Śledztwo ws. MH17. Nie tylko Buk, którym zestrzelono samolot. Rosjanie wysyłali wiele ciężkiego uzbrojenia do walk z Ukrainą

Proces MH17: zarzuty zabójstwa 298 osób

Powiązany Artykuł

Zestrzelony samolot MH17. Nowe nagrania o Szojgu i doradcy Putina

Wtorek był drugim dniem wznowionego procesu w sprawie zestrzelenia samolotu MH17 nad Donbasem 17 lipca 2014 roku. Jak ustalili śledczy, doszło do niego z użyciem rosyjskiego system Buk, eskortowanego na miejsce wystrzału z rosyjskiej jednostki wojskowej w Kursku.

Przeczytaj także: Kreml próbował winić Kijów za śmierć 298 osób z MH17. Moskwę zdemaskował Bellingcat. Trwa proces >>>

Proces ma miejsce w specjalnie przystosowanej pod kątem bezpieczeństwa hali w okolicy lotniska Shiphol.

Przebieg procesu można śledzić na żywo na specjalnej stronie internetowej, relacjonują go także dziennikarze, m.in. dziennikarz portalu Bellingcat, Christo Grozev. Portal ten jako jeden z pierwszych  powiązał obecność rosyjskiej wyrzutni Buk w rejonie zestrzelenia samolotu z katastrofą MH17. Transmisję rozpraw można oglądać w Internecie na żywo w językach holenderskim i angielskim.

We wtorek śledczy przedstawiali argumenty na rzecz ustalonej w postępowaniu wersji wydarzeń i wykazywali brak zasadności alternatywnych scenariuszy. Te alternatywne wersje wydarzeń prezentowała m.in. strona rosyjska.

 Po południu proces został odroczony do następnego dnia, do środy. W środę śledczy mają w dalszym ciągu prezentować materiał dowodowy i prawdopodobnie będą też odpowiadać na pytania sędziów.

Oskarżenie ma w środę dokończyć prezentację materiału dowodowego.

To właśnie ta wyrzutnia

Podczas procesu śledczy m.in. przedstawiali dowody na to, że wyrzutnia Buk, z której zestrzelono samolot, pochodziła z 53. Brygady rosyjskiej w Kursku, niedaleko granicy z Ukrainą.  

Według prokuratury czterej oskarżeni przetransportowali Buk z Rosji na okupowane tereny Ukrainy. Osoby te oskarżone są o spowodowanie śmierci 298 osób.

Międzynarodowy zespół śledczy uważa, że ​​oprócz czterech oskarżonych, więcej osób było zaangażowanych w zestrzelenie lotu MH17.

Śledczy wciąż poszukują świadków w tej sprawie, szukają m.in. informacji na temat załogi wyrzutni Buk i osób zlecających rozmieszczenie tej broni.

Śledczy szukają też szerszych informacji na temat ujawnionych przez nich ścisłych powiązań między kierownictwem tzw. Donieckiej Republiki Ludowej (DRL) a rosyjskimi urzędnikami, członkami administracji Rosji, a chodzi o ich udział w rozmieszczeniu wyrzutni Buk.

Te wnioski poparte są przez serię nagranych rozmów między przywódcami czy działaczami tzw. DRL a wysokimi rangą urzędnikami rosyjskiego rządu, które odbyły się latem 2014 r.

Kilka z tych przechwyconych rozmów zostało podanych do wiadomości publicznej.  Analizował je też m.in. portal dziennikarzy śledczych Bellingcat.

Próby falsyfikacji dowodów

Podczas omawiania materiału dowodowego wskazywano m.in. na metody działania Rosji w tej sprawie: m.in. na to, że MON Rosji sfałszował wideo - tak by wyglądało na to, iż powstało na terytorium kontrolowanym przez Ukrainę. Śledczy wskazali na to, że sfałszowano m.in. rzekomy znak z nazwą ulicy. Po tym, gdy zostało to udowodnione, Rosjanie twierdzili, że wideo zostało sfałszowane.

Dziennikarz Christo Grozev zaznaczył, że Rosja chciała poznać sposób argumentacji oskarżenia, by wytworzyć kontrdowody, tym, w jego ocenie, można tłumaczyć ataki hakerskie na międzynarodowy zespół śledczy. 

Eksperymentalny wybuch

Prokurator Thijs Berger powiedział wcześniej w poniedziałek, że przeprowadzono szeroko zakrojone testy, dotyczące możliwych scenariuszy katastrofy. W ramach śledztwa przeprowadzono także w 2016 roku testowy wybuch pocisku Buk. Zaprezentowano wideo tego eksperymentu, na którym widać, jak w wyniku eksplozji powstaje wielka kula ognia.

Oskarżeni o 298 morderstw. Kto jednak nacisnął na przycisk, kto wydawał rozkazy?

W odniesieniu do czterech oskarżonych postawiono zarzuty zamordowania 298 osób i udziału w zestrzeleniu samolotu pasażerskiego MH17.

Śledczy twierdzą, że osoby te miały istotny udział w przetransportowaniu wyrzutni Buk z bazy wojskowej w Rosji na teren ostrzału.

-  Fragmenty pocisków wystrzelonych z wyrzutni Buk znaleziono w szczątkach samolotu, jak też wbite w ciała załogi i pasażerów  - powiedział prokurator Thijs Berger.

Oskarżonym grozi dożywocie. Trwa poszukiwanie innych odpowiedzialnych

Żaden z oskarżonych nie stawił się na procesie, a tylko jeden z nich, Oleg Pułatow, jest reprezentowany w sądzie przez zespół obrońców, m.in. adwokat Sabine ten Doesschate.

Rosja zaprzecza, jakoby miała jakikolwiek udział w zestrzeleniu samolotu MH17 i próbuje przedstawiać serię alternatywnych scenariuszy wydarzeń.

Jednak ujawnione do tej pory fragmenty rozmów, które są materiałem w śledztwie, i które niezależnie są także analizowane przez dziennikarzy z portalu Bellingcat, wskazują na to, że odpowiedzialność za zestrzelenie samolotu mogą ponosić najwyższe szczeble władzy na Kremlu.  Śledczy zaznaczają, że wyrzutnia została przetransportowana z jednostki wojskowej tuż przy granicy, a prorosyjskie siły tuż przed zestrzeleniem MH17 były w bliskim i regularnym kontakcie z urzędnikami na Kremlu.

Proces trwa

Na sali sądowej zasiada pięciu sędziów, prokuratorzy, obrona Olega Pułatowa i członkowie rodzin ofiar. Pozwolono na udział w rozprawie tylko 30 osób.

Śledztwo w sprawie zestrzelenia MH17 trwało prawie sześć lat, międzynarodowy zespół prokuratorski tworzą śledczy z Holandii, Belgii, Australii, Ukrainy i Malezji.

Śledczy uznają nie tylko, że wyrzutnia została przetransportowana z jednostki wojskowej tuż przy granicy, ale że prorosyjskie siły tuż przed zestrzeleniem MH17 były w bliskim i regularnym kontakcie z urzędnikami na Kremlu.

Amsterdam uznaje, że Rosja odpowiada za zestrzelenie samolotu.

***

Opracowała Agnieszka Marcela Kamińska, PolskieRadio24.pl

(na podstawie PolskieRadio24.pl, PAP, Reuters, AP, AFP, Bellingcat, Twitter, JIT, prosecutionservice.nl)