"Szara strefa" to ogromne potencjalne zyski dla budżetu

Posłuchaj

- Problem "szarej strefy" polega głównie na tym, że państwo albo w ogóle nie dostrzega problemu albo na ten problem po prostu nie reaguje - uważa ekspert Krajowej Izby Gospodarczej Przemysław Rychlicki.

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Według Banku Światowego nawet 400 miliardów złotych rocznie wynoszą obroty "szarej strefy” w Polsce. Co ciekawe, polski budżet na 2014 rok przewiduje wydatki na poziomie niemal 325 mld złotych, natomiast wpływy zaplanowano na 277 mld zł – prosty rachunek matematyczny wskazuje, że deficyt sięgnie, więc blisko 48 mld złotych. To zestawienie wskaźników pokazuje, że ograniczenie "szarej strefy” jest najlepszym rozwiązaniem fiskalnej bolączki.

Dwa lata opieki zdrowotnej dla Polaków

- Jeżeli na "szarą strefę" popatrzymy przez pryzmat wydatków w skali całego kraju, to gdyby jej nie było, to można by wybudować 10 tysięcy kilometrów autostrad. Dla przykładu: budżet NFZ za cały 2013 rok to kwota około 70 miliardów złotych. Zmniejszając nawet o połowę "szarą strefę" moglibyśmy przez dwa lata finansować świadczenia opieki zdrowotnej dla Polaków, albo znacznie podnieść ich standard – mówi portalowi gospodarka.polskieradio.pl ekspert Krajowej Izby Gospodarczej Przemysław Rychlicki.

Szara strefa to 25 proc. PKB

Bank Światowy szacuje, że "szara strefa" to jest około ¼ krajowych obrotów. Jeżeli szacujemy PKB mieszkańca na poziomie 15 tysięcy euro to tak naprawdę około 3, 5 do 4 tysięcy euro każdemu z nas gdzieś się "wymyka".

- Nie ma większego problemu z identyfikacją głównych branż, w których najprężniej działa "szara strefa”. Nasze organizacje członkowskie szacują, że w sektorze paliwowym to jest, około 10 proc. czyli jakieś 3 miliardy złotych rocznie. W sektorze obrotu metalami nieżelaznymi to jest około 8 miliardów złotych rocznie. Jeżeli chodzi o taka ciekawostkę jak hazard w Internecie to się okazuje, że ponad 90% firm, które świadczą usługi hazardowe w sieci to robią to bez licencji – stwierdza ekspert KIG.

Zakłady sportowe jak czarna dziura

Polska w wyniku działania nielegalnych podmiotów na internetowym rynku zakładów sportowych rokrocznie traci miliony złotych. Tymczasem na przestrzeganiu zapisów aktualnej ustawy, tylko w latach 2014-2020, państwo mogłoby zyskać szacunkowo do 1,7 mld złotych.

- Problem "szarej strefy" polega głównie na tym, że państwo albo w ogóle nie dostrzega problemu albo na ten problem po prostu nie reaguje. Jeżeli mówimy o "szarej strefie" to musimy mówić o czymś, co się nazywa rzetelnością podatkową. Patrzymy na to jak przyjazne mamy regulacje prawne, jak wysokie mamy podatki i patrzymy na to, co Państwa za tak wysokie podatki może nam zaoferować. Jeżeli widzimy, że podatki są wysokie a jakość usług słaba to spada nasza chęć do płacenia tych podatków i przesuwamy część naszej działalności i dochody do "szarej strefy".

Walka z wiatrakami?

Ekspert zauważa, że Polska próbuje walczyć z "szarą strefa". Przykładem jest wprowadzenie pod koniec 2013r przepisów o odwróconym VAT-cie. Podatek płaci nabywca, co pozwala na ograniczenia wyłudzenia VAT chociażby w sektorze stalowym.

- Są to jednak działania wyrywkowe dotyczące poszczególnych branż czy negatywnych zjawisk. Nie ma rozwiązania globalnego. Przykładem takiej "pętli", w którą wpada państwo jest podwyższanie akcyzy na tytoń i alkohol. Za każdym razem, kiedy akcyza rośnie to spada sprzedaż. Spadają, więc również dochody z takiej sprzedaży – mówi Przemysław Rychlicki.

Do krajów, które mają najmniejszą oszacowaną „szarą strefę” zaliczyć możemy Szwajcarię, Austrię - koło 7%, Czechy i Niemcy – około 15%. W Polsce to około 23 – 25%. Patrząc na mapę Europy prawidłowość jest prosta: im dalej na Wschód tym gorzej. W Rosji ‘szara strefa” jest szacowana znacznie powyżej 50%. Podobnie jest na Ukrainie i Białorusi.

Arkadiusz Ekiert, abo