Olga Tokarczuk odebrała Nagrodę Nobla. "Polska literatura błyszczy w Europie"

Posłuchaj

Prezes Fundacji Noblowskiej: optymistyczny pogląd Nobla jest dziś kwestionowany (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

• Olga Tokarczuk odebrała Literacką Nagrodę Nobla za 2018 rok. Podczas uroczystości w Filharmonii Sztokholmskiej złoty medal i dyplom polskiej pisarce wręczył król Szwecji Karol XVI Gustaw
• Ceremonia odbywająca się w rocznicę śmierci fundatora nagrody Alfreda Nobla to zwieńczenie trwającego w Szwecji Tygodnia Noblowskiego
• Akademia Szwedzka przyznała polskiej pisarce literackiego Nobla za "narracyjną imaginację oraz encyklopedyczną pasję, które reprezentują przekraczanie granic jako formę istnienia"
• Olga Tokarczuk jest laureatką wielu literackich nagród, od kilku lat była wymieniana w gronie faworytów do literackiego Nobla. Za powieść "Bieguni" została uhonorowana w ubiegłym roku Międzynarodową Nagroda Bookera. Olga Tokarczuk to także dwukrotna laureatka Nagrody Literackiej "Nike" za powieści "Bieguni" w 2008 roku i "Księgi Jakubowe" w 2015 roku

"Sprintem przekracza kulturowe granice"

- Tokarczuk wzajemnie przeciwstawia naturę i kulturę, rozum i szaleństwo, męskość i kobiecość, z prędkością sprintera przekracza społecznie i kulturowo wytworzone granice - powiedział Per Waesterberg z Akademii Szwedzkiej w laudacji na cześć Olgi Tokarczuk.

Powiązany Artykuł

Wcześniej było ich sześcioro. Kim są polscy nobliści?

- Polska literatura błyszczy w Europie. Ma w swoim dorobku już kilka Nagród Nobla, a teraz przyszła pora na kolejną, tym razem dla pisarki o światowej renomie i niezwykle rozległym wachlarzu zainteresowań, łączącej w swej twórczości elementy poezji i humoru. Polska, rozdroże Europy, być może nawet jej serce – Olga Tokarczuk odkrywa historię Polski jako kraju będącego ofiarą spustoszenia dokonanego przez wielkie siły, lecz również posiadającego swoją własną historię kolonializmu i antysemityzmu. Olga Tokarczuk nie ucieka od niewygodnej prawdy, nawet pod groźbą śmierci - mówił Waesterberg.

Jego zdaniem, twórczość Tokarczuk cechuje "połączenie twardej rzeczywistości z ulotną nierealnością, wnikliwa obserwacja i zafascynowanie mitologią". Cechy te "czynią z niej jednego z najbardziej oryginalnych prozaików naszych czasów, postrzegających rzeczywistość na nowe sposoby". - Olga Tokarczuk jest wirtuozem w kreowaniu postaci, potrafi uchwycić je w momencie ich ucieczki od codziennego życia. Pisze o tym, o czym nie pisze nikt inny: "o nieznośnej i ogromnej osobliwości tego świata - wyjaśnił Waesterberg.

- Jej powieść "Bieguni" to niezwykle różnorodny opis podróży, poruszania się po pasażerskich poczekalniach i hotelach, to spotkanie z bohaterami, o których wiemy bardzo niewiele, a także zbiór pojęć ze słowników, baśni i dokumentów. Tokarczuk wzajemnie przeciwstawia naturę i kulturę, rozum i szaleństwo, męskość i kobiecość, z prędkością sprintera przekracza społecznie i kulturowo wytworzone granice - podkreślił.

- Jej mocna i bogata w idee proza to nomadyczna wędrówka przez około 15 książek. Wioski będące w nich miejscem akcji stają się centrum wszechświata, miejscem, w którym losy poszczególnych bohaterów wplatane są w wątki baśniowe i mitologiczne. Żyjemy i umieramy w opowieściach innych osób, gdzie na przykład Katyń raz może być zwykłym lasem, a raz miejscem masakry - ocenił Waesterberg.

"Księgi Jakubowe" laudator nazwał "największym dziełem" pisarki. Dodał, że "z podtekstu utworu przebija się żydowskie pochodzenie Tokarczuk oraz jej nadzieja na Europę bez granic". - Przyszłe pokolenia będą sięgać po owe tysiącstronicowe arcydzieło autorstwa Tokarczuk i odkrywać w nim nowe bogactwo, którego dziś jeszcze wystarczająco nie dostrzegamy. Widzę, jak Alfred Nobel kiwa z uznaniem głową w swoim niebie - podsumował Waesterberg.

"Osobiste osiągnięcie Olgi Tokarczuk"

Prezydent Andrzej Duda pogratulował Oldze Tokarczuk otrzymania literackiej Nagrody Nobla. W liście opublikowanym na stronie prezydenta napisał między innymi: "w dniu wręczenia lauru chcę wyrazić radość, że Akademia Szwedzka uhonorowała Pani twórczość, w której zagadnienia uniwersalne i polska wrażliwość tak znakomicie się dopełniają. Cieszę się, że Pani kunszt pisarski, który doceniają od dawna czytelnicy, krytycy i badacze w kraju i za granicą, znalazł teraz najwyższą ocenę w oczach członków Komitetu Noblowskiego".

Andrzej Duda podkreślił, że nagroda jest osobistym osiągnięciem Olgi Tokarczuk, który zapisał się w historii światowej i polskiej literatury. Dodał, że pisarstwo autorki jest "świadectwem żywotności narracji i siły języka, za pomocą których tworzy Pani i przedstawia mniejsze i wielkie historie. Pani książki odpowiadają na odwieczną - starą jak sama kultura - potrzebę opowiadania wciąż na nowo losów całego świata i pojedynczego człowieka. I może właśnie dlatego skupiają uwagę tak szczególnej wspólnoty czytelniczej, wiernej i głęboko wdzięcznej" - napisał Andrzej Duda.

Powiązany Artykuł

Tokarczuk odbierze dziś literackiego Nobla. Premier osobiście pogratuluje laureatce

mg