Rośnie popularność płatności internetowych. Sprawdź, jak uchronić się przed stratami finansowymi

Autorzy raportu ''Otwarta bankowość w Polsce w 2021 r.'' wskazali, że spośród usług finansowych, z których Polacy korzystają za pośrednictwem internetu, najczęściej wybierane są płatności online (79 proc.) oraz bankowość mobilna (74 proc.). Pierwszego rozwiązania najchętniej używają ludzie młodzi w wieku 18-34 lat (ponad 83 proc.). Podobnie wygląda to w przypadku bankowości online. W tym przypadku odsetek młodych Polaków, którzy z niej korzystają, wynosi ok. 80 proc.

Ten odsetek maleje wraz ze wzrostem wieku ankietowanych. Zapytani o to, w jakich instytucjach korzystają ze wskazanych usług finansowych, młodzi ankietowani najczęściej zaznaczyli banki (72 proc.) i serwisy typu marketplace, np. Allegro i OLX (69 proc.). Z kolei sklepy internetowe wskazało ponad 63 proc. badanych. Wśród respondentów w wieku 18-24 lat banki znalazły się na trzecim miejscu na liście (67 proc.). Częściej korzystają oni w sieci ze sklepów online (75 proc.) i serwisów sprzedażowych (73 proc.).

Otwarta bankowość

Podstawą do wprowadzania nowych rozwiązań opartych na otwartej bankowości jest unijna dyrektywa PSD2. Według przeprowadzonego badania wie o niej ponad 1/3 ankietowanych. Najwyższą świadomość na ten temat mają respondenci w wieku 25-34 lat. 47 proc. z nich wie o dyrektywie i zdaje sobie sprawę, że umożliwia ona bezpieczne udostępnienie informacji z należącego do nich rachunku bankowego innym podmiotom.

Natomiast co trzeci badany ma świadomość, że dzięki dyrektywie PSD2 dostęp do informacji z rachunku mają też instytucje niebędące bankami. Blisko 60 proc. ankietowanych wie, że taki dostęp wymaga zgody właściciela konta. To jeden z warunków mających zagwarantować bezpieczeństwo danych.

Wgląd w informacje o rachunku i prawo do ich udostępnienia mogą mieć tylko podmioty posiadające odpowiednią licencję Komisji Nadzoru Finansowego i tylko za zgodą i na życzenie właściciela rachunku. Kiedy klient, w trakcie procesu sprzedażowego, np. wnioskowania o pożyczkę, wyrazi zgodę na udostępnienie danych z konta, loguje się do swojego banku poprzez udostępniony przez firmę link. Przedsiębiorca może mieć wgląd do informacji maksymalnie przez 90 dni; w tym czasie może monitorować wydatki i przychody właściciela rachunku.

Według badania respondenci są zainteresowani możliwościami, które daje otwarta bankowość. 53,5 proc. za atrakcyjne uważa np. możliwość korzystania z indywidualnych usług finansowych, takich jak ubezpieczenia czy pożyczki. W zamian za określone korzyści 55 proc. badanych byłaby też skłonna przekazać informacje z historii swojego rachunku bankowego. Wśród młodych Polaków ten odsetek wynosi ponad 60 proc. Za najważniejszych korzyści, które by ich do tego przekonały respondenci w wieku 18-34 lat uważają m.in. niższą cenę produktu (27 proc.), specjalną ofertę w postaci darmowego ubezpieczenia pożyczki lub kredytu (26 proc.), dodatkową usługę (23 proc.) oraz uproszczenie procesu sprzedaży i weryfikacji tożsamości (20 proc.), potrzebnej np. podczas wnioskowania o pożyczkę online.

Bezpieczeństwo płatności internetowych

W odpowiedzi na zagrożenia związane z płatnościami przez internet NBP przygotował zestawienie podstawowych zasady bezpieczeństwa, których przestrzeganie uchroni nas przed stratami finansowymi:

• Zawsze dokładnie sprawdzajmy pasek adresu otrzymanej wiadomości - fałszywe strony zwykle różnią się od tych prawdziwych zaledwie jedną literą lub kilkoma znakami, trzeba być więc bardzo uważnym. Nigdy nie warto też ufać skróconym adresom, a po kliknięciu zawsze należy sprawdzać, czy trafiliśmy na właściwą stronę.
• Zanim wprowadzimy na stronie internetowej jakiekolwiek wrażliwe informacje, takie jak login czy hasło, należy zawsze uważnie przyjrzeć się paskowi adresu. Jeśli adres wzbudza podejrzenia (zawiera literówki, nie wygląda poprawnie lub zamiast liter używa specjalnych symboli), nie wprowadzajmy na takiej stronie żadnych danych.
• Adres internetowy trzeba sprawdzać bardzo uważnie, gdyż naciągacze uwielbiają używać alternatywnych alfabetów w celu ukrywania phishingowych adresów internetowych. Aby mieć pewność, czy korzystamy z właściwej strony, należy kliknąć w kłódkę znajdującą się w lewej części paska adresu, a następnie wybrać opcję ''Wyświetl certyfikat'' - dzięki temu dowiemy się, kto jest prawdziwym właścicielem strony.
• Oszuści często podszywają się pod witryny banków lub popularnych portali aukcyjnych i społecznościowych. Dlatego należy korzystać tylko ze stron internetowych zaufanych dostawców, najlepiej wprowadzając adres strony ręcznie w pasku adresu przeglądarki. Pamiętajmy, aby w przypadku jakichkolwiek wątpliwości nie wpisywać swojego loginu oraz hasła.
• Przed ewentualnym zawarciem umowy w sklepie internetowym, po otrzymaniu oferty pocztą tradycyjną lub elektroniczną, należy dokładnie zapoznać się z regulaminem danego portalu.
• Nie należy klikać w linki otrzymane z nieznanych źródeł (w e-mailach, komunikatorach i sieciach społecznościowych).
• Nigdy nie należy otwierać wiadomości e-mail od nieznanych nadawców, a co najważniejsze - nie należy otwierać zawartych w nich załączników.
• Nie można przesyłać e-mailem ważnych informacji, haseł dostępu ani numerów kart płatności.
• Pilnujmy swoich haseł dostępowych i pamiętajmy, aby wprowadzone hasła nie były możliwe do odszyfrowania przez osoby nieupoważnione. Dla bezpieczeństwa zmieniajmy je co kilka miesięcy.
• Pamiętajmy o wylogowywaniu się z aplikacji za każdym razem po zakończeniu ich użytkowania.
• Nie należy podawać danych dotyczących kont bankowych czy posiadanych kart płatniczych osobom postronnym.
• Trzeba systematycznie uaktualniać system i oprogramowanie urządzeń, z których korzystamy, stosować silne hasła oraz dobrej jakości programy antywirusowe i antyszpiegowskie. W szczególności warto używać narzędzi antywirusowych, które zapewnią ochronę przed spamem i phishingiem.
• Unikajmy korzystania z publicznych sieci Wi-Fi. Zachowajmy też ostrożność, gdy zamierzamy skorzystać z publicznie dostępnych komputerów.

PolskieRadio24.pl/ PAP/ NBP/ mib