Rząd i UOKiK zapowiada większa ochronę seniorów przed nieuczciwymi handlowcami

− Nieuczciwe działania przedsiębiorców, którzy wykorzystują ufność osób starszych, ich naiwność czy nieznajomość prawa konsumenckiego, to zjawisko, które musimy wyeliminować. W sporze z nieuczciwym handlowcem konsumenci tracą bowiem coś więcej, niż tylko pieniądze. Tracą wiarę w państwo, którego zadaniem jest stanie na straży ich bezpieczeństwa” – powiedziała wicepremier Beata Szydło, przewodnicząca Komitetu Społecznego Rady Ministrów, podczas konferencji prasowej po środowym posiedzeniu KSRM.

Wielu seniorów nabitych w garnki” podczas pokazów

Komitet Społeczny Rady Ministrów zajął się problemami związanymi z ochroną konsumentów przed nieuczciwymi praktykami dotyczącymi usług i towarów przeznaczonych dla seniorów oraz proponowanymi zmianami w ustawie o wspieraniu rodziny i rozwiązaniach dotyczących m.in. domów dziecka i rodzin zastępczych (czyli systemie pieczy zastępczej).

Wiceprezes Rady Ministrów, która przewodniczy Komitetowi Społecznemu Rady Ministrów, zapowiedziała także podczas konferencji w Warszawie kampanię skierowaną m.in. do seniorów, ostrzegającą, że sprzedawcy nie zawsze uczciwie traktują konsumentów oraz informującą o tym, gdzie szukać pomocy i wskazówek na temat swoich praw.

 Rząd zapowiada zmiany legislacyjne

− Na Komitecie Społecznym zostały zaproponowane zmiany, powołano zespół, który przygotuje zmiany legislacyjne i przedstawimy je Radzie Ministrów" – powiedziała wicepremier.

Prezes UOKiK zapowiedział stworzenie rejestru firm oferujących poza siedzibą usługi i towary

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Marek Niechciał przekazał, że jednym z rozważanych rozwiązań jest utworzenie rejestru firm prowadzących poza swoją siedzibą prezentacje produktów i usług.

UOKiK informował w lutym o ukaraniu firm sprzedających towary podczas prezentacji i pokazów. Aby skłonić starszych, schorowanych ludzi do zakupu, podmioty te ukrywały prawdziwy cel spotkań, wprowadzały w błąd co do właściwości produktów, wykorzystywały sprzeczne z prawem weksle. Wabikiem były m.in. bezpłatne - trwające 10-20 sekund badania, domowa rehabilitacja, prelekcje o zdrowym stylu życia i prezenty.

Jak nabiera się starszych ludzi podczas pokazów

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów alarmuje, że sprzedawcy wykorzystują zaufanie, jakim darzą ich seniorzy. Najczęściej powtarzające się nieuczciwe działania to nakłanianie osób starszych do zakupu drogich zestawów garnków, koców czy urządzeń paramedycznych, z reguły sprzedawanych po drastycznie zawyżonych cenach lub pozbawionych właściwości opisywanych w czasie sprzedaży.

Handlowcy wykorzystują łatwowierność i nieznajomość prawa konsumenckiego. Aby dodatkowo zachęcić do zakupu w czasie bezpłatnych badań medycznych akcentują zły stan zdrowia uczestników pokazów. Sprzedaż takich produktów i usług odbywa się najczęściej w hotelach lub w sanatoriach, gdzie osoby starsze zaprasza się pod pretekstem możliwości wykonania bezpłatnych badań.

Nieuczciwe praktyki przedsiębiorców

Prezes UOKiK Marek Niechciał przedstawił Komitetowi szereg kwestionowanych praktyk przedsiębiorców:
- nieujawnianie handlowego celu pokazu w trakcie zapraszania (np. zaproszenie na bezpłatne badanie medyczne);
- wprowadzanie konsumentów w błąd co do stanu ich zdrowia (np. problem zdrowotny zostaje „ujawniony” w czasie badania);
- wprowadzanie w błąd co do właściwości produktów (np. uczestnikom pokazu wmawia się, że pościel ma własności rehabilitacyjne a garnki umożliwiają przygotowywanie potraw obniżających cholesterol);
- stosowanie niedopuszczalnego nacisku w trakcie zawierania umów (np. odwoływanie się do odpowiedzialności za stan zdrowia członków rodziny);
- niedoręczanie dokumentów dotyczących zawartej umowy (np. nieprzekazywanie wzoru formularza o odstąpieniu od umowy);
- utrudnianie zakończenia umowy (np. bezpodstawnie domagając się wysokich opłat dodatkowych);
- uniemożliwianie kontaktu ze sprzedawcą (np. podawanie fałszywych adresów poczty elektronicznej lub brak reakcji na telefony i e-maile).

Będzie nakaz zgłaszania imprez pokazowych?

Aby ograniczyć nieprawidłowości, UOKiK rozważa m.in.: wprowadzenie wymogu zgłaszania pokazów do odpowiedniej instytucji, a także obowiązek wyraźnego informowania zapraszanych konsumentów o handlowym celu spotkania.

Umowa byłaby automatycznie rozwiązywana, jeżeli pokaz nie zostałby zgłoszony, obowiązki dotyczące jasnego informowania naruszone lub ceny byłyby rażąco zawyżone w stosunku do rynkowych. Urząd postuluje również zaostrzenie przepisów związanych z umowami dotyczącymi usług medycznych. Obecne przepisy nie są precyzyjne, więc nieuczciwi handlowcy zapraszają seniorów na bezpłatne badania, które służą wyłącznie sprzedaży kosztownych pakietów medycznych.

NRG, IAR, PAP, komunikat UOKiK, jk