Rosjanie tracą prawa obywatelskie. Najnowszy raport Amnesty International
2017-02-22, 12:35
Rosjanie mają coraz mniej praw obywatelskich. Tak wynika z raportu przygotowanego przez Amnesty International. Podobne wnioski publikuje na swoich łamach moskiewski dziennik "Wiedomosti".
Posłuchaj
Autorzy dokumentu stwierdzają, że kurczy się przestrzeń społeczeństwa obywatelskiego, którego prawa są ograniczane przez nowe nakazy i zakazy. Raport Amnesty Interntional wskazuje między innymi na ograniczanie działalności organizacji pozarządowych, wywieranie na nie presji i klasyfikowanie jako tak zwanych „zagranicznych agentów”.
Dokument wymienia również znowelizowane przepisy o kontroli Internetu, wszczynanie postępowań karnych pod pretekstem walki z ekstremizmem, a także zastraszanie obywateli, chcących publicznie demonstrować swoje poglądy. W odniesieniu do ogólnej sytuacji na świecie, autorzy raportu zwracają uwagę, że również w Rosji stosowana jest retoryka „demonizacji, nienawiści i strachu”.
Rosyjski rząd "nie może żyć bez wrogów"
W tym kontekście rosyjski obrońca praw człowieka Siergiej Kowaliow przypomniał w rozmowie z Polskim Radiem, że obecny prezydent Rosji Władimir Putin w polityce wewnętrznej i zagranicznej najczęściej wykorzystuje „motyw wroga”. – Współczesne rosyjskie władze nie mogą żyć bez wrogów – powiedział Siergiej Iwanow. Dodał, że "nieprzypadkowo mówi się o piątej kolumnie wewnątrz kraju i wrogim otoczeniu. – Dla Putina to jedyny sposób rządzenia, ponieważ tyrania nie może istnieć bez wrogów – stwierdził rosyjski obrońca praw człowieka.
W raporcie Amnesty International zwrócono także uwagę na sytuację mieszkańców Krymu, wskazując między innymi na zastraszanie obywateli, którzy chcą pozostać lojalni Ukrainie, a także na prześladowania ludności tatarskiej.
"Wiedomosti": Rosjanie mniej gotowi do obrony swych praw
Podobne do raportu Amensty International wnioski opublikował dziennik "Wiedomosti". Jak podaje gazeta, Rosjanie w znacznie mniejszym stopniu są obecnie gotowi do obrony własnych interesów, jeśli są one naruszane; dwukrotnie spadł odsetek tych, którzy uznają demonstracje za skuteczny sposób obrony praw.
Gazeta powołuje się na wyniki sondażu niezależnego Centrum Lewady. Ośrodek porównał obecną gotowość Rosjan do aktywnego domagania się swoich praw z nastrojami z marca 2015 roku.
Obecnie 27 proc. respondentów powiedziało, że nie jest w stanie w żaden sposób bronić swoich praw. W marcu 2015 roku było to 17 procent. Mniejszy jest też odsetek Rosjan, którzy w razie naruszenia swych praw gotowi są iść do sądu: w 2015 roku takich było 22 procent, obecnie - 16 procent.
Rosjanie nie widzą sensu w instytucjach demokracji
Zaledwie 9 procent Rosjan uważa dziś głosowanie na partie polityczne za sposób na obronę swoich interesów, a 11 procent widzi wyjście w zwróceniu się do mediów.
"Odsetek tych, którzy są gotowi do aktywnych działań - mityngów i strajków - pozostaje nadzwyczaj niski" - podkreślają "Wiedomosti". Taką gotowość deklaruje obecnie 4 procent Rosjan. Liczba tych, którzy uważają akcje protestu za skuteczny sposób obrony swoich praw wynosi dziś 20 procent; w 2014 roku było to 40 procent. I już dwie trzecie Rosjan - 67 procent - uważa akcje protestu za nieskuteczne, choć jeszcze w 2015 roku była to niespełna połowa (49 procent).
"Spadek zaufania do istniejących mechanizmów obrony praw jest odzwierciedleniem osłabienia (w społeczeństwie) euforii po przyłączeniu Krymu, która wywołała wzrost zaufania do instytucji państwowych i mediów" - piszą "Wiedomosti", powołując się na opinię wiceszefa Centrum Lewady Aleksieja Grażdankina.
Jak przypomina socjolog, w 2012 roku doszło w Moskwie do brutalnego rozpędzenia akcji protestacyjnych, a także do przyjęcia represyjnych ustaw i ludzie obecnie boją się uczestniczyć w protestach.
Kreml systematycznie tłumi obywatelską aktywność
Z kolei władzom Rosji - zauważają "Wiedomosti" - udaje się dzisiaj skutecznie przeciwdziałać wszelkiemu jednoczeniu się protestujących, jak i medialnemu wspieraniu protestów.
Dziennik podkreśla, że również dane o protestach pracowniczych w Rosji świadczą o stagnacji. W 2015 roku liczba takich protestów wzrosła o niemal 40 procent w porównaniu z rokiem wcześniej - do 409 z niespełna 300. Natomiast w 2016 roku ich liczba już niemal się nie zmieniła - Centrum Praw Socjalnych i Pracowniczych odnotowało 419 protestów.
Z danych rosyjskiego Sądu Najwyższego wynika ponadto, że w 2016 roku spadła w Rosji liczba spraw sądowych dotyczących niezgodnego z prawem zwolnienia z pracy oraz niewypłacenia pensji przez pracodawców.
IAR/PAP/dad