Minęło 65 lat od debiutu Górnika Zabrze w Ekstraklasie. Trudne początki pięknej historii

2021-03-18, 12:33

Minęło 65 lat od debiutu Górnika Zabrze w Ekstraklasie. Trudne początki pięknej historii
Piłkarze Górnika Zabrze, rok 1962. Foto: PAP/Kazimierz Seko

18 marca, 65 lat temu, Górnik Zabrze zadebiutował w najwyższej klasie rozgrywkowej w Polsce. Sztuczny, komunistyczny twór, jest jednym z najbardziej utytułowanych klubów w polskiej lidze. Jest jedynym zespołem z naszego kraju, który zagrał w finale europejskich pucharów.

  • Górnik rodził się w realiach powojennych. Komuniści wprowadzili swoje porządki
  • Powstał z połączenia czterech funkcjonujących klubów. Przez ten, narzucony przez władzę ruch, został znienawidzony przez kibiców
  • Jako jedyny klub z Zabrza otrzymał stadion i duże dotacje
  • Już w roku 1956 awansował do pierwszej ligi
  • Od następnego roku, aż po koniec lat osiemdziesiątych, był najlepszym zespołem w Polsce

Piłka nożna, w naszym kraju, po drugiej wojnie światowej

Okupacja sowiecka, po zakończeniu działań wojennych, wpłynęła na każdą sferę życia. Nie ominęła sportu. Zniszczono cały dorobek jaki Polska wypracowała przed agresją Niemiec na nasz kraj. Wszystko musiało wyglądać tak samo jak w Związku Radzieckim. Kluby sportowe miały być resortowe, bo tylko dzięki takiemu rozwiązaniu mogły iść na ich utrzymanie państwowe pieniądze. W ten sposób zlikwidowano dziesiątki przedwojennych klubów. Zostały znacjonalizowane. Nielicznym udało się, w późniejszych latach, odbudować.

Początki Górnika

Na fali nowej polityki dotyczącej sportu, rozpoczęto budowę struktury na Górnym Śląsku. W nowej rzeczywistości wypłynął Julian Gajdzik. Przez jednych uważany za osobę, która odbudowała sport w Zabrzu. Przez innych za człowieka odpowiedzialnego, za zniszczenie wielu zespołów piłkarskich, w tym mieście. W każdym razie, pod jego nadzorem, władze komunistyczne postanowiły stworzyć, jeden, silny górniczy klub. Dokonano tego łącząc i tym samym likwidując: KS „Zjednoczenie”, KS „Concordia”, KS „Pogoń” i KS „Skra”. Dzięki temu posunięciu, w roku1948 powstał Górniczy Zakładowy Klub Sportowy „Górnik” Zabrze.

"Wrogość wobec pomysłodawcy, nieukrywana awersja piłkarzy i kibiców do nowego tworu jest faktem historycznym. Nie należy się dziwić, że w Zabrzu nie wiedzą gdzie iz kim Górnik rozegrał swój pierwszy mecz – to nie było ważne, nikt tego nie notował, nikogo to nie obchodziło. Liczyło się ile Górnik wyrobił procent sportowej normy i czy piłkarze pilnie uczestniczyli w wykładach z marksizmu i leninizmu” można przeczytać na forum.gazeta.pl.

Władza ludowa inwestowała w swoje twory

Na stronach Encyklopedii piłkarskiej Fuji znajduje się następująca informacja:

"Gdy pamiętać, że za fuzją 4 liczących się klubów, które w końcu 1948 dały początek Górnikowi, stały niemałe środki finansowe i sprzyjające propagandowym celom partyjne decyzje polityczne, rozwój zabrzańskiego klubu nie może dziwić".

W dodatku przekazano nowemu klubowi, wybudowany przez nazistów stadion na 12 000 miejsc. Tym samym Górnik miał już swój dom. Brakowało mu „jedynie” kibiców oraz popularności. Ci pierwsi nie byli zaineresowani nowym tworem. W pełni świadomie bojkotowali klub. Czuli się dotknięci likwidacją czterech Zabrskich zespołów. A popularności nie mógł mieć, bo nie miał żadnej historii ani żadnych sukcesów.

Debiut na polskich boiskach

Całe to zamieszanie spowodowało, że nikt do końca nie wie, kiedy Górnik rozegrał swój pierwszy mecz. To ewenement w naszej historii. Podobno debiutanckim spotkaniem był towarzyski mecz z reprezentacją stacjonującej na Górnym Śląsku, Armii Czerwonej. Władze wiedziały jednak jak robić dobry komunistyczny biznes. Poprzez bardzo duże inwestycje, budowały popularność swojego resortowego pomysłu. Najważniejsze było, aby jak najszybciej zespół zaczął odnosić sukcesy. To zawsze przyciąga kibiców. Już w 1952 drużyna awansowała do drugiej ligi. Spędziła tam, z roczną przerwą tylko trzy lata. W tamtych czasach, sezon rozgrywano systemem wiosna - jesień, w ciągu jednego roku kalendarzowego. W roku 1955 Górnik osiągnął upragniony awans do najwyższej klasy rozgrywkowej. Zakończył zmagania na drugim miejscu z dorobkiem 39 punktów. Było to o jeden mniej niż zwycięzca, Budowlani Opole. Ten klub aktualnie nazywa się Odra. Wyprzedzili o 5 oczek CWKS Bydgoszcz. Aktualnie Zawisza.

18 marca, 65 lat temu nastąpił debiut w pierwszej lidze 

Sukcesy spowodowały, że kibice przestali się obrażać na Górnika i zaczęli coraz tłumniej odwiedzać stadion. Komunistyczna propaganda sukcesu zaczęła przynosić efekty. Działacze kopalnianego lobby, wymusili na osobach układających kalendarz rozgrywek pierwszej ligi, aby w pierwszym meczu zespół grał w Zabrzu.Doprowadzili do tego, że przeciwnikiem był klub z tradycjami, zdobywca ośmiu tytułów mistrza Polski, Ruch Chorzów. W dodatku rywal z Górnego Śląska. Spotkanie to miało wykazać wiodącą rolę komunizmu i przekonać do niej niezdecydowanych.

"Trenerem Górnika był chorzowianin Augustyn Dziwisz. Dla niego to było też wielkie wyzwanie. W mroźny zimowy dzień na trybunach stadionu przy ul. Roosevelta zasiadło 25 tysięcy kibiców, w zdecydowanej większości z Zabrza. Piłkarze Górnika rozgrzali ich do czerwoności. Pokonali Ruch 3:1. Dwie bramki dla zabrzan zdobył Edward Jankowski, w tym pierwszą, historyczną dla Górnika w I lidze. Było to w 10. minucie meczu. Sukces przypieczętował Manfred Fojcik. Honorowego gola dla Niebieskich strzelił legendarny Henryk Alszer" - tak został zrelacjonowany historyczny mecz Górnika Zabrze, w najwyższej klasie rozgrywkowej na chorzów.naszemiasto.pl.

Marsz po największe sukcesy w historii polskiej piłki nożnej

Już rok później Górnik zdobył pierwsze mistrzostwo Polski. Do dnia dzisiejszego wywalczył ich aż 14. Posiada sześć pucharów naszego kraju. Jako jedyny klub w naszej historii, zagrał w finale klubowych rozgrywek europejskich. Zmierzył się w Pucharze Zdobywców Pucharów z Manchesterem City. Po bardzo ładnej grze uległ nieznacznie 1:2. Było to w 1970 roku. Aktualnie zespół z Zabrza występuje w Ekstraklasie. W zeszłym sezonie zajął dziewiąte miejsce.Jest jednym z najpopularniejszych polskich klubów.

AK

Czytaj także:

Polecane

Wróć do strony głównej