Wegetarianizm, weganizm, witarianizm, frutarianizm… czyli filozofia jedzenia

Wegetarianizm

To jedna z najpopularniejszych i najczęściej wybieranych diet, ściśle związana z charakterystycznym trybem życia i wyznawanymi ideami. Niektórzy twierdzą, że polega na wykluczeniu z jadłospisu jedynie mięsa, jednak prawdziwa postać wegetarianizmu to świadome i celowe wyłączanie z diety produktów mięsnych, w tym także ryb i owoców morza. Może również wiązać się z unikaniem innych produktów pochodzenia zwierzęcego, w szczególności pochodzących z uboju, takich jak smalec lub żelatyna. Wegetarianizm może być wybrany z pobudek moralnych, zdrowotnych, ekologicznych, bądź ekonomicznych. Niektórzy specjaliści ds. żywienia twierdzą, że przemyślana dieta bezmięsna jest jedną z najzdrowszych stosowanych przez ludzi, a odpowiednio zróżnicowana może być stosowana przez ludzi w każdym wieku.

Powiązany Artykuł

Niezdrowe połączenia zdrowych składników

W wegetarianizmie chodzi głównie o wyeliminowanie mięsa ze swojego jadłospisu, ale dla wielu to życiowa filozofia wyrażająca się odrzuceniem wszelkich korzyści, których podstawą było cierpienie zwierząt. Wegetarianie uważają, że zwierzęta cierpią i powinny być lepiej traktowane. Bardzo często w trosce o nieszkodzenie istotom żyjącym sprzeciwiają się oni zabijaniu zwierząt na farmach i nadmiernej produkcji mięsa. Argumenty odnoszące się do złych warunków życia zwierząt odnoszą się szczególnie do hodowli przemysłowej.

Weganizm

To odmiana wegetarianizmu polegająca na rezygnacji ze spożywania wszelkich pokarmów pochodzących od zwierząt. W tym przypadku poza mięsem nie spożywa się również mleka, serów, jaj. Niektórzy weganie uważają również miód za produkt pochodzenia zwierzęcego i w związku z tym go nie jedzą, jednak jest to sprawa indywidualnych przekonań. Terminu weganizm używa się też do określenia proekologicznego stylu życia obejmującego niekorzystanie z produktów, w których powstaniu brały udział zwierzęta, takich jak opisanych powyżej, skórzanych ubrań, obuwia, naturalnych futer, kości słoniowej czy testowanych na zwierzętach kosmetyków. Przy takim rozumieniu terminu weganizm samą dietę odrzucającą pokarm zwierzęcego pochodzenia nazywa się ścisłym wegetarianizmem.

Witarianizm

Wyklucza z diety spożywanie pokarmów poddanych obróbce termicznej. Nadrzędną zasadą tego rodzaju odżywiania dopuszczanie podgrzewania jedzenia do 40 °C oraz wyłączenie z jadłospisu produktów wysoko przetworzonych. Wyróżnia się dwa rodzaje witarianizmu: wegański, który wyklucza jedzenie wszelkich produktów pochodzenia zwierzęcego oraz wegetariański, którego zasadą jest niejedzenie produktów pochodzenia zwierzęcego (powstałych przez uśmiercenie zwierząt).

Osobom stosującym tę dietę towarzyszy przekonanie, że gotowanie niszczy enzymy i składniki mineralne zawarte w warzywach i owocach. Jest to potwierdzane przez naukowców, jednak zaznaczają oni przy tym, że gotowanie czasem uwalnia więcej składników mineralnych z wnętrza pokarmu. Innym argumentem przemawiającym za słusznością witarianizmu jest fakt, że procesie gotowania i solenia potraw wytwarzają się nitrozoaminy, które mają właściwości kancerogenne. Co więcej, według niektórych źródeł gotowanie posiłków wzmaga globalne ocieplenie.

Frutarianizm (inne nazwy: fruktarianizm, fruitarianizm, fruktorianizm)

To najbardziej zaostrzona forma wegetarianizmu. W tym sposobie odżywiania oprócz mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego nie spożywa się żadnych owoców i warzyw, których zerwanie uśmierciłoby roślinę. Ich pokarmem jest produkt naturalny, którego pozyskanie nie wymaga „zabicia” rośliny, czyli owoce w znaczeniu botanicznym, do których zaliczają się: ogórki, kabaczki, pomidory, bakłażany, jak i owoce w znaczeniu kulinarnym, np.: jabłka, banany, pomarańcze. Frutarianizm to przeniesienie idei weganizmu na rośliny. Zwolennicy tego stylu życia są zarazem witarianami.

Powiązany Artykuł

Czego unikać w żywności?

 

Istnieje też wiele innych stylów żywienia, będących jednocześnie odmianami wegetarianizmu, jednak ich popularność nie jest już tak duża:

Laktowegetarianizm polega na rezygnacji ze spożywania mięsa i jajek, ale dopuszcza w diecie mleko i jego przetwory.

Owowegetarianizm – w tej diecie ze wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego pozwala na spożywanie tylko jajek.

Liquidarianizm –  spożywa się te same posiłki co witarianie (niegotowane), ale przygotowane w inny sposób, np. robi się z nich soki, które nie obciążają układu trawiennego, oczyszczają organizm, a przy tym dostarczają potrzebnych organizmowi witamin i minerałów.

Sprautarianizm – w diecie zakazane jest spożywanie jakichkolwiek produktów pochodzenia zwierzęcego oraz roślinnego, a jej zwolennicy żywią się głównie kiełkami (nasionami zbóż, warzyw i owoców).

 

 

 

 

Aleksandra Rybińska