Pogrzeb Macieja Parowskiego. Prezydent: żegnamy wnikliwego myśliciela

- Żegnamy myśliciela, który wnikliwie przyglądał się przemianom naszego świata i wypatrywał, jaki kształt może przybrać nadchodząca przyszłość. Żegnamy zarazem człowieka, który potrafił inspirować innych swoimi pasjami i wspierać ich w twórczym rozwoju - napisał w liście prezydent.

Andrzej Duda zaznaczył, że Maciej Parowski znany był wszystkim miłośnikom fantastyki naukowej w naszym kraju i zapamiętamy go jako autora znakomitych opowiadań i powieści oraz scenariuszy do popularnych komiksów "Funky Koval" i "Wiedźmin".

Podkreślił, że nie tylko z tego wyrastał jego autorytet, bo po prostu kochał to, czym się zajmował.

"Cenił fantastykę socjologiczną"

Prezydent napisał, że Maciej Parowski umiał trafiać do umysłów i serc, dzielić się swoimi refleksjami i emocjami. Podkreślił, że jego wielką zasługą stało się spopularyzowanie polskiej fantastyki naukowej w świecie, a wiele dzieł, które rozsławiły Polskę - takich na przykład jak nominowany do Oskara film "Katedra" - nie zostałoby zainicjowanych, gdyby nie zaangażowanie Macieja Parowskiego.

Andrzej Duda napisał, że zmarły artysta uzmysłowił Polakom, jak ważną częścią kultury narodowej jest kultura popularna, że podziały na to, co w kulturze uznaje się za "wyższe" i "niższe", bywają sztuczne i mylące. - Fantastyka naukowa jest tego znakomitym świadectwem. W czasach PRL była ona dla Polaków - trochę podobnie jak jazz w latach wcześniejszych - swego rodzaju "oknem na świat"; przestrzenią twórczej swobody, wolnej myśli i wyobraźni. Nadal pozostaje ona także - zwłaszcza w nurcie fantastyki socjologicznej, tak cenionym przez świętej pamięci Macieja Parowskiego - okazją do stawiania ważnych pytań o kondycję człowieka, o nasze moralne wybory, o przyszłość ludzkości - napisał Andrzej Duda.

List odczytał doradca prezydenta Andrzej Waśko. Pisarz został pośmiertnie uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. 

Minister kultury: redaktor "Fantastyki", autor powieści, wychowawca

Wicepremier i minister kultury Piotr Gliński w swoim liście napisał, że "wspominamy wspaniałego człowieka i wielką postać polskiej literatury i kultury popularnej".

Podkreślił, że Parowski był nie tylko redaktorem "Fantastyki" (później przekształconej w "Nową Fantastykę"), ale też autorem znakomitych powieści. Zdobył również uznanie jako autor komiksów, wyjątkowe były jego prace krytyczne.

Minister zaznaczył, że "z jego opinią liczyli się wszyscy" oraz że "był wychowawcą całej rzeszy miłośników fantastyki". Gliński przypomniał autorów, którzy debiutowali dzięki Parowskiemu oraz pisarzy, których drukował w swojej gazecie. Wśród nich byli Jacek Dukaj, Szczepan Twardoch, Wojciech Kuczok, Łukasz Orbitowski.

- Był zawsze otwarty, chętnie rozmawiał z czytelnikami i pisarzami, inspirował. Jego opinie wyznaczały standardy tego, jak się w popkulturze myśli i pisze. Jego śmierć to wielka strata dla naszej kultury, pozostanie na zawsze w naszej pamięci - napisał Gliński.

Pisarze i twórcy na pogrzebie Macieja Parowskiego

Na pogrzebie, obok rodziny, przyjaciół i fanów twórczości Parowskiego było kilku twórców, którzy z nim współpracowali. Pisarze Łukasz Orbitowski, Jacek Dukaj, Rafał A. Ziemkiewicz i wspomniany reżyser Tomasz Bagiński, który obecnie pracuje na serialem Netfliksa "Wiedźmin".

W czasie nabożeństwa ksiądz przypomniał, że pisarz miał charakterystyczny sposób powitania. Każdego witał słowem "pochwalony". Duchowny podkreślił, że sam stawiał swoje czytelnicze kroki dzięki "Fantastyce" i to zawarta w niej publicystyka współkształtowała jego sposób myślenia.

Ksiądz przypomniał również, że w "Fantastyce" Parowski był żartobliwie nazywany "ojcem dyrektorem".
- Potrafił zjednywać do siebie ludzi, można mu nadać tytuł budowniczego mostów, bo budował je między ludźmi - powiedział.

Duchowny dodał też, że to dzięki Parowskiemu fantastyka wkroczyła dziś do kościoła i że on nie ma nic przeciwko temu, aby w każdym domu była zarówno Biblia, jak i literatura fantastyczna.

- Maciej samym przyjściem do nas dokonał pewnej istotnej dla środowiska pisarskiego rewolucji światopoglądowej. Fantastyka nie była wtedy literaturą właściwą, ale w parę tygodni - dzięki niemu - to się zmieniło - powiedział podczas uroczystości wiceprezes Stowarzyszenia Pisarzy Polskich Piotr Müldner-Nieckowski.

Marcin Wolski stwierdził z kolei: "Maciej Parowski był moim przyjacielem i w pewnym sensie mentorem. Z podziwem czytałem jego przenikliwe recenzje filmowe w latach 70.".

Wolski dodał, że Parowski był przede wszystkim świetnym redaktorem oraz człowiekiem "dobrym w najszlachetniejszym znaczeniu tego słowa, uczciwym, uczynnym. Nazywałem go papieżem fantastyki".

Maciej Parowski został pochowany na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. Zmarł w niedzielę 2 czerwca po ciężkiej chorobie. Miał 72 lata.

Maciej Parowski (ur. 27 grudnia 1946 r. w Warszawie) był pisarzem, krytykiem i redaktorem fantastyki naukowej. Ukończył wydział elektryczny Politechniki Warszawskiej. Od 1974 r. pracował w tygodniku studenckim "Politechnik" – początkowo w charakterze felietonisty, następnie jako kierownik działu kulturalnego i sekretarz redakcji, a w końcu jako redaktor naczelny.

Od 1977 r. był kierownikiem działu krytyki i nauki tygodnika "Razem". Dwa lata później, w 1979 r. został publicystą tego tytułu. Opowiadania i felietony publikował także m.in. w "Życiu Warszawy", "Kulturze", "Polityce", "Na Przełaj" i "Ekranie". W latach 1982-2013 kierował działem literatury polskiej w miesięczniku "Fantastyka" (później przekształconym w "Nową Fantastykę"), a od 1992 r. do 2003 r. był także redaktorem naczelnym pisma. Pełnił ponadto funkcję redaktora naczelnego "Czasu Fantastyki".

W swoim dorobku Maciej Parowski ma m.in. książki "Twarzą ku ziemi" (1982 r.), "Sposób na kobiety" (1985 r.), "Burza. Ucieczka z Warszawy '40" (2010 r.), "Małpy Pana Boga. Słowa" (2011 r.), "Małpy Pana Boga. Obrazy" (2013 r.), "Z bandytą w windzie" (2015 r.) oraz "Kukułka na koniu trojańskim. Małpy Pana Boga 3. Retrospekcje" (2017 r.). Jest także autorem scenariuszy m.in. komiksów "Funky Koval", "Wiedźmin", "Planeta Robotów", "Burza" i "Naród wybrany".
Za zasługi dla polskiego komiksu został doceniony w 2006 r. doktoratem humoris causa, czyli Nagrodą im. Papcia Chmiela przyznaną podczas Międzynarodowego Festiwalu Komiksu w Łodzi. W 2007 r. został uhonorowany srebrnym medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. 
wbp/ mabo/

PAP/IAR/agkm