To był przełomowy rok na polskim rynku pracy?

Posłuchaj

Sprawne wdrożenie ustawy obniżającej wiek emerytalny - relacja Elżbiety Łukowskiej (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

1 października weszła w życie reforma emerytalna, zgodnie z którą kobiety ponownie uzyskały prawo do przejścia na emeryturę od 60. roku życia, a mężczyźni od 65. To powrót do stanu sprzed uchwalonej w 2012 r. reformy, przewidującej stopniowe podnoszenie wieku emerytalnego do 67 lat bez względu na płeć.

Jak informowała w połowie grudnia prezes ZUS prof. Gertruda Uścińska, od 1 września (kiedy można było już składać wnioski) do 16 grudnia, do Zakładu wpłynęło 413 tys. wniosków o przyznanie emerytury oraz wydano 379 tys. 208 decyzji. Przeciętna emerytura brutto, wynikająca z wydanych dotychczas decyzji o wypłatach świadczeń, wyniosła w przypadku kobiet 1 621 zł i 38 gr., a w przypadku mężczyzn 2 714 zł i 41 gr.

Zmiany w Programie "Rodzina 500 plus"

Nakłady na politykę rodzinną w 2017 r. wzrosły do 3,11 proc. PKB - poinformowała minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska. Podsumowując dwa lata pracy rządu podkreślała, że cele postawione programowi "Rodzina 500 plus" zostały zrealizowane, a program znacząco poprawił jakość życia polskich rodzin i ograniczył ubóstwo, zwłaszcza rodzin z dwójką, trójką, czwórką i więcej dzieci.

Tak minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska mówiła o zmianach w programie "Rodzina 500+":

Od sierpnia obowiązują zmiany w programie; główne zasady nie zostały zmienione, ale według założeń MRPiPS, nowe rozwiązania mają zlikwidować niepożądane zjawiska związane z systemem świadczeń, np. dopasowywanie dochodu do kryterium uprawniającego do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko albo niezgodne ze stanem faktycznym deklarowanie samotnego wychowywania dziecka. Zmiany mają też doprecyzować niektóre przepisy, np. dotyczące ustalania prawa do świadczenia wychowawczego na dzieci pozostające pod opieką naprzemienną rodziców nietworzących rodziny. Ustawa ma także ujednolicić i doprecyzować przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych i ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.

Zaproponowano, by osoba deklarująca samotne wychowywanie dziecka musiała mieć ustalone alimenty na rzecz dziecka od drugiego rodzica. Ustawa ma też zapobiec rozwiązywaniu stosunku pracy, a następnie ponowne jego nawiązywanie z tym samym pracodawcą na innych warunkach, by wyłudzić świadczenie. Jeśli takie działanie nastąpiłoby przed upływem trzech miesięcy, nie byłoby traktowane jako utrata dochodu.

Minister Rafalska zwróciła uwagę, że program poprawił także wskaźniki dzietności; jej zdaniem na wzrost liczby urodzeń wpływ miała również dobra sytuacja na rynku pracy.

Rekordowo niskie bezrobocie

2017 rok przyniósł rekordowo niskie bezrobocie. Główny Urząd Statystyczny poinformował, że stopa bezrobocia w listopadzie wyniosła 6,5 proc. wobec 6,6 proc. w październiku.

- Dane GUS o bezrobociu są kolejnym dowodem na siłę polskiego rynku pracy - skomentowała Rafalska. Zaznaczyła, że największym wyzwaniem jest poprawa sytuacji osób długotrwale bezrobotnych. Jej zdaniem, najpóźniej na początku II kwartału 2018 r. liczba bezrobotnych powinna spaść poniżej miliona.

W tym roku po raz pierwszy od 10 lat mogliśmy obserwować spadek poziomów bezrobocia rejestrowanego w listopadzie, komentował listopadowe dane GUS Andrzej Kubisiak z Work Service. Jest to związane zarówno z dobrą koniunkturą na pracę, czynnikami sezonowymi, jak i wprowadzeniem nowego wieku emerytalnego.

- Pomimo rozpoczęcia okresu zimowego sytuacja na rynku pracy nadal napawa optymizmem. Zwykle w tym okresie roku obserwowaliśmy wzrosty poziomów bezrobocia, jednak obecnie udało się przełamać ten sezonowy cykl. W tym roku po raz pierwszy od 10 lat mogliśmy obserwować spadek poziomów bezrobocia rejestrowanego w listopadzie. Jest to związane z utrzymującym się przez cały rok silnym popytem na pracowników, który pod koniec roku został dodatkowo wspary przez czynniki sezonowe - mówił Andrzej Kubisiak.

Jego zdaniem, wpływ "na tak dobre osiągnięcia mogło mieć również wprowadzenie nowego wieku emerytalnego, z którego w ostatnich miesiącach skorzystało ponad 320 tysięcy Polaków". - Wiele z tych osób nadal kontynuuje aktywność zawodową, ale część z nich, która była bezrobotna, z pewnością zniknęła z rejestrów Urzędów Pracy - dodał.

Płaca minimalna wzrosła do 2 tys. zł 

Od początku 2017 r. płaca minimalna wynosi 2 tys. zł (a stawka godzinowa 13 zł). Wszyscy pracownicy – niezależnie od stażu pracy – otrzymują takie samo wynagrodzenie (minimalne). Przed zmianą pracownicy przez pierwszy rok pracy otrzymywali co najmniej 80 proc. minimalnego wynagrodzenia. Z kolei od 1 marca 2017 r. minimalna emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna wzrosły z 882,56 do 1 tys. zł. W ten sposób świadczenia te osiągnęły poziom 50 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Wzrost nakładów na program "Maluch plus"

Resort rodziny i pracy zapowiedział też, że w 2018 r. nakłady na program "Maluch plus" mają wynieść 450 mln zł, czyli trzykrotnie więcej niż do tej pory. Maluch Plus to program, który wspiera powstawanie i rozwój instytucji opieki nad dziećmi do lat 3. Są to żłobki, kluby dziecięce i dzienni opiekunowie.

Dostępność do instytucjonalnych form opieki nad maluchami jest dziś ogromnym problemem, który ma wpływ na gospodarkę, podkreślał w rozmowie z Naczelną Redakcją Gospodarczą Polskiego Radia Łukasz Kozłowski, ekspert Pracodawców RP.

- Powstaje luka pomiędzy 1. a 3. rokiem życia dziecka i wówczas pojawia się problem, w jaki sposób zapewnić mu opiekę. Bardzo często powoduje to dezaktywizację zawodową kobiet, które nie mają alternatywy i pozostają w domu, by zająć się dziećmi – tłumaczył ekspert.

Resort rodziny liczy, że uelastycznienie przepisów i zwiększenie dofinansowania różnych form opieki pozwoli w ciągu najbliższych lat zwiększyć liczbę miejsc dla dzieci do trzech lat z blisko 100 tys. do 300 tys.

Zniesienie limitu 30-krotności składek ZUS

Pod koniec roku MRPiPS zaproponowało zniesienie (od początku 2018 r.) górnego limitu, powyżej którego najlepiej zarabiający obecnie nie płacą składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe składek na ZUS. Zastrzeżenia dotyczące zbyt wąskiego zakresu konsultacji projektu zgłaszała m.in. strona społeczna Rady Dialogu Społecznego. Sejm przyjął poprawki Senatu, które zakładają przesunięcie o rok daty wejścia w życie ustawy

Przesunięcie wejścia przepisów w życie to ulga dla firm, które nie były przygotowane na płacenie wyższych obciążeń już od stycznia, podkreślał w rozmowie z Naczelną Redakcją Gospodarczą Polskiego Radia Łukasz Kozłowski, ekspert Pracodawców RP.

- O ile składka emerytalna dzieli się równo po połowie, to składka rentowa jest w większości finansowana przez pracodawcę. Na skutek tego 71 proc. kosztów tej zmiany to jest wzrost kosztów pracodawcy, a 29 proc. powoduje obniżenie wynagrodzenia netto. Firmy mają zaplanowane budżety, to taka zmiana, która powoduje, że pracodawca będzie płacił wyższe składki w sowim funduszu wynagrodzeń, powoduje konieczność dokonywania pewnych gwałtownych ruchów. Nie tylko wstrzymywanie planowanych podwyżek, ale nawet wypowiadanie umów o pracę – mówił ekspert.

IAR/PAP/NRG, awi