Nadchodzi zmiana czasu z letniego na zimowy. Sprawdź, jak wpływa na nasz organizm
2021-10-28, 14:00
Już za kilka dni przestawimy zegarki - lub przestawią się one automatycznie - o jedną godzinę wstecz. W nocy z soboty na niedzielę zmieniamy czas z letniego na zimowy. 31 października nad ranem wskazówki zegarów cofniemy z godz. 3.00 na godz. 2.00. Do czasu letniego wrócimy w marcu przyszłego roku.
W całej Unii Europejskiej do czasu zimowego wraca się w ostatnią niedzielę października, a na czas letni przechodzi się w ostatnią niedzielę marca. Od kilku lat trwa jednak dyskusja nad zmianami w prawie, na razie zostały one wstrzymane do 2026 roku. Tradycyjnie więc dwukrotnie w ciągu roku sami lub z pomocą techniki korygujemy pracę naszych zegarów.
Przestawianie zegarków związane jest ze zmianą czasu - z letniego na zimowy i odwrotnie. Poprzednia zmiana, z czasu zimowego na letni, nastąpiła w ostatni weekend marca. W nocy z soboty na niedzielę, 27 na 28 marca, przestawialiśmy zegarki, chociaż w większości przypadków przestawiły się one same, z godziny 2 na 3.
Przestawianie zegarów na świecie (opr. Małgorzata Latos, Maciej Zieliński/PAP)
Skutki zmian czasu
Powiązany Artykuł
Zegary, pieniądze i władza. Skąd wzięła się zmiana czasu?
Zgodnie z raportem Fundacji Republikańskiej i Stowarzyszenia Koliber pt. "Zła zmiana. Negatywne konsekwencje zmiany czasu" po zmianie czasu występuje większe ryzyko zawałów serca, wzrost liczby wypadków drogowych, występowanie zaburzeń snu, oraz zaburzenia samopoczucia i nastroju. Mają one związek z zaburzeniem funkcjonowania zegara biologicznego, który przez zmianę czasu "wybijany jest z rytmu".
Dr Michał Skalski z Poradni Leczenia Zaburzeń Snu przy Klinice Psychiatrycznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego tłumaczy, że dla zdrowych osób zmiana czasu z zimowego na letni (i odwrotnie) wiąże się co najwyżej z gorszą formą w weekend. Tacy ludzie muszą się przestawić, ale po 2-3 dniach ich mózgi uczą się godzinnego przesunięcia - i znów zasypiają albo budzą się o normalnej porze.
Zaburzenia snu
Gorzej ma druga połowa populacji, która ma zaburzony sen albo żyje niezgodnie z własnym rytmem okołodobowym. Jak tłumaczy dr Skalski, który pracę naukową łączy z przyjmowaniem pacjentów w Poradni Leczenia Zaburzeń Snu, pacjenci z bezsennością lub z nadmierną sennością muszą uczyć swój mózg regularnego zasypiania lub rozsądnego korzystania z drzemek. W ich przypadku zmiana czasu nawet o godzinę to konieczność całkiem nowego treningu behawioralnego, a dodatkowy stres i utrudnienie terapii.
Powiązany Artykuł
Związki ludzkiego mózgu z czasem
Doktor wylicza, że zaburzenia snu nawet u dzieci wiążą się z otyłością, zaburzeniem funkcji poznawczych, wzrostem ciśnienia. Lekarze obserwują zwiększoną liczbę zawałów serca w sytuacji, gdy ludzie są zmuszani do rozpoczynania i kończenia aktywności w innych godzinach, niż te zgodne z ich własnym rytmem.
Dr n. med. Dorota Wołyńczyk-Gmaj, psychiatra i specjalista ds. zaburzeń snu podkreśla, że nauka nie jest jednoznaczna w kwestii wpływu zmiany czasu na zdrowie. - Wyniki badań są sprzeczne lub wykluczające się. Wynika to z faktu, że badania są prowadzone na różnych grupach, w różnych krajach leżących na różnych szerokościach geograficznych, i różne są metodologie tych badań. Trudno zatem jednoznacznie stwierdzić, jak zmiana wpływa na stan zdrowia człowieka - mówi.
Relikt przeszłości?
Zmiana czasu wpływa jednak nie wyłącznie w mniejszym lub większym stopniu na kondycję człowieka, a ma ona swoje odbicie w całej gospodarce. W praktyce powoduje utrudnienia w działalności różnych przedsiębiorstw, szczególnie sektora transportowego i bankowego.
Posłuchaj
Ustalenia dotyczące czasu letniego zostały wprowadzone przez państwa europejskie w ubiegłym wieku. Celem było oszczędzanie energii, w szczególności w czasie wojny i podczas kryzysu naftowego w latach 70. XX wieku.
- Zmiana czasu pozwalała dawniej na oszczędności w przemyśle. Obecnie nie ma to uzasadnienia ekonomicznego, bo większość fabryk i tak działa przy sztucznym oświetleniu, przez całą dobę - mówi ekspert Stowarzyszenia Koliber, Radosław Żydok.
pg, Polskie Radio,pap