Nowe prognozy Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Uwzględniono efekty tarczy antyinflacyjnej
2022-01-04, 16:15
Polski Instytut Ekonomiczny w opublikowanej w "Miesięczniku Makroekonomicznym" prognozie nie wyklucza nowelizacji budżetu na 2022 r., lekkiego wzrostu deficytu oraz inflacji, która w maju może osiągnąć 9 procent.
Powodem podniesienia szacunków deficytu z 2,9 do 3,5 procent ma być gorsze od zaplanowanych wykonanie dochodów budżetu, wynikające z wprowadzenia kolejnych działań pomocowych mających złagodzić wysoką inflację.
Kilka scenariuszy obniżających inflację
Instytut przedstawił kilka scenariuszy dotyczących inflacji w Polsce.
"Szacujemy, że tarcza antyinflacyjna obniży CPI / indeks zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych. Najpopularniejsza na świecie miara inflacji/deflacji/ w I kwartale o 1,2 pkt. proc. oraz w II kwartale o 0,3 pkt. proc., co będzie kosztować 10 mld zł. Uważamy, że prawdopodobne jest przedłużenie obniżek stawek VAT na II kwartał.
Bez zmian w obecnych regulacjach, szczyt inflacji osiągnie 9 proc. w maju" - podano w publikacji PIE.
Innym możliwym według analityków PIE rozwiązaniem jest rezygnacja z poboru podatku VAT od podstawowych produktów żywnościowych, wcześniej objętych stawką 5 proc. Mówił o tym minister finansów Tadeusz Kościński.
"Szacujemy, że zerowy VAT obniży dynamikę wzrostu cen żywności o około 3,6 pkt. proc., co przełoży się na spadek CPI o 0,8 pkt. proc. Publiczne dane nie pozwalają precyzyjnie określić kosztów projektu, wciąż też nie wiemy, przez jaki okres obowiązywać ma zerowa stawka" - ocenił PIE.
Deficyt finansów publicznych niski na tle krajów UE
Według instytutu, mimo dodatkowych kosztów związanych z inflacją, deficyt finansów publicznych w Polsce będzie niski na tle krajów UE. PIE wskazał, że nawet po uwzględnieniu kosztów tarcz pomocowych, będzie on niższy niż prognozowany przez Komisję Europejską średni wynik dla państw członkowskich (3,6 proc.) czy strefy euro (3,9 proc.).
Tarcze ochronne powodują wzrost deficytów w większości gospodarek europejskich
"Prognozy KE formułowane były w listopadzie i nie uwzględniają działań pomocowych podejmowanych w celu ograniczenia inflacji – te podniosą deficyty w większości gospodarek. Dla przykładu: gabinet francuski zaproponował m.in. wypłatę voucherów energetycznych dla 38 mln gospodarstw domowych oraz cenę maksymalną na gaz do końca 2022 r." – stwierdził PIE.
Konieczność ograniczania społecznych kosztów inflacji – zdaniem ekonomistów instytutu – prawdopodobnie spowoduje zamrożenie dyskusji o potencjalnej konsolidacji w państwach UE.
"To neutralna wiadomość – Polska w 2023 r. będzie spełniać kryteria paktu stabilności i wzrostu. Deficyt w relacji do PKB spadnie wyraźnie poniżej 3 proc. PKB. Bieżące prognozy KE wskazują, że podobne wyniki osiągną Niemcy, kraje skandynawskie oraz region Europy Środkowo-Wschodniej. Problem z redukcją deficytu będzie miało 11 państw wspólnoty. Będą to jednak największe i jednocześnie najmocniej zadłużone kraje UE, np. Włochy, Francja, Hiszpania czy Portugalia" – stwierdzono w publikacji PIE.
Polska od 1 lutego chce wprowadzić zerowy VAT na żywność
Minister Kościński zadeklarował pod koniec grudnia ub.r., że spodziewa się, iż VAT na żywność będzie zerowy od 1 lutego, a obniżka będzie dotyczyć wszystkich produktów, które dziś mają stawkę VAT 5 proc.
- To nie jest jeszcze oficjalna wiadomość, ale mamy takie informacje, że KE przychyli się do prośby premiera Mateusza Morawickiego w tej sprawie - mówił Kościński.
PAP, jk