Sprawa "ideologii LGBT" ponownie przed sądem. NSA rozpatrzy odwołania RPO

Sprawy, którym NSA zajmie się - według informacji mediów - na posiedzeniach niejawnych 2 lipca, dotyczą orzeczeń Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z czerwca zeszłego roku. Wówczas sąd ten odrzucił skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na uchwałę małopolskiej gminy Lipinki deklarującej przeciwdziałanie "ideologii LGBT" oraz uchwałę Rady Powiatu Tarnowskiego określonej jako "Rezolucja w sprawie powstrzymania ideologii LGBT".

Powiązany Artykuł

Polskie samorządy ukarane za "strefy wolne od LGBT". Ideologia wygrywa z logiką?

"Charakter deklaracji ideowej"

W odniesieniu do uchwały gminy Lipinki krakowski WSA uznał, że "stanowisko Rady Gminy zaprezentowane w uchwale ma charakter deklaracji ideowej niestanowiącej podstawy nałożenia jakichkolwiek obowiązków, czy przyznania bądź stwierdzenia uprawnień". Dodał, że uchwała "nie tworzy i nie znosi istniejących stosunków prawnych, i nie zawiera żadnych postanowień, które mogłyby stanowić źródło konkretnych wytycznych programowych dla innych podmiotów, i z których można by wywodzić nakaz wiążącego sposobu zachowania lub działania".

Czytaj także: 

• "Chodzi o ideologię, a nie osoby". Robert Tekieli o liście poparcia LGBT+ w Polsce
• Dr Teluk: LGBT to gigantyczny biznes. To lobby chce stworzyć go także w Polsce 
• KE chce narzucać akceptację homoadopcji. Ordo Iuris interweniuje w tej sprawie

Dlatego - zdaniem WSA - taka uchwała zawierająca deklarację światopoglądową zgodną z poglądami większości radnych, nie może być przedmiotem kontroli sądu administracyjnego "dopóki nie dotyczy prezentowania ideologii, która jest zakazana przez prawo i nie ingeruje swoją treścią w sferę publicznoprawną, kierując do innych podmiotów nakaz wiążącego postępowania lub dopóki nie nakłada na obywateli obowiązków". Podobną argumentację sąd ten zaprezentował przy rozpoznawaniu sprawy drugiej z uchwał.

Według RPO, krakowski sąd błędnie uznał, że nie chodzi o sprawy z zakresu administracji publicznej. Dlatego latem zeszłego roku Adam Bodnar wniósł do NSA o uchylenie obu postanowień i przekazanie tych spraw do ponownego rozpoznania przez krakowski WSA.

Rozbieżne orzeczenia innych sądów

Sprawy te były pierwszymi z serii tego typu skarg, które RPO skierował do sądów administracyjnych. Biuro RPO informowało przed rokiem o dziewięciu takich skargach skierowanych do różnych sądów administracyjnych. Poza Lipinkami i Radą Powiatu Tarnowskiego z Małopolski skargi dotyczyły gmin: Istebna (woj. śląskie), Klwów (woj. mazowieckie), Serniki (woj. lubelskie) i Niebylec (woj. podkarpackie), a także Rady Miejskiej w Osieku (woj. świętokrzyskie), Rady Powiatu Ryckiego (woj. lubelskie) oraz Sejmiku Województwa Lubelskiego. Trafiły one, poza WSA w Krakowie, do wojewódzkich sądów administracyjnych - w Gliwicach, Radomiu, Lublinie, Rzeszowie i Kielcach.

Powiązany Artykuł

Błogosławieństwo par homoseksualnych w świątyni. Teolog: to utrata tożsamości Kościoła w Niemczech

W sprawach tych, z których wszystkie zostały już rozpoznane przez poszczególne sądy administracyjne, zapadły rozbieżne orzeczenia. Cztery tego typu uchwały zostały unieważnione przez WSA - chodzi o gminy Istebna, Klwów, Serniki i radę w Osieku. "Nie ma czegoś takiego jak ideologia LGBT, tylko chodzi o ludzi. Ta uchwała ewidentnie narusza gwarantowaną przez Konstytucję RP zasadę równości, która zakłada, że wszystkie osoby są wobec prawa równe i wszyscy mamy prawo do równego traktowania przez organy władzy publicznej" - wskazywał na przykład we wrześniu ub.r. WSA w Kielcach w odniesieniu do ostatniej z tych spraw.

Pięć decyzji o odrzuceniu

Natomiast w odniesieniu do pięciu skarg RPO zapadły postanowienia o ich odrzuceniu. Na przykład lubelski sąd administracyjny w odniesieniu do uchwał Rady Powiatu Ryckiego oraz lubelskiego sejmiku uznał w lutym br., że "uchwały nie zostały podjęte w sprawie z zakresu administracji publicznej, a tym samym nie mogą być przedmiotem kontroli sądu administracyjnego".

Czytaj także: 

• Adopcja przez pary homoseksualne. Filip Memches: UE pokazuje, że nie jest neutralna światopoglądowo
• "Domagamy się zaniechania działań". Sprzeciw Diecezji Tarnowskiej wobec kampanii LGBT+
• Wiceszef MS: oferujemy wsparcie gminom ukaranym za "strefy wolne od LGBT"

Według Adama Bodnara, lubelski sejmik przekroczył zakres swoich kompetencji, a jego uchwała stanowi próbę ingerencji - jak określił w uzasadnieniu skargi - "w kształtowanie powszechnego programu nauczania, a także w organizację szkół i placówek oświatowych". Wiceprzewodniczący lubelskiego sejmiku Mieczysław Ryba (PiS) w odpowiedzi krytykował RPO, który - jego zdaniem - "staje na gruncie obrony pewnej ideologii" i stara się "pośrednio zamknąć usta części samorządowców".

Odwołania i RPO, i organów wydających uchwały

Wszystkie te rozstrzygnięcia WSA zaskarżono do Naczelnego Sądu Administracyjnego - w odniesieniu do skarg odrzuconych odwołania złożył RPO, zaś od orzeczeń uwzględniających skargi odwołały się organy wydające uchwały; o złożeniu odwołań w niektórych z tych spraw informowała też Prokuratura Krajowa.