"To był człowiek bez skazy". 75 lat temu bezpieka aresztowała Witolda Pileckiego

2022-05-08, 04:49

"To był człowiek bez skazy". 75 lat temu bezpieka aresztowała Witolda Pileckiego
The trial of Cavalry Captain (posthumously: Colonel) Witold Pilecki . Foto: Polish National Digital Archive

75 lat temu - 8 maja 1947 roku - bezpieka aresztowała Witolda Pileckiego, rotmistrza kawalerii Wojska Polskiego, żołnierza Armii Krajowej, jednego z żołnierzy niezłomnych, walczących w powojennym podziemiu antykomunistycznym.

W czasie II wojny światowej dobrowolnie poddał się aresztowaniu i wywózce do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie organizował ruch oporu. Był autorem pierwszych raportów o Holocauście, tzw. Raportów Pileckiego. Po ucieczce z Auschwitz walczył w Powstaniu Warszawskim. W 1948 roku został przez władze komunistyczne skazany na śmierć i stracony. Zginął od strzału w tył głowy.

Okropne tortury

Witold Pilecki został aresztowany przez funkcjonariuszy UB po wcześniejszym zatrzymaniu Heleny i Makarego Sieradzkich, w których mieszkaniu urządzono zasadzkę. Komuniści oskarżyli rotmistrza o działalność wywiadowczą na rzecz rządu RP na emigracji. Podczas śledztwa był torturowany. W trakcie ostatniego widzenia z żoną powiedział, że "Oświęcim to była igraszka".

Przed sądem stanął z połamanymi obojczykami i wyrwanymi paznokciami. Jego proces trwał od 3 marca 1948 roku. 15 marca Witold Pilecki został skazany na śmierć za szpiegostwo i zdradę stanu. Sąd drugiej instancji wyrok podtrzymał. Prezydent Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski.

Wyrok wykonano 25 maja 1948 roku o godzinie 21.30 w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie. Rodzina nie została o tym poinformowana. Paczkę dostarczoną do więzienia przez żonę oddano z informacją "wyjechał". Bliscy poznali prawdę dużo później. Córka Witolda Pileckiego - Zofia - przez lata bezskutecznie szukała grobu ojca.

Ciała rotmistrza do dziś nie odnaleziono. Cały czas trwają prace poszukiwawcze jego szczątków. Tadeusz Płużański, autor książki "Rotmistrz Pilecki i jego oprawcy" mówił w 2016 roku, że prawdopodobne miejsce pochówku to Kwatera na Łączce na Wojskowych Powązkach.

Postać szlachetna i zasłużona dla Polski

Brytyjski historyk profesor Michael Foot zaliczył Witolda Pileckiego do sześciu najodważniejszych ludzi ruchu oporu podczas II wojny światowej. Historyk Wiesław Jan Wysocki z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego podkreślił, że Witold Pilecki był człowiekiem bez skazy, postacią wyjątkowo szlachetną i zasłużoną dla Polski. W czasach PRL wszelkie informacje o dokonaniach i losie Witolda Pileckiego podlegały cenzurze.

Posłuchaj

W czasach PRL wszelkie informacje o dokonaniach i losie Witolda Pileckiego podlegały cenzurze (IAR) 0:26
+
Dodaj do playlisty

W 1995 roku rotmistrz został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2006 - Orderem Orła Białego. W 2013 został awansowany na stopień pułkownika. We wrześniu 2019 roku przy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odsłonięto pomnik Witolda Pileckiego.

Posłuchaj

We wrześniu 2019 roku przy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odsłonięto pomnik Witolda Pileckiego (IAR) 0:25
+
Dodaj do playlisty

25 maja, w rocznicę stracenia rotmistrza Pileckiego, Parlament Europejski ustanowił Międzynarodowy Dzień Bohaterów Walki z Totalitaryzmem. Przyjmując rezolucję, europosłowie podkreślili, że agresja, jakiej doświadczyła Polska w 1939 roku, miała podwójne oblicze - zarówno ze strony hitlerowskich Niemiec, jak i stalinowskiej Rosji - a Witold Pilecki jest "przykładem heroicznego sprzeciwu wobec tyranii, prawdziwej miłości wobec ludzi i właściwej postawy w obliczu totalitarnego zniewolenia".

Czytaj także:

dz

Polecane

Wróć do strony głównej