Recykling. Zalet jest wiele, ale czy to się opłaca?

Recykling pozwala zaoszczędzić nawet do 95% ropy naftowej i energii elektrycznej. Potrzebnych jest też mniej wysypisk śmieci. Choć bezpośredni koszt wywozu śmieci na składowisko jest tańszy niż ich przetwarzanie, to jednak faktyczne wydatki związane z utrzymywaniem wysypisk, ograniczaniem ich wpływu na środowisko i rekultywacją przyległych do nich obszarów są znacznie wyższe.

Powiązany Artykuł

Zakupy w pandemii. Które branże mają się najlepiej?

Produkujemy dużo odpadów

Szkło i aluminium podlegają recyklingowi w 100%, można je też przetwarzać nieskończoną ilość razy. W przypadku aluminium jest to o tyle ważne, że jego produkcja z rud jest relatywnie droga, a złoża boksytu nie odnawiają się. Dzięki recyklingowi szkła możemy ograniczyć zużycie piasku, dolomitu i sody. Wprowadzając tylko jedną szklaną butelkę do wtórnego obiegu, ograniczamy zużycie energii o wartość równą 4 godzinom pracy 100-watowej żarówki! Tymczasem statystyczny mieszkaniec Polski wyrzuca do pojemników na odpady zmieszane aż 56 szklanych opakowań rocznie. Warto zmienić przyzwyczajenia i śmiecić mniej.

You will find more infographics at Statista

Tworzywa sztuczne powstają z pochodnych ropy naftowej. Zamiast zużywać ropę, której zasoby są ograniczone i której wydobycie jest bardzo kosztowne, tworzywa sztuczne można ponownie wykorzystać – jako wysokokaloryczne źródło energii lub jako surowiec wtórny. Np. z 35 popularnych butelek PET można wyprodukować bluzę z polaru. Plastik może być też przetwarzany na innego rodzaju ubrania specjalistyczne lub sportowe, powstają z niego także namioty, plecaki czy buty. Aby uratować jedno drzewo, wystarczy 59 kg makulatury.

Czy recykling się opłaca?

Za oceanem zdania co do opłacalności recyklingu są podzielone. W 2002 roku burmistrz Nowego Jorku stwierdził, że program ten przynosi straty, więc zlikwidował recykling szkła i plastiku. Według burmistrza Michaela Bloomberga korzyści płynące z recyklingu plastiku i szkła przewyższały cenę - recykling kosztował dwa razy więcej niż utylizacja. Tymczasem niski popyt na te materiały oznaczał, że mimo najlepszych intencji większość z nich i tak kończyła na wysypiskach.

Z drugiej strony amerykańskie agencje zajmujące się ochroną środowiska, Natural Resources Defense Council i Environmental Defense, dwie najbardziej wpływowe organizacje ekologiczne w kraju, wydały raporty szczegółowo opisujące korzyści płynące z recyklingu. Pokazały one, jak miejskie programy recyklingu zmniejszają zanieczyszczenie środowiska i zużycie surowców naturalnych, jednocześnie ograniczając ilość śmieci i zapotrzebowanie na miejsce na wysypiskach.

- Dobrze prowadzony program recyklingu może kosztować od 50 do ponad 150 dolarów za tonę... Z drugiej strony, programy zbierania i utylizacji śmieci kosztują od 70 do ponad 200 dolarów za tonę. Pokazuje to, że choć wciąż jest miejsce na poprawę, recykling może być opłacalny - twierdzi Michael Shapiro, dyrektor biura ds. odpadów stałych amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska.

W międzyczasie Nowy Jork zamknął swoje ostatnie wysypisko śmieci, a prywatne wysypiska podniosły ceny ze względu na zwiększony nakład pracy związany z wywozem i utylizacją nowojorskich śmieci. W rezultacie podwyżek cen korzyści z recyklingu szkła i plastiku wzrosły i stał się on ponownie ekonomicznie opłacalny dla miasta. Nowy Jork odpowiednio przywrócił program recyklingu, stosując bardziej wydajny system i bardziej renomowanych usługodawców niż poprzednio. Oznacza to, że opłacalność recyklingu jest zależna od ceny surowca, który można pozyskać.

Unia Europejska ma plan

Recykling może być opłacalny, ale UE idzie o krok dalej w swoich zamierzeniach. Celem jest ograniczenie produkcji tworzyw sztucznych i, jeśli to możliwe, zastąpienie ich materiałami biodegradowalnymi. 

Powiązany Artykuł

Walka ze smogiem trwa. Poznaj podstawy działania programu "Czyste powietrze"

''Dyrektywa "Single-Use Plastics" od 2021 roku przewiduje różne rodzaje działań mających na celu ograniczenie negatywnego wpływu odpadów z tworzyw sztucznych na środowisko. Zakaz wprowadzenia do obrotu części produktów jednorazowego użytku będzie dotyczył patyczków higienicznych, sztućców, talerzy, słomek, mieszadeł do napojów oraz patyczków do balonów. Produkty te będą musiały zostać zastąpione przez biodegradowalne alternatywy. Inne artykuły, takie jak opakowania na żywność, paczki i owijki na butelki, pojemniki na napoje, kubki na napoje, wyroby tytoniowe z filtrami, chusteczki nawilżane, balony i lekkie torby plastikowe nadal będą mogły być wprowadzane do obrotu, ale w stosunku do nich zostaną wzmocnione mechanizmy rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP).

You will find more infographics at Statista

Poza tym od 2025 roku nakrętki i wieczka plastikowe będzie można wprowadzić do obrotu tylko pod warunkiem, że będą one przymocowane na stałe do butelek i pojemników. Od tego samego roku wszystkie butelki PET muszą być wykonane co najmniej w 25 proc. z surowca wtórnego, a od 2030 wszystkie butelki plastikowe (niezależnie od rodzaju tworzywa) - w 30 proc. Co więcej, do końca 2025 roku poziom zbiórki i recyklingu opakowań plastikowych po napojach ma wynieść 77 proc., a do 2029 r. - 90 proc.'' czytamy w opracowaniu firmy Deloitte.

- Osiągnięcie tych celów nie będzie możliwe bez efektywnego systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta, którego uzupełnieniem może być system kaucyjny. Pewne jest, że depozytu nie należy traktować jako rozwiązania problemu zbiórki i zagospodarowania wszystkich odpadów komunalnych, ale jako sposób na wzrost poziomu recyklingu wybranych frakcji - komentuje Julia Patorska, Lider zespołu ds. analiz ekonomicznych w Deloitte.

Obecnie przetwarzanie odpadów i inwestowanie w odnawialne źródła energii należą do najprężniej rozwijających się sektorów, pomimo panującego kryzysu gospodarczego. Według danych Eurostatu w czasie kiedy na świecie szalała recesja, liczba tzw. zielonych miejsc pracy wzrosła o 20%. Z tego względu Unia Europejska zakłada, że skoncentrowanie się na recyklingu i innych, ekologicznych modelach biznesu będzie w najbliższym czasie kluczowe dla osiągnięcia zrównoważonego wzrostu. Wstępne szacunki UE wskazują na to, że do 2020 r. możliwe jest utworzenie 20 mln miejsc pracy w zielonej gospodarce. Ze względu na coraz większy popyt w gospodarkach krajów rozwijających się, ceny surowców i energii będą rosnąć. Jednocześnie śmieci są stałym i "odnawialnym" źródłem surowców i energii, z których nasza gospodarka może i powinna korzystać.

PolskieRadio24.pl/Deloitte/ThoughtCo/naszesmieci.mos.gov.pl/Statista/mib