Podlaski muzyk wspominał w "Źródłach", że muzyką ludową nasiąkał od dziecka. Na skrzypcach grał jego ojciec, zaś mama śpiewała pieśni. - Jeszcze nie dałem rady trzymać skrzypiec, a już je kładłem na łóżku i ciągałem smykiem - opowiadał.

W wieku 11 lat Zdzisław Marczuk zaczął grywać na weselach. Po zakończeniu podstawówki chciał kontynuować muzyczną edukację w Lublinie. - Zdałem tam egzamin, ale ojciec nie zgodził się, bo nie było warunków. Trzeba było w domu pomagać, bo brat wyjechał na Śląsk. To był 1959 rok. Na to miejsce pojechałem do Białej Podlaski do ogniska muzycznego. Tam trzeba było jeździć rowerem, a to było 25 kilometrów.

Dziś Zdzisław Marczuk sam uczy muzyki ludowej i komponuje utwory w stylu regionu podlaskiego. - Jak sobie przypominam jakąś melodię, którą grał mój ojciec, ale czegoś tam nie pamiętam, to potrafię sam sobie dołożyć tak, żeby to pasowało, żeby tego stylu nie zmienić. No i sam komponuje też. Tyle, że wszystko tak, żeby spokrewniało się z dawniejszą muzyką ojcowską...

Ze zdobywcą Baszt w Kazimierzu w 1995 roku i 1999, laureatem nagrody Programu 2 Polskiego Radia "Muzyka Źródeł" rozmawiał Kuba Borysiak.

bch

- Jak się zaczął "jegzięt" [adwent - przyp. red.], to nie chodziło się nigdzie. Tylko o 7.00 rano szło się na roraty, a potem siedziało się w domu i się pościło. Żadnego mięsa, tylko potrawy mleczne - opowiadał gość "Źródeł". - A wieczorem starsi opowiadali... O Panu Jezusie przed narodzinami, o końcu świata... Dzieci naprawdę się tego bały - dodała Pani Marianna. Goście z innego świata nie należeli zresztą w kurpiowskim kosmosie do rzadkości. W adwent opuszczanie domu wiązało się ze szczególnym ryzykiem napotkania złego ducha. A kuzyn pani Marianny nieomal został doprowadzony przez taką istotę do samobójstwa...

Oczywiście Anna Szewczuk pytała też znakomitą śpiewaczkę o jej praktykę muzyczną. - Wciąż jestem zapraszana na pogrzeby. Szkoda, że młodych to w ogóle nie interesuje - żaliła się Marianna Bączek. - Z moich koleżanek, co z nimi śpiewałam, to jedna wyjechała, a drugiej lekarz zabronił śpiewać. Tylko ta trzecia chodzi jeszcze na pogrzeby, choć i ona ma nogi chore, tak jak ja...

Gość "Źródeł" opowiadała też o trudnym losie dzieci na kurpiowskiej wsi oraz o przędzeniu lnu tradycyjnymi metodami. Szczegóły w załączonym nagraniu.

Marianna Bączek urodziła się w 1931 roku w Bandysiach. Śpiewa od dziecka, pieśni uczyła się od ojca - śpiewaka weselnego i pogrzebowego - oraz stryja - skrzypka.
Jest laureatką wielu konkursów, pięciokrotnie uczestniczyła Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą. W 2010 roku zdobyła tam Basztę. Z bogatego repertuaru śpiewaczego szczególnie ukochała sobie pieśni "leśne", ale nie stroni też od "skocnych" pieśni. Dawniej inicjowała śpiew kobiet podczas wesel, na których przez lata pełniła funkcję czepkarki.

Śpiew Marianny jest szczególnie ceniony przez pasjonatów muzyki ludowej, rekonstruujących dawny śpiew polski. Bywa zapraszana na warsztaty śpiewu kurpiowskiego. W 2011 roku wystąpiła na koncercie "Muzyka źródeł - Kurpie", który zainaugurował Festiwal Folkowy Polskiego Radia Nowa Tradycja. Jej bogaty repertuar oraz opowieści o dawnych obrzędach wielokrotnie nagrywane były zarówno podczas Festiwalu w Kazimierzu, jak i w jej domu w Bandysiach.

Marianna Bączek z Bandyś, a także podlaski skrzypek Zdzisław Marczuk z Zakalinek zostali pierwszymi laureatami nagrody Programu 2 Polskiego Radia "Muzyka Źródeł".