CPK, budowa dróg, rozwój kolei. Cztery lata inwestycji rządu w infrastrukturę

• Podsumowujemy ostatnie 4 lata w dziedzinie infrastruktury
• Duże pieniądze trafiły na infrastrukturę drogową i kolejową
• Sztandarowym projektem CPK

Przez ostatnie cztery lata ministrem infrastruktury jest Andrzej Adamczyk. Przez pewien czas podlegało mu także budownictwo, które zostało jednak później wydzielone z jego resortu i przekazane do Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju. Część projektów (np. CPK) jest realizowana także na szczeblu rządowym.

Nowy hub lotniczy

Prawo i Sprawiedliwość po przejęciu władzy zaproponowało stworzenie nowego, gigantycznego lotniska połączonego z węzłem kolejowym, które miałoby przejąć większość międzynarodowego ruchu lotniczego do Polski, w związku z tym, że - przekonywali przedstawiciele władz - przepustowość warszawskiego Lotniska Chopina powoli zaczyna się wyczerpywać i nie ma już dalszej możliwości jego rozbudowy.

Prace nad Centralnym Portem Komunikacyjnym (lub Portem Solidarność, bo tak został nazwany nowy port, rozpoczęły się krótko po rozpoczęciu kadencji. Pełnomocnikiem rządu ds. budowy CPK został Mikołaj Wild (wcześniej pracował m.in. w zlikwidowanym Ministerstwie Skarbu Państwa).

Powiązany Artykuł

Centralny Port Komunikacyjny coraz bliżej. Nowe pomysły na to, jak może wyglądać lotnisko

Ostatecznie Sejm uchwalił specustawę o CPK w maju 2018 roku, a niespełna miesiąc później podpisał ją prezydent. W listopadzie powstała spółka celowa ds. CPK.

Premier Mateusz Morawiecki przekonywał, że nowe lotnisko może być za kilka lat "biznesowym sercem Polski". - Tworzymy okno na świat - podkreślał szef rządu.

Pierwotnie koszt budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego szacowano na ok. 35 miliardów złotych. Jednak, w związku z planem budowy połączonego z lotniskiem ogromnego węzła kolejowego i związanej z tym konieczności rozbudowy infrastruktury kolejowej, ostateczny koszt realizacji inwestycji wyniesie prawdopodobnie około 75 miliardów złotych.

Jedną z najważniejszych rzeczy na początkowym etapie prac było wybranie miejsca, gdzie powstanie nowe megalotnisko. Brano pod uwagę kilka lokalizacji, ale ostatecznie, po konsultacjach społecznych zdecydowano, że będzie to miejscowość Stanisławów w gminie Baranów na Mazowszu, kilkadziesiąt kilometrów od Warszawy, mniej więcej w połowie drogi do Łodzi i blisko autostrady A2. Port Solidarność ma mieć powierzchnię około 3 tysięcy hektarów.

Jednym z kluczowych założeń CPK jest zintegrowanie obszarów miejskich Warszawy i Łodzi. Sam port ma być bardzo dobrze skomunikowany z resztą kraju, by uniknąć "wąskich gardeł". Dlatego ważnym komponentem inwestycji jest część kolejowa. Oprócz dworca przesiadkowego, połączonego z lotniskiem, rozbudowane mają zostać też istniejące trasy kolejowe. Jak zapowiedział premier Mateusz Morawiecki, w związku z budową CPK powstanie nawet 1600 kilometrów linii kolejowych. W założeniu dojazd do nowego lotniska z dowolnego, dużego miasta w Polsce nie powinien zajmować dłużej niż 2-2.5 godziny.

Ostatnie lata to głównie przygotowywanie przyszłej inwestycji. Spółka CPK dwukrotnie zorganizowała warsztaty, w których wzięły udział renomowane biura architektoniczne. Chodziło o stworzenie wizualizacji przyszłego portu i swoistą "burzę mózgów". W ramach warsztatów powstało kilka ciekawych projektów. Większość biur starała się połączyć funkcjonalność z nowoczesnymi akcentami oraz z odniesieniami do polskiej przyrody i kultury.

Jeśli chodzi o bieżący stan inwestycji, to wkrótce ma się zacząć procedura wyboru wykonawcy tzw. masterplanu dla CPK, czyli dokumentu, który ostatecznie określi kształt nowego lotniska, a także prognozę jego rozwoju. Cała procedura ma się zakończyć pod koniec roku, a masterplan ma być gotowy w 2021 roku.

Pierwsze samoloty mają odlecieć z Portu Solidarność w połowie 2027 roku. Na początku CPK ma obsługiwać około 45 milionów pasażerów rocznie, a docelowo - nawet 100 milionów (w okolicach 2050 roku).

Warto też wspomnieć, że za tej kadencji rozbudowywały się też lotniska lokalne, m.in. w Radomiu, Katowicach, Lublinie, Modlinie czy Gdańsku.

Na drogach duży ruch

Przez ostatnie cztery lata sporo działo się także w transporcie drogowym. Do użytku kierowców oddano przynajmniej kilkadziesiąt nowych odcinków ważnych dróg.

Sporo zmieniło się na krajowej "siódemce", łączącej południe kraju z Trójmiastem. Ta droga to już miejscami trasa szybkiego ruchu S7. Zaczynając od północy, otworzono m.in. obwodnicę Ostródy oraz kilka fragmentów w województwach pomorskim i warmińsko-mazurskim.

Dla kierowców podróżujących "siódemką" ważną zmianą było otwarcie zachodniej obwodnicy Radomia, co nastąpiło w październiku zeszłego roku. Dzięki temu zmotoryzowani nie muszą już przejeżdżać przez korkujące się miasto. Szybciej jedzie się teraz także do granicy województwa mazowieckiego i świętokrzyskiego - fragment od Radomia został udostępniony kierowcom w 2017 roku - a także dalej, do Skarżyska-Kamiennej, gdzie obecnie trwają przebudowy węzła drogowego. W ostatnich miesiącach przebudowywany był też 20-kilometrowy fragment drogi między Jędrzejowem i Chęcinami - cały odcinek został oddany do użytku pod koniec 2018 roku.

Rozpoczęły się też prace nad budową trasy szybkiego ruchu na ostatnim odcinku do Krakowa. W 2018 roku podpisano umowy na budowę odcinków Szczepanowice-Widoma i Widoma-Kraków. Rozbudowana została też obwodnica Krakowa.

Powiązany Artykuł

Nowa zakopianka już do dyspozycji kierowców. Otwarto pierwszy z trzech odcinków drogi

Ruszyły też prace nad przebudową zakopianki. Kilka dni temu kierowcy pojechali nowym odcinkiem między Chabówką a Skomielną Białą. Jeszcze w tym roku otwarty ma być kolejny fragment, łączący Lubień z Naprawą. 

Odcinek między Naprawą a Skomielną Białą będzie biegł przez najdłuższy w Polsce tunel drogowy (ponad 2 kilometry). Ten fragment ma być gotowy do 2021 roku. 

W tej kadencji podpisano umowy na budowę kilku dalszych odcinków trasy S7, m.in. między Warszawą a Czosnowem.

Przez ostatnie lata dużo zmieniło się także na trasie S8, łączącej Kłodzko z Białymstokiem. Przede wszystkim zbudowana została już cała droga ekspresowa między Warszawą a stolicą Podlasia, co pozwoliło skrócić czas podróży między tymi miastami. W ostatnich dwóch latach kierowcy pojechali m.in. obwodnicą wiecznie zakorkowanych Marek i fragmentem między Porębą a Ostrowią Mazowiecką, a także kilkoma dalszymi odcinkami w kierunku Białegostoku. 

W ostatnich latach drogowcy pracowali również przy rozbudowie autostrady A1, która docelowo ma połączyć północ z południem kraju. W lipcu 2016 do dyspozycji kierowców oddany został odcinek Tuszyn-Stryków (połączenie z A2, obwodnica Łodzi). Rozpoczęły się też intensywne prace nad budową dalszego odcinka - do Częstochowy. Na początku sierpnia tego roku kierowcy pojechali nowym fragmentem autostrady z Pyrzowic do Częstochowy. 

Dalszy plan rozbudowy drogi przewiduje powstanie odcinka między Częstochową a Piotrkowem Trybunalskim, wraz z obwodnicą tego miasta, która często się korkuje. Prace mają zakończyć się pod koniec 2022 roku - wówczas cała autostrada A1 będzie przejezdna od granicy z Czechami w Gorzyczkach aż do Gdańska. Autostrada ma przejąć ruch z sąsiedniej "gierkówki".

Powiązany Artykuł

Wiceminister: południowa obwodnica Warszawy gotowa w 70 procentach

Sporo działo się także w kwestii dokończenia Południowej Obwodnicy Warszawy w ciągu trasy S2, która docelowo ma połączyć węzeł Konotopa i węzeł Lubelska na prawym brzegu Wisły. Trasa ma biec przez tunel pod Ursynowem, a następnie przez nowy most nad Wisłą (Most Południowy) i potem w kierunku Mińska Mazowieckiego (autostrada A2). Droga ma być gotowa w ciągu dwóch lat.

Rozbudowywana jest także korkująca się droga Warszawa-Lublin. W tym ruchu drogowcy oddali do użytku trzy nowe odcinki drogi ekspresowej S17 (m.in. Garwolin-Ryki).

Ostatnie lata to też otwarcia innych lokalnych dróg ekspresowych. Do dyspozycji kierowców oddano m.in. trasę S51 w pobliżu Olsztyna, fragment trasy S6 Goleniów-Koszalin, odcinki obwodnicy Szczecinka w ciągu trasy S11 i trasy S5, która ma połączyć Wrocław, Poznań i Bydgoszcz.

Ważnym projektem z dziedziny infrastruktury drogowej, realizowanym przez rząd PiS, jest Via Carpatia. W założeniu ma to być korytarz transportowy biegnący wzdłuż wschodniej granicy Unii Europejskiej, który połączy kraje bałtyckie z południowymi krańcami Bałkanów. Droga będzie biec przez wschodnie województwa Polski, głównie drogą S19, ale też takimi trasami jak S61 i S16.

Rozpoczęły się już prace nad budową drogi S19 w ciągu Via Carpatii. Wiadomo, że budowę dwóch odcinków (Lublin-Kraśnik, Kraśnik-Janów Lubelski) dofinansuje na kwotę ponad 1,2 miliarda złotych Unia Europejska. 

Dotychczasowe prace nad Via Carpatią pozytywnie oceniła Najwyższa Izba Kontroli. Budowa polskiego odcinka międzynarodowej drogi ma się zakończyć w 2025 roku.

Ale ostatnie cztery lata to nie tylko budowa tras szybkiego ruchu i autostrad. Prawo i Sprawiedliwość dużo zainwestowało także w rozbudowę i remonty dróg lokalnych. Pod koniec zeszłego roku utworzony został Fundusz Dróg Samorządowych, do którego w ciągu dziesięciu lat trafić ma ponad 35 miliardów złotych z budżetu. Dzięki Funduszowi samorządy będą mogły otrzymać większe dofinansowanie na budowę i remonty lokalnych dróg (dotychczas maks. 5 milionów złotych, teraz do 30 milionów).

Dodatkowo, inwestycje w lokalne drogi będą mogły otrzymać dofinansowanie od państwa do 80 procent kosztów inwestycji. Największą pomoc otrzymają te samorządy, które mają najmniejszy wkład własny.

Jak zapowiadał Andrzej Adamczyk, w tym roku na Fundusz Dróg Samorządowych trafi łącznie 6 mld zł. Na liście znalazło się ponad 3 tysiące dróg lokalnych, które kwalifikują się do remontów.

Kolej... na kolej

Ostatnie cztery lata to także duże inwestycje na kolei. Pieniądze trafiły na unowocześnienie taboru (w tym zakup nowych pociągów), remonty i budowę torów, czy wreszcie na odrestaurowanie niszczejących dworców kolejowych. Na Krajowy Program Kolejowy do 2023 roku, który obejmuje te wszystkie inwestycje, przeznaczono ponad 70 miliardów złotych (a realnie, wraz z inwestycjami pobocznymi, ta kwota może przekroczyć nawet 100 miliardów złotych)

Powiązany Artykuł

PKP Intercity modernizuje tabor. Zapowiada duże przetargi

Spółki takie jak PKP i PKP Intercity postawiło na komfort podróżnych. Na przykład, w tym roku Intercity zawarło umowę ze Stadler Polska na zakup 12 nowych pociągów elektrycznych typu FLIRT za miliard złotych. Na modernizację taboru spółka chce przeznaczyć w sumie 7 miliardów złotych.

Intercity zainwestowało także w odświeżenie dotychczas używanych wagonów - pierwsze kilkadziesiąt z nich trafiło już na tory.

Nowością, na którą podróżni czekali od lat, jest obecność hotspotów Wi-Fi, które są sukcesywnie instalowane w kolejnych pociągach Pendolino. Jak informuje PKP Intercity, do końca listopada tego roku możliwość skorzystania z bezprzewodowego internetu ma być dostępna we wszystkich składach tego typu. Jak podała spółka, usługa okazała się hitem wśród pasażerów - tylko w styczniu i lutym skorzystało z niej 17,5 tysiąca podróżnych, co daje 500 osób dziennie.

Państwowe spółki rozbudowują także infrastrukturę kolejową. Oprócz wspomnianych wcześniej inwestycji związanych z budową Centralnego Portu Komunikacyjnego, remonty i modernizacje obejmują także wiele innych tras kolejowych.

Na przykład, za cztery lata pociągi jadące z Warszawy do Krakowa i Katowic pojadą z prędkością 250 kilometrów na godzinę. PKP Polskie linie kolejowe podpisały kilka dni temu umowę na instalację systemu, który zagwarantuje bezpieczeństwo w podczas jazdy z taką prędkością. W ramach wartej 310 milionów złotych inwestycji zmodernizowany zostanie m.in. fragment Centralnej Magistrali Kolejowej o długości 210 kilometrów. Jak mówił prezes PKP PLK Ireneusz Merchel, na innych odcinkach też będzie zwiększana prędkość. Zaznaczył, że chodzi tu przede wszystkim o odcinek Grodzisk Mazowiecki - Warszawa. Dziś dopuszczalna prędkość, to 160 kilometrów na godzinę. Merchel zapewnił, że będzie możliwe podniesienie prędkości do 200 kilometrów na godzinę, ale konieczne będzie odseparowanie ruchu i pozostawienie najszybszych składów na linii dalekobieżnej. 

Dzięki modernizacji linii Warszawa-Kraków czas podróży między dwoma największymi polskimi miastami spadnie poniżej dwóch godzin.

Od kilku lat przebudowywany jest również szlak kolejowy Kraków-Zakopane. Po zakończeniu remontu czas podróży do stolicy polskich Tatr ma skrócić się do nieco ponad dwóch godzin. Zakończenie inwestycji zaplanowano na 2023 rok.

Powiązany Artykuł

Przebudowa linii kolejowej Warszawa-Lublin. Trwa modernizacja dworca i węzła w Otwocku

Wkrótce szybciej koleją pojedziemy także z Warszawy do Lublina. Koszt tej inwestycji to 3,5 miliardów złotych. W jej ramach przebudowana zostanie między innymi stacja kolejowa w Otwocku. Koniec prac zaplanowano na drugą połowę 2020 roku.

W ostatnich czterech latach rozpoczęto lub zakończono remonty i modernizacje wielu innych tras kolejowych, m.in. odcinków:

• Szczecin-Poznań
• Zawiercie-Częstochowa
• Łódź Kaliska-Zduńska Wola
• Opole - Kędzierzyn-Koźle
• Kraków-Katowice
• Opole-Nysa
• Ustka-Szczecinek

Prawo i Sprawiedliwość od dawna mówi o konieczności walki z "wykluczeniem komunikacyjnym" i daniem mieszkańcom mniejszych miejscowości możliwości skorzystania z nowoczesnej komunikacji zbiorowej. W tym celu stworzono program Kolej Plus, który przewiduje m.in. przywrócenie części połączeń kolejowych do mniejszych miast.

- Tworzymy cały program, który ma objąć miasta wielkości powyżej 10 tys. mieszkańców, z których mają być połączenia do większych ośrodków, tak żeby cała ta sieć komunikacyjna kierowała się swojego rodzaju logiką i jednocześnie tworzyła jednolity ruszt komunikacyjny z punktu widzenia zdolności mieszkańców poszczególnych regionów do poruszania się po terytorium naszego kraju - mówił premier w czasie prezentacji założeń programu.

Z kolei Andrzej Adamczyk powiedział, że takie miasta jak Sokołów Podlaski, Łomża, Jastrzębie Zdrój zasługują na dobre połączenia kolejowe. Zapewni to program Kolej Plus - dodał minister.

Program, oprócz komponentu inwestycyjnego (czyli budowy nowych linii do mniejszych miast i remontów istniejących) ma też komponent prawny - chodzi o wprowadzenie przepisów, które będą przeciwdziałać likwidacji istniejących szlaków kolejowych.

Osobną sprawą jest realizowany już program remontów i modernizacji dworców kolejowych o wartości 1,5 miliarda złotych. 

Na opublikowanej przez PKP liście, wśród modernizowanych i odnawianych dworców można znaleźć te w Poznaniu, Olsztynie, Wałbrzychu, Rzeszowie, Raciborzu, Słupsku, Suwałkach, Włocławku, Koszalinie czy Koluszkach.

W 2019 roku oddano do użytku zmodernizowany dworzec kolejowy w Pruszkowie oraz dworce Chojnów, Żagań i Zgorzelec. W sumie do tej pory zmodernizowano kilkanaście dworców, a obecnie na etapie realizacji jest ponad 160 takich inwestycji.

W sierpniu tego roku PKP podpisała umowy na modernizację ośmiu kolejnych dworców, w tym czterech znajdujących się na Mazowszu. Chodzi o stacje w Błoniu, Sochaczewie, Opalenicy, Pruszczu Gdańskim, Helu, Kuźnicy, Życzynie oraz Celestynowie. Koszt tych inwestycji to 41 milionów złotych, wszystko ma potrwać do 2023 roku.

Wyremontowane dworce mają być przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych i być przyjazne środowisku.

Powiązany Artykuł

Porty w Gdańsku i Gdyni z nową szansą: jest umowa na modernizację dojazdów kolejowych

Kolej ma też silniej wspierać polskie porty morskie. W czerwcu, w obecności premiera, podpisano umowy o wartości 3 miliardów złotych na poprawę dostępu kolejowego do portów w Gdańsku i w Gdyni. Umowy dotyczą modernizacji torów kolejowych, przejazdów, rozbudowę sieci trakcyjnej. Dzięki temu trójmiejskie porty mają się stać czołowym "graczem" w rejonie Morza Bałtyckiego.

Poza metropoliami nie tylko autem, ale też PKS-em

W tym roku Prawo i Sprawiedliwość przedstawiło swój nowy pomysł na walkę z "wykluczeniem komunikacyjnym" (element tzw. "piątki Kaczyńskiego"). Chodzi o program przywracania zlikwidowanych wcześniej połączeń autobusowych, tak, by pekaesy docierały także do małych miast i wsi. Utworzono też specjalny fundusz, który ma zapewnić finansowanie tego projektu. Zgodnie z deklaracją ministra Andrzeja Adamczyka w tym roku do Funduszu ma trafić 300 milionów złotych, w każdym kolejnym na to być już po 800 milionów złotych.

Na początku września, według słów Andrzej Adamczyka, miało wrócić 1400 połączeń autobusowych.

Pierwsze samorządy, zachęcone państwowym wsparciem, już zdecydowały o przywróceniu niektórych połączeń autobusowych. Na Podlasiu wróciła np. linia Mielnik-Siemiatycze, w województwie zachodniopomorskim uruchomiono 26 nowych tras, w Świętokrzyskiem i na Podkarpaciu zainteresowanie rozwojem komunikacji autobusowej wyraziło kilkadziesiąt gmin i powiatów, podobnie jak na Mazowszu i w wielu innych regionach Polski.

Minister Andrzej Adamczyk zastrzegł, że pełna realizacja programu będzie wymagała czasu.

- - To początek drogi. W całej Polsce w tym tygodniu są podpisywane umowy na dofinansowanie połączeń lokalnych. Kolejne nabory wkrótce. Chcemy, aby w walkę z wykluczeniem komunikacyjnym zaangażowało się jak najwięcej samorządów - zaznaczył szef resortu infrastruktury.

PolskieRadio24.pl, md