Bełżyce: 72. rocznica zamordowania Majora Hieronima Dekutowskiego, ps. Zapora

2021-03-07, 17:00

Bełżyce: 72. rocznica zamordowania Majora Hieronima Dekutowskiego, ps. Zapora
Uroczystość złożenia kwiatów przed pomnikiem Niepodległości w Bełżycach. Foto: PAP/Wojtek Jargiło

72 lata temu, 7 marca 1949 roku, został rozstrzelany przez bezpiekę major Hieronim Dekutowski "Zapora", żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny, dowódca oddziałów partyzanckich Armii Krajowej, Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj i Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość", żołnierz niezłomny.

W 72. rocznicę śmierci majora Hieronima Dekutowskiego ps. Zapora, podczas mszy w kościele w Bełżycach modlono się w intencji majora i jego podkomendnych.

Powiązany Artykuł

Zołnierze Wykleci 1200.jpg
W Ostrołęce powstaje Muzeum Żołnierzy Wyklętych. "Chcemy pokazać drogę tych ludzi"

Ksiądz prałat Czesław Przech przypomniał w homilii, że major Dekutowski, dowódca oddziałów partyzanckich AK i WiN, działał na Lubelszczyźnie. Został zamordowany 7 marca 1949. Kapłan przypomniał, że komuniści prowadzili akcję czarnej propagandy, oczerniali żołnierzy podziemia niepodległościowego, oskarżając ich niesłusznie o zdradę i współpracę z Niemcami, gwałty i rabunki ludności.

- W wyniku zdrady Zapora został aresztowany, poddany okrutnemu śledztwu, zamordowany metodą katyńską - strzałem w tył głowy - mówił ksiądz Czesław Przech.

Zastępca dyrektora Muzeum Narodowego w Lublinie Barbara Oratowska mówiła Polskiemu Radiu Lublin, że w tym regionie Polski Zapora był legendą. - Prawdziwy wojskowy przestrzegający regulaminu wojskowego. Nigdy jego oddział nie brał udziału w napadach. Oczywiście walczył z okupantem niemieckim i rzeczywiście był świetnie zorganizowany - wyjaśniła.

Skazany na siedmiokrotną karę śmierci, zginął w więzieniu przy Rakowieckiej w Warszawie, gdzie wcześniej przeszedł brutalne śledztwo. Ciało wrzucono do zbiorowej bezimiennej mogiły. Razem z "Zaporą" stracono też sześciu jego żołnierzy. Szczątki majora Dekutowskiego odnaleziono w 2012 roku, w kwaterze na "Łączce" na warszawskich Powązkach. Jego pogrzeb odbył się we wrześniu 2015 roku. Został pochowany w Panteonie - Mauzoleum Wyklętych-Niezłomnych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Bronił Francji 

Hieronim Dekutowski "Zapora" walczył jako ochotnik w wojnie obronnej 1939 roku. Następnie bronił granic Francji, a po jej kapitulacji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. W 1943 roku przerzucono go na teren Polski jako cichociemnego. Został przydzielony do Kedywu Okręgu AK Lublin. Przeprowadził kilkadziesiąt akcji zbrojnych. W sierpniu 1944 roku podjął nieudaną próbę przedostania się na pomoc walczącej Warszawie.

Na początku 1945 roku skoncentrował żołnierzy zagrożonych aresztowaniami i rozpoczął akcje odwetowe wobec wojsk NKWD i organów władzy ludowej. Dowodził największym zgrupowaniem na Lubelszczyźnie działającym do amnestii w 1947 roku. Miał pod sobą około 200 żołnierzy, którzy wiosną 1945 roku oczyścili powiaty kraśnicki, część puławskiego i lubelskiego z posterunków Milicji Obywatelskiej.

Powiązany Artykuł

mid-21301135 (1).jpg
"Za pragnienie wolnej Polski zapłacili bardzo wysoką cenę". Prezydent o Żołnierzach Wyklętych

W 1947 roku, po ogłoszeniu przez władze komunistyczne amnestii, zaprzestał akcji i ujawnił się. Zagrożony aresztowaniem wraz z grupą podkomendnych podjął próbę ucieczki poza granice kraju, jednak wszyscy zostali zatrzymani.

Wyrok

Major Dekutowski został poddany brutalnemu śledztwu w więzieniu przy Rakowieckiej w Warszawie. Wyrokiem sądu wojskowego skazano go na siedmiokrotną karę śmierci i stracono 72 lata temu. Tego samego dnia rozstrzelano 6 podkomendnych "Zapory" (Stanisław Łukasik, Roman Groński, Edmund Tudruj, Tadeusz Pelak, Arkadiusz Wasilewski, Jerzy Miatkowski). Przeżył jedynie Władysław Siła-Nowicki, dzięki pomocy ciotki, która była siostrą Feliksa Dzierżyńskiego.

Czytaj także:

Wyrok wydany przez władze komunistyczne został unieważniony w 1994 roku. W 2007 prezydent Lech Kaczyński wydał postanowienie o odznaczeniu pośmiertnie majora Dekutowskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Uhonorowanych zostało też sześciu żołnierzy "Zapory"' straconych wraz z nim.


kmp

Polecane

Wróć do strony głównej