PiS postawił na programy społeczne. Do rodzin trafiły miliardy złotych

• Podsumowujemy rządy PiS w kwestiach społecznych
• PiS wprowadziło m.in. program Rodzina 500+, matczyne emerytury i wyprawki szkolne
• Do rodzin trafiły miliardy złotych

Najważniejszym programem Prawa i Sprawiedliwości jest program Rodzina 500+. Jego wprowadzenie PiS zapowiadał jeszcze przed wygranymi wyborami parlamentarnymi w 2015 roku. W pierwotnej wersji program przewidywał wypłatę rodzinom 500 złotych (netto) miesięcznie na drugie i każde kolejne dziecko, aż do czasu, gdy dziecko skończy 18 lat (24 w przypadku dziecka niepełnosprawnego). Prawo do otrzymania świadczenia na pierwsze dziecko miały rodziny o najniższych dochodach (z dochodem na osobę nie przekraczającym 800 złotych lub 1200 złotych, jeśli dziecko było niepełnosprawne). Na początku koszt wprowadzenia programu szacowano na ok. 20 miliardów złotych rocznie.

Program miał trzy zasadnicze cele:

• poprawę sytuacji finansowej rodzin
• ograniczenie ubóstwa
• zachęcenie rodzin do decydowania się na dziecko (w związku m.in. ze starzeniem się społeczeństwa)

Powiązany Artykuł

Prezydent podpisał ustawę wprowadzającą program "Rodzina 500+". "To krok w kierunku lepszej Polski"

Sejm uchwalił ustawę o programie Rodzina 500+ już w lutym 2016 roku, a kilka dni później podpisał ją prezydent Andrzej Duda. Formalnie program wystartował od 1 kwietnia 2016 roku. Rodziny miały potem trzy miesiące na złożenie stosownych wniosków. Jak szacowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w pierwotnej wersji program objął ok. 3,7 miliona dzieci i 2,7 miliona rodzin. Przyjmowanie wniosków i wypłatę świadczenia zlecono samorządom. W ciągu trzech miesięcy programu do gmin wpłynęło ponad 2,5 miliona wniosków o udział w programie. Dokumenty można było składać w formie papierowej i elektronicznej.

W ciągu dwóch lat funkcjonowania programu do rodzin trafiły ponad 42 miliardy złotych. Jak wynikało ze statystyk Ministerstwa Rodziny, 60% rodzin korzystających ze świadczenia mieszkało na wsiach. Ówczesna minister Elżbieta Rafalska zwracała wówczas uwagę na konferencji prasowej, że widać już, że Rodzina 500+ daje już efekty w kwestii demografii. Podkreśliła, że jest zauważalny wzrost liczby urodzeń. Podała, że w 2017 roku urodziło się ponad 403 tysiące dzieci.

- To jest znacznie więcej, niż prognozowaliśmy w ocenie skutków regulacji, i to jest więcej, niż pokazywały prognozy GUS - powiedziała minister.

GUS informował, że w 2017 roku wzrósł współczynnik dzietności - z 1,36 do 1,45.

Według informacji podawanych wówczas przez Elżbietę Rafalską, z programu korzystało ponad 536 tysięcy rodzin z jednym dzieckiem, spełniających kryterium dochodowe, co stanowi 23 procent pobierających świadczenie. Udział rodzin z co najmniej trójką dzieci wyniósł 15 procent, co stanowi około 364 tysięcy rodzin.

W tym roku pod koniec marca Ministerstwo Rodziny podsumowało trzy lata funkcjonowania programu. Jak poinformowała minister Elżbieta Rafalska, w ciągu tego czasu do rodzin trafiło w sumie 67 miliardów złotych.

- Z programu korzysta 3,6 mln dzieci. To pieniądze, które pozwalają na lepszy poziom życia polskich rodzin. Warto było ten program wprowadzić - mówiła ówczesna minister rodziny. 

Ten rok przyniósł też zasadnicze zmiany w samym programie. W ramach tzw. nowej piątki PiS zaproponowano, by świadczenie przysługiwało także na pierwsze dziecko, niezależnie od dochodu rodziny. Formalnie Rodzina 500+ w nowej, rozszerzonej wersji, zaczęła działać od 1 lipca.

Przez pierwszy miesiąc można było składać wnioski przez internet (przez portal Emp@tia, PUE ZUS lub bankowość internetową), a od sierpnia także w wersji papierowej.

Powiązany Artykuł

500+ także na pierwsze dziecko. Sprawdź, co się zmieni

W ciągu pierwszych dwóch dni wpłynęło 700 tysięcy wniosków o nowe świadczenie, a w całym lipcu było ich ponad 2,6 miliona.

- Pomoc dzieciom to najlepsza inwestycja w przyszłość naszego narodu - mówił w lato premier Mateusz Morawiecki. Równolegle do uruchomienia rozszerzonej wersji programu wystartowała kampania informacyjna. W Polskę ruszyły busy, w których można było uzyskać podstawowe informacje na temat programu, dowiedzieć się jak złożyć wniosek i zasięgnąć porady ekspertów.

Im szybciej złoży się wniosek, tym wcześniej otrzymamy pieniądze. Dla osób, które złożyły wnioski w lipcu i sierpniu, wypłaty powinny rozpocząć się w październiku (z wyrównaniem od lipca). Im później złożymy wniosek, tym wyrównanie będzie mniejsze.

Dodatkowo w tym roku wprowadzono nowe świadczenie, potocznie nazywane "500+ dla niepełnosprawnych". Przepisy w tej sprawie weszły w życie 1 października. Dzięki programowi osoby niesamodzielne otrzymają dodatkowe świadczenie uzupełniające w wysokości 500 złotych miesięcznie. Jak informował wiceminister rodziny Krzysztof Michałkiewicz, do tej pory złożono ok. 200 tysięcy wniosków o wypłatę świadczenia. Według szacunków władz, uprawnionych do jego otrzymywania może być nawet 800 tysięcy osób.

Dobry start dla uczniów

Innym ważnym programem, wprowadzonym przez rząd PiS, był program dotyczący wyprawek szkolnych, nazwany Dobry Start. Został on wprowadzony w zeszłym roku. Program przewiduje wypłatę jednorazowego świadczenia w wysokości na 300 złotych na każde uczące się dziecko, na początek roku szkolnego. Prawo do świadczenia mają dzieci uczące się w szkole aż do ukończenia przez nich 20 roku życia (lub 24, w przypadku dziecka niepełnosprawnego).

- W tym programie chodzi nam przede wszystkim o to, by wesprzeć bytowo rodziny w momencie, kiedy rozpoczyna się rok szkolny. Podkreślamy to na różnych spotkaniach, że to jest kolejny powszechny program, dostępny dla każdej rodziny, które mają dzieci w wieku szkolnym, szkół podstawowej, ponadpodstawowej - podkreślił na konferencji prasowej w czerwcu 2018 roku premier Mateusz Morawiecki.

Podobnie jak w przypadku Rodziny 500+, także tutaj wnioski od lipca można składać przez internet, a od sierpnia - także w formie papierowej. Świadczenie jest wypłacane raz do roku, na początku roku szkolnego. 

Ministerstwo Rodziny szacuje, że z programu wyprawek szkolnych korzysta 4,4 miliona uczniów. W ciągu pierwszych 9 dni lipca tego roku złożono ponad milion wniosków, a we wrześniu było ich już 3,5 miliona. Miesiąc temu wiceminister rodziny Stanisław Szwed informował, że do tej pory w ramach wyprawek do rodzin trafiło 800 milionów złotych. Z szacunków resortu wynika, że na realizację programu Dobry Start trafi w tym roku 1,4 miliarda złotych. 

Kontynuując swoją politykę wsparcia dla rodzin, rząd Prawa i Sprawiedliwości zdecydował się w tym roku wprowadzić kolejny program - Mama 4+. Ustawę w tej sprawie w lutym podpisał prezydent, a zaczęła ona obowiązywać od marca.

Mama 4+: emerytura matczyna również dla ojca. Zobacz, kto, ile i na jakich zasadach ją otrzyma

Program przewiduje, że matki, które wychowały co najmniej czwórkę dzieci, a nie wypracowały sobie prawa do emerytury, uzyskają prawo do najniższej emerytury. W tym roku jest to 1100 złotych brutto. W szczególnych przypadkach świadczenie będzie przysługiwało też ojcom czworga dzieci po osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego (65 lat) w przypadku śmierci matki lub porzucenia przez nią rodziny.

W tegorocznym budżecie na ten program rząd zarezerwował około 800 milionów złotych. Minister Elżbieta Rafalska kilka miesięcy temu mówiła, że program zapoczątkował dyskusję na temat życia kobiet, które poświęciły się wychowywaniu dzieci, przez co na starość mogły się znaleźć w trudnej sytuacji materialnej.

- Program w przestrzeni publicznej budzi emocje, wywołuje debatę, co bardzo nas cieszy, gdyż zwróciło uwagę na sytuację kobiet, które z różnych powodów nie mogły podjąć zatrudnienia i które znalazły się w trudnej albo dramatycznej sytuacji materialnej, które bez pomocy społecznej czy wsparcia rodziny, znalazły się w trudnej sytuacji materialnej – podkreśliła minister Elżbieta Rafalska. 

Od marca do maja złożono ponad 51 tysięcy wniosków o udział w programie, świadczenie przyznano ponad 44 tysiącom osób. 

Władze szacują, że łącznie do świadczenia z programu prawo ma około 85 tysięcy osób.

Emerytura z plusem

Prawo i Sprawiedliwość nie zapomina o seniorach. W tym roku władze uruchomiły program Emerytura+, który przewiduje wypłatę dodatkowej, trzynastej emerytury. Ta propozycja została zawarta w tzw. piątce Kaczyńskiego. Świadczenie ma wysokość 1100 złotych.

Wypłaty świadczenia zaczęły się wiosną tego roku i były one realizowane automatycznie - nie trzeba było składać żadnych wniosków itp. Prawo do Emerytury+ ma blisko 10 milionów emerytów i rencistów. Wypłata świadczenia ma kosztować budżet prawie 11 miliardów złotych rocznie. Środki nie mogą być objęte np. egzekucją komorniczą.

Zgodnie z deklaracjami polityków Prawa i Sprawiedliwości, trzynasta emerytura ma być wypłacana także w przyszłym roku. PiS planuje uchwalić w tej sprawie odrębną ustawę, tak, żeby świadczenie było zagwarantowane prawnie. Szef Komitetu Stałego Rady Ministrów Jacek Sasin zapowiedział w radiowej Jedynce, że jeżeli PiS utrzyma władzę po wyborach, to trzynasta emerytura będzie jedną z pierwszych spraw, którą zajmie się nowy Sejm.

Tymczasem w tej kampanii wyborczej prezes PiS Jarosław Kaczyński zapowiedział, że w 2021 roku będzie wypłacona także 14. emerytura. To rozwiązanie ma również być zagwarantowane ustawowo.

Powiązany Artykuł

Prezes PiS w Płocku: trzynasta i czternasta emerytura będą na stałe

Wsparcie dla seniorów

Innym, wprowadzonym przez PiS programem skierowanym do seniorów, był program bezpłatnych leków dla osób w wieku powyżej 75 lat. Działa on od 1 września 2016 roku, a więc już od ponad trzech lat. Dzięki temu osoby starsze mają prawo do darmowych leków i środków medycznych, zawartych w wykazie ministra zdrowia. Na liście są ponad 2 tysiące leków.

Na program przeznaczono do 2025 roku ponad 8 miliardów złotych. Tylko w 2018 roku skorzystało z niego 2,8 miliona seniorów, którym wydano ponad 40 milionów opakowań bezpłatnych leków. 

Równolegle Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju i rząd realizują program Dostępność+. Zakłada on rozwój infrastruktury i dostosowywanie budynków do potrzeb osób niepełnosprawnych, których jest w Polsce blisko 5 milionów. Do tej pory na program wydano ponad 3 miliardy złotych, obecnie władze typują te miejsca, które w pierwszej kolejności otrzymają wsparcie.

PolskieRadio24.pl, md