Ranking Finansowy Samorządu Terytorialnego w Polsce. Zaskakujący laureaci za rok 2020

Opracowanie oparte na zestawieniu parametrów finansowych obejmuje wszystkie jednostki samorządu terytorialnego. Naukowcy zbadali ich sposób gospodarowania pieniędzmi korzystając z oficjalnych sprawozdań finansowych, jakie samorządy składają do Okręgowej Izby Obrachunkowej.

Powiązany Artykuł

Setki milionów złotych wsparcia. Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych wypłaca środki

Wpływ pandemii na kondycję samorządów

Zwycięzcy wyłaniani są w pięciu kategoriach. W tym roku laureatami zostali:

• Chojnice, woj. pomorskie - gmin wiejskie;
• Poddębice, woj. łódzkie - gminy miejsko-wiejskie;
• Podkowa Leśna, woj. mazowieckie - gminy miejskie;
• Poznań - miasta na prawach powiatu;
• powiat wrocławski - powiaty ziemskie.

Prof. Bartłomiej Nita, prorektor ds. finansów i rozwoju Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu wyjaśnił, że podstawowym celem rankingu jest ocena kondycji finansowej jednostek samorządu terytorialnego za rok 2020.

- Dodatkowo uwzględniliśmy wpływ pandemii na kondycję samorządów. Uzupełniliśmy prowadzone analizy o nakłady prowadzone na przeciwdziałanie i usuwanie skutków pandemii. Zachowaliśmy te same kryteria oceny, te same wskaźniki, co w latach ubiegłych - dla zachowania porównywalności tego rankingu - tłumaczył prof. Nita.

Gmina zaliczyła duży awans

Prof. Nita zwrócił uwagę na spektakularny sukces Chojnic w grupie gmin wiejskich, ponieważ rok wcześniej ta gmina znajdowała się na 256. miejscu. Poddębice z kolei - laureat kategorii gminy miejsko-wiejskie w poprzednim roku był na ósmej pozycji.

- Gmina zaliczyła duży awans i decydujący był wskaźnik wydatków inwestycyjnych i środków europejskich w wydatkach ogółem - zaznaczył prorektor Uniwersytetu Ekonomicznego.

Podkowa Leśna utrzymała wysoką pozycję, awansując z 3. miejsca w 2019 roku. Wszystkie wskaźniki w tej gminie są na bardzo wysokim poziomie. Poznań wskoczył na pierwsze miejsce z ubiegłorocznej czwartej lokaty, o czym zaważył wskaźnik dotyczący dochodów własnych oraz relacja nadwyżki operacyjnej do dochodu ogółem. Powiat wrocławski powtórzył swoje ubiegłoroczne zwycięstwo wśród powiatów ziemskich.

COVID-19 boleśnie uderzył w finanse JST

Grzegorz Czarnocki wiceprzewodniczący Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych podkreślił, że pandemia spowodowała załamanie w dochodach samorządu, ale jak powiedział, nie było to "załamanie drastyczne". Grzegorz Czarnocki zaznaczył, że wyniki finansowe samorządów są lepsze niż można byłoby się spodziewać, ale została zahamowana dynamika wzrostu dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Przed pandemią dochody rosły we wszystkich grupach jednostek samorządu o ponad 10 procent, a obecnie zatrzymały się lub spadły.
W kategorii gmin miejsko-wiejskich najlepsze wyniki finansowe uzyskały Poddębice w województwie łódzkim. Burmistrz miasta Piotr Sęczkowski podkreślił, że samorządowcy bardzo ostrożnie konstruują budżety. "Zaciskamy zęby w niektórych dziedzinach" - powiedział wskazując na mniejsze wydatki na sport, rekreację, oświatę czy turystykę. "Samorządowcy jak saperzy uważają, żeby nie wdepnąć w jakąś minę" - mówił Piotr Sęczkowski.

Co dalej z pandemią ?

Samorządy z niepokojem patrzą też na dalszą ewentualność rozwoju pandemii, która mogłaby odbić się na rynku pracy i dochodach gmin - mówił burmistrz Podkowy Leśnej Artur Tusiński. Gmina ta zwyciężyła w kategorii samorządów miejskich. "Zobaczymy, co się wydarzy na rynku pracy po tych tarczach, kiedy będzie trzeba rozliczyć te tarcze, zwrócić część pieniędzy" - powiedział burmistrz Podkowy Leśnej. Dodał, że jego największą obawą jest czwarta fala pandemii, możliwość zwolnień pracowników i spadek wpływów gmin z podatku dochodowego.
Pod debacie na temat inwestycji w samorządach przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego podsumował, że konieczne jest dalsze prowadzenie rozmów rządu z samorządami, które obawiają się uszczuplenia środków własnych w wyniku nowych zasad podziału wpływów podatkowych w ramach "Polskiego Ładu". Dodał, że administracja rządowa podkreśla, że przed pandemią byliśmy świadkami stałego wzrostu dochodów własnych samorządów.

PolskieRadio24.pl, IAR,Dos