Tymi wydarzeniami żył cały świat. Międzynarodowe podsumowanie roku 2018

Na Bliskim Wschodzie wciąż wrze

Wojna domowa i bombardowania w Syrii, protesty antyamerykańskie w Iranie w związku z sankcjami USA, zabójstwo saudyjskiego dziennikarza, konflikt w Jemenie. Miniony rok był bardzo niespokojny na Bliskim Wschodzie, gdzie nie brakowało wielu dramatycznych wydarzeń. O tych najważniejszych w rozmowie z portalem PolskieRadio24.pl mówi Marcin A. Piotrowski z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.

- Na to, co od lat dzieje się na Bliskim Wschodzie, zwłaszcza amerykańscy eksperci mówią "mess". To po angielsku bałagan, a dla nich rozwinięcie skrótu Middle Eastern Security Situation. Czyli można powiedzieć, że tam jest ciągła, napięta sytuacja, która na świecie spowszedniała. Zwłaszcza od ataków terrorystycznych w USA 11 września 2011 r. na Bliskim Wschodzie permanentnie jest niestabilnie, a i wcześniej nie było lepiej. Wojna domowa w Syrii jest tylko kolejnym konfliktem, który ma tam miejsce. Do tego dochodzi niestabilność Iraku po obaleniu Saddama Husajna i wiele innych kwestii - twierdzi Piotrkowski.

Powiązany Artykuł

Baszar al-Asad: Irak nie potrzebuje już zgody Damaszku na naloty na IS w Syrii

Co może się dziać na Bliskim Wschodzie w 2019 r.?

W dalszym ciągu ten region będzie niestabilny. Jeśli prawdą jest, że Turcja chciałaby wykroić sobie strefę wpływów w północnej Syrii i tutaj częściowo powstrzymywać Kurdów, to nie zapowiada to uspokojenia sytuacji w tym kraju także po wycofaniu wojsk amerykańskich. Myślę, że konflikt nadal będzie się tlił i angażował sąsiadów Syrii. Podobnie jak inny konflikt, o którym jest trochę ciszej – wojna domowa w Jemenie. Jemeńska wojna także  wiąże się z rywalizacją Arabii Saudyjskiej z Iranem. Utrzyma się także obecność irańska przynajmniej w części Syrii, co z kolei może powodować ryzyko wybuchu kolejnego konfliktu miedzy Izraelem a libańskim Hezbollachem.

Korea Północna zmienia ton

Nie nuklearnym straszeniem, ale spotkaniami dała się zapamiętać Korea Północna w 2018 r. Nie byle jakimi - w czerwcu w Singapurze po raz pierwszy w historii przy jednym stole do rozmów zasiedli przywódcy północnokoreański i Stanów Zjednoczonych, a w ciągu ostatnich 12 miesięcy aż trzykrotnie Kim Dzong Un widział się z Mun Jae In, prezydentem Korei Południowej. O znaczeniu tych szczytów w kontekście polityki międzynarodowej i otwarciu się KRLD na świat w rozmowie z portalem PolskieRadio24.pl mówi Oskar Pietrewicz z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.

- Dla północnokoreańskiej dyplomacji to był dobry rok. Przełamała izolację i doprowadziła do spotkania z urzędującym prezydentem USA, o co od lat zabiegały władze KRLD. Koreańczycy z Północy chcieli doprowadzić do uznania swojego statusu jako ważnego państwa przez USA i ten szczyt to sprawił. Z kolei dla całego świata działania Korei Północnej w 2018 r. również stanowiły dobre informacje. Doszło do ocieplenia i odejścia od atmosfery potencjalnego konfliktu. Gdyby bowiem doszło do konfliktu, to – jak pokazała to wojna koreańska w latach 1950-1953 – nie miałby on wyłącznie lokalnego charakteru. Na pewno zaangażowałyby się w niego światowe mocarstwa.

Powiązany Artykuł

Rok 2018 na świecie. Historyczne spotkania Korei Północnej

Co nas może czekać w 2019 r. jeśli chodzi o Koreę Północną?

Korei Północnej będzie przyświecać potrzeba poprawy sytuacji gospodarczej. Chodzi o działania na rzecz złagodzenia sankcji forsowanych przez USA. Jak to Koreańczycy zrobią? Być może wykonają pewne gesty w kierunku denuklearyzacji, licząc na to, że Amerykanie ze swojej strony zaoferują złagodzenie sankcji. Nie sądzę, żeby KRLD wróciła do prowokacyjnej polityki testów nuklearnych, bo nie służyłaby ona interesowi, jaki ma od początku 2018 r., czyli otwarciu i poprawie wizerunku. Korea Północna nie po to się otworzyła na świat, by za chwilę znów się zamykać​. CZYTAJ WIĘCEJ

Z czym zmagały się Stany Zjednoczone w 2018 roku? 

Pod względem gospodarczym 2018 rok był dla Stanów Zjednoczonych korzystny, co jest zasługą dobrej koniunktury i probiznesowej polityki Donalda Trumpa. Niemal od początku kadencji Donalda Trumpa, znany jest jego konflikt z mediami, zdominowanymi przez lewicowo-liberalny nurt. Trump wielokrotnie krytykował media, nazywając je "wrogami narodu". Na domiar prezydent USA zezwolił wojsku na użycie "śmiercionośnej siły" wobec dużej grupy imigrantów, która zbliża się do południowej granicy USA.

Wiosną prezydent USA wprowadził karne taryfy celne dla produktów sprowadzanych z Chin. Do zawieszenia wojny handlowej doszło dopiero na początku grudnia. W maju Trump ogłosił zerwanie umowy nuklearnej, którą trzy lata temu zawarła z Teheranem międzynarodowa koalicja. Iran miał zrezygnować z programu nuklearnego w zamian za zniesienie sankcji.

Kim Dzong Un i Donald Trump spotkali się po raz pierwszy 12 czerwca w Singapurze. Przywódcy Stanów Zjednoczonych i Korei Północnej rozmawiali w cztery oczy przez 38 minut. Szczyt zakończył się wspólną, dość ogólną deklaracją.

Powiązany Artykuł

Jaki był 2018 rok dla Stanów Zjednoczonych? Polityczne podsumowanie

Co czeka USA w przyszłym roku?

Atak cybernetyczny oraz konfrontacja z Iranem i Chinami należą zdaniem amerykańskich ekspertów do największych potencjalnie zagrożeń dla USA w 2019 r. Nie wzrosły natomiast obawy o konflikt z Rosją. Zgodnie z przewidywaniami wysoce destrukcyjny atak cybernetyczny skierowany byłby głównie na najważniejszą amerykańską infrastrukturę, a także m.in. na sieć komputerową, nadawczą i telefoniczną. 

W następstwie przerwania rozmów na temat denuklearyzacji za dużą groźbę uznano możliwość wznowienia napięć na Półwyspie Koreańskim. Niepokój rodzi także perspektywa zbrojnej konfrontacji między Iranem i USA lub jednym z sojuszników Waszyngtonu na tle zaangażowania Teheranu w konflikty regionalne. Eksperci CPA przestrzegają przed sporami na Morzu Południowochińskim. Argumentują, że może się to zakończyć konfliktem zbrojnym między Chinami, a roszczącymi sobie prawo do tych terytoriów krajami Azji Południowo-Wschodniej, jak Brunei, Malezja, Filipiny, Tajwan i Wietnam. 

Burzliwy rok dla Europy

Próba otrucia podwójnego agenta Siergieja Skripala w Wielkiej Brytanii, pożary pustoszące Grecję czy antyrządowe protesty "żółtych kamizelek" we Francji to nie wszystkie burzliwe wydarzenia na Starym Kontynencie. Pod koniec lutego na Słowacji doszło do morderstwa dziennikarza Jana Kuciaka i jego partnerki Martiny Kusznirovej. 

W listopadzie przywódcy państw i rządów 27 krajów UE zatwierdzili na szczycie Unii Europejskiej umowę w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii i deklarację polityczną dotyczącą przyszłych relacji. W tym samym miesiącu ukraińskie siły zbrojne poinformowały, że trzy jednostki tamtejszej marynarki wojennej zostały zajęte przez jednostki rosyjskiej Federalnej Służby Bezpieczeństwa. Do zdarzenia doszło podczas próby przejścia ukraińskich okrętów przez Cieśninę Kerczeńską. W związku z kryzysem prezydent Ukrainy Petro Poroszenko wydał dekret wprowadzający na Ukrainie stan wojenny.

W grudniu zaś Angela Merkel zrezygnowała ze stanowiska szefowej CDU ustąpiła po 18 latach. Jej miejsce zajęła promowana przez niemiecką kanclerz, była posłanka do Bundestagu i premier kraju Saary Annegret Kramp-Karrenbauer. 

Powiązany Artykuł

Burzliwy rok dla krajów UE. Zobacz, czym żyła Europa w ostatnich 12 miesiącach

Czym będzie żyła Europa w 2019 roku?

Jednym z punktów zwrotnych w 2019 roku dla Unii Europejskiej mogą stać się wybory do Parlamentu Europejskiego, które odbędą się 26 maja. Wiele wskazuje na to, że w 2019 roku Niemcy będą miały jeszcze większy wpływ na kształt Unii Europejskiej. Stało się tak po kryzysie władzy prezydenta Francji Emmanuela Macrona.

Obie strony (Wielka Brytania oraz Unia Europejska) szykują się także na "twardy Brexit". Niewiadomą są także nowe rządy w niemieckiej CDU Saary Annegret Kramp-Karrenbauer, a także konflikt zbrojny między Rosją i Ukrainą.

koz/dn