historyk.

Profesor Ney-Krwawicz podkreślał, że wśród 316 żołnierzy wysłanych do Polskich, znaleźli się przedstawiciele dwóch wojskowych pokoleń. - Najstarszy był urodzony w 1888 roku gen. Tadeusz Kossakowski, najmłodszym był urodzony 1925 roku Kazimierz Śliwa.

Aktywność cichociemnych nie ograniczyła się do samej wojny. W audycji mówiliśmy o ich zasługach dla III Rzeczpospolitej. Usłyszeliśmy także nagrania wypowiedzi gen. Elżbiety Zawackiej ps. "Zo", jedynej kobiety wśród cichociemnych, oraz gen. Stefana Bałuka ps. "Starba". 

***

Tytuł audycji: Klub Ludzi Ciekawych Wszystkiego

Prowadzenie: Hanna Maria Giza

Goście: prof. Marek Ney-Krwawicz (historyk)

Data emisji: 27.02.2016

Godzina emisji: 16.00

bch/gs

W 1944 roku po ukończeniu dwuletniego szkolenia wywiadowczo-dywersyjnego dla cichociemnych w Polskiej Szkole Wywiadu w Glasgow i kursu spadochronowego w Ringway, Stefan Bałuk ps. "Starba" został 9 kwietnia zrzucony nad Polską. Podjął w konspiracji służbę w Wydziale Legalizacji Oddziału II Komendy Głównej AK, gdzie zajmował się m.in. podrabianiem dokumentów i wywiadem. Sporządził dokumentację fotograficzną niemieckich umocnień w Warszawie.

Czytaj także

Powstanie Warszawskie - serwis specjalny

W Powstaniu Warszawskim "Starba" walczył w plutonie "Agaton" batalionu "Pięść" zgrupowania Radosław, następnie w oddziale osłonowym Komendy Głównej AK. Dokumentował życie powstańcze na zdjęciach. O bohaterskim życiorysie gen. Stefana Bałuka (zmarł w 2014 r.) opowiada w audycji Grzegorz Hanula.

W grudniu 2015 roku Sejm przyjął uchwałę o ustanowieniu cichociemnych - żołnierzy polskich szkolonych w Wielkiej Brytanii do zadań specjalnych - patronami roku 2016.

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadzi: Katarzyna Jankowska

Gość: Grzegorz Hanula (Muzeum Powstania Warszawskiego)

Data emisji: 16.03.2015

Godzina emisji: 20.16

pg/mg

Program kursu, oprócz treningu fizycznego, obejmował także zasady walki konspiracyjnej, skoki spadochronowe, testy psychotechniczne i szkolenie w zakresie łączności. "Zo" zaliczyła większość jego elementów i po ukończeniu kursu, jako angielska obywatelka Elisabeth Watson, została wyznaczona do powrotu do kraju.

Czytaj także

Powstanie Warszawskie - serwis specjalny

Za patriotyczną działalność prof. Elżbieta Zawacka otrzymała wiele odznaczeń i mianowano ją generałem brygady Wojska Polskiego. A zaczęło się od aktywnej działalności jeszcze przed wojną...

W grudniu 2015 roku Sejm przyjął uchwałę o ustanowieniu cichociemnych - żołnierzy polskich szkolonych w Wielkiej Brytanii do zadań specjalnych - patronami roku 2016.

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadzi: Katarzyna Jankowska

Goście: Grzegorz Hanula (historyk), Rafał Brodacki (Muzeum Powstania Warszawskiego)

Data emisji: 06.04.2015

Godzina emisji: 20.17

pg/

Legendarny partyzant Jan Piwnik był jedną z najbarwniejszych postaci polskiego podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej. W lutym 1944 roku "Ponury" został przeniesiony na obszar Nowogródzkiego Okręgu Armii Krajowej, gdzie w maju 1944 roku powierzono mu dowództwo VII batalionu 77. pułku piechoty AK. Poległ 16 czerwca 1944 roku pod Jewłaszami nad Niemnem w ataku na niemieckie bunkry.

Czytaj także

Powstanie Warszawskie - serwis specjalny

W audycji "Eureka", w rocznicę wydarzeń z 12 maja 1926 roku, przypomnieliśmy też historię, która rozpoczęła rządy popieranej przez marszałka Józefa Piłsudskiego sanacji. O wydarzeniach historycznych opowiedział prof. Janusz Odziemkowski z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

W Jedynce mówiliśmy także o książce "Rok 1945. Między wojną a podległością". Jest to zestawiona chronologicznie ze świadectw źródłowych, bogata opowieść o przełomie wojny i pokoju, powolnym kształtowaniu się powojennej rzeczywistości, zderzeniu nadziei na normalne życie z nowym porządkiem. O lekturze opowiedział Zbigniew Gluza z Ośrodka Karta.

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadzi: Katarzyna Jankowska

Data emisji: 11.05.2016

Godzina emisji: 20.14

kk