Biden w Warszawie

Joe Biden przyleciał do Polski by omówić nową propozycję Waszyngtonu po tym, jak miesiąc temu USA zrezygnowały z tarczy antyrakietowej w Polsce i w Czechach.

Komentatorzy podkreślają, że wizyta Bidena ma przede wszystkim naprawić relacje na linii Warszawa-Waszyngton.

W wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” Joe Biden zaprzecza, aby Stany Zjednoczone zawarły umowę z Rosją kosztem Europy Środkowej. - Powiedzieliśmy jasno i wyraźnie, że nasze działania na rzecz poprawy stosunków z Rosją nie będą się odbywać kosztem Europy Środkowej. Przyświeca nam proste motto: nic o was bez was - deklaruje amerykański polityk.

Nowy, lepszy system

Zdaniem Bidena, proponowany obecnie przez jego kraj nowy program obrony antyrakietowej jest sprawniejszy, wydajniejszy i bardziej elastyczny niż tarcza antyrakietowa. Amerykański wiceprezydent wyraził nadzieję na dalsze współdziałanie z Polską i Czechami w tej dziedzinie.

Ekspert Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych Łukasz Kulesa podkreśla w rozmowie z Polskim Radiem, że nowy system wydaje się być lepszym pomysłem. - Elastyczność to jest hasło nowego podejścia. Reagujemy na zagrożenia, jakie rzeczywiście są - wyjaśnia Kulesa. Jak dodaje, pozycja Polski i Czech nie jest już tak uprzywilejowana, jak za czasów administracji Busha. Nowa propozycja jest bowiem skierowana do znacznie większej liczby sojuszników.

Prezydent oczekuje konkretnych terminów

Prezydent Lech Kaczyński powiedział, że chce rozmawiać z wiceprezydentem USA Joe Bidenem o tym, kiedy nowy system ochrony przeciwrakietowej, w którym miałaby uczestniczyć Polska, zostanie zrealizowany.

- Propozycje mogą być nawet bardzo atrakcyjne, ale w życiu, w polityce, w naszym świecie, jest ten wymiar, który nazywa się czas, idzie o to "kiedy". Sama konstrukcja nie jest zła, natomiast powstaje pytanie, kiedy to ma być zrealizowane. I to będzie pewnie podstawowy przedmiot mojej rozmowy z panem prezydentem Bidenem, skądinąd z jego wizyty w Polsce się cieszę - powiedział prezydent w wywiadzie dla TVP.

Nieudane rozmowy

"Dziennik Gazeta Prawna" podkreśla, że trwające od polsko-amerykańskie rozmowy na temat warunków rozmieszczenia w Polsce elementów obrony przeciwrakietowej SM3 nie przyniosły na razie rezultatu. Według gazety dzień przed przyjazdem Bidena do Warszawy polscy i amerykańscy negocjatorzy nie doszli do porozumienia w tej sprawie. Chodzi między innymi o zasady na jakich mieliby stacjonować w Polsce amerykańscy żołnierze, czyli o umowie SOFA (Strategic Framework and Status of Forces Agreement). Amerykanie upierają się, aby nie podlegali oni jurysdykcji polskich sądów.

Nie porozumiano się także co do zwolnień podatkowych oraz ulg w rozliczaniu podatku VAT. Wiceszef BBN Witold Waszczykowski zapewnia, że rozmowy będą kontynuowane dzisiaj, przed spotkaniem Joe Bidena z Donaldem Tuskiem. Prezydencki minister liczy, że rozmowy zakończą się sukcesem. Jeśli tak się stanie pierwsza bateria systemu obrony przeciwlotniczej Patriot pojawi się w Polsce już w przyszłym roku.

Wiceprezydent naprawia relacje

Biden odwiedza Polskę w ramach podróży po Europie, zaplanowanej do soboty i obejmującej także Czechy i Rumunie. W Warszawie, oprócz rozmów z prezydentem i premierem, zaplanowano także spotkania wiceprezydenta USA z przedstawicielami stowarzyszenia "Liderzy Społeczeństwa Obywatelskiego" oraz z polskimi żołnierzami, którzy służyli w Afganistanie. Około godz. 17 wiceprezydent USA opuści Warszawę.

We wrześniu prezydent USA Barack Obama ogłosił decyzje o rezygnacji z planów zbudowania stałych elementów tarczy antyrakietowej w Europie Środkowowschodniej - radaru wczesnego wykrywania w Czechach i silosów dla 10 pocisków przechwytujących GBI (Ground Based Interceptor) w Polsce oraz poinformował o pomyśle nowego systemu antyrakietowego.

(pap,iar,rk)