Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Przerwanie dostaw prądu z elektrowni stawia w trudnej sytuacji walczącą stolicę. Od elektryczności uzależnione jest funkcjonowanie drukarni i zakładów wytwarzających broń. Problem ma też obsługa radiostacji "Błyskawica", której siedziba zostaje przeniesiona na ul. Poznańską, nieopodal funkcjonuje wytwórnia granatów, która posiada własny agregat.

Niemcy nacierają na Powiśle od północy, od strony Wybrzeża Kościuszkowskiego, Dobrej i Browarnej. Nieprzyjaciel dociera aż do Lipowej. Drewniana zabudowa staje w płomieniach. "Chyba to było właśnie czwartego, kiedy wyjrzałam z moją siostrą z bramy, cała ulica płonęła, właściwie to było kłębowisko płomieni" - wspominała Krystyna Kraśniewska.

Trwa bombardowanie Śródmieścia. W gruzy obraca się budynek, w którym funkcjonowały Wojskowe Zakłady Wydawnicze Armii Krajowej, w których wydawane były najważniejsze powstańcze gazety. Walki toczą się na ul. Kredytowej, Ciepłej, na placu Grzybowskim. Starcia z wrogiem mają miejsce także w Śródmieściu Południowym. Tam trwają niemieckie szturmy prowadzone od strony Muzeum Narodowego.

Na Mokotowie i Czerniakowie tamtejsze oddziały powstańcze starają się prowadzić działania przeciwko nacierającym od Wisły oddziałom niemieckim.

im

Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Dowódcą obrony Powiśla zostaje zaprawiony w bojach na Starym Mieście mjr Stanisław Błaszczak ps. Róg, jego zastępcą zostaje dotychczasowy dowódca Cyprian Odorkiewicz ps. Krybar. Niemieckie natarcie rusza od północy i południa, poprzedzone prowadzonym od wczesnego ranka ostrzałem artyleryjskim.

Piechota niemiecka naciera na Śródmieście, na ulice Traugutta, Mazowiecką, Królewską i Grzybowską. Dzielnica staje w płomieniach. Z powodu braku wody pożarów nie można ugasić. Część ludności cywilnej próbuje przedostać się przez Al. Jerozolimskie do Śródmieścia Południowego.

Oddziały z Dolnego Mokotowa próbują w nocy dokonać natarcia na Sadybę.

W nocy z 2 na 3 września powstańcy z oddziału "Kampinos" odnoszą wielki sukces - we wsi Truskaw rozbijają oddział kolaboracyjnej brygady SS RONA, składający się z renegatów rosyjskich.

Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Trwają ciężkie walki na Powiślu. Heroiczny opór powstańców nie może równać się z przewagą liczebną i techniczną przeciwnika, wspieranego przez samoloty, artylerię i czołgi. Bataliony SS w sile dwóch tysięcy żołnierzy atakują od Wybrzeża Kościuszkowskiego na wschodzie, zajmują ulicę Kopernika i Oboźną od zachodu. Na ulicy Leszczyńskiej zamordowanych zostaje stu pięćdziesięciu ludzi. Dowódcy Powiśla, świadomi rychłego upadku dzielnicy, zalecają ludności przedostanie się na teren Śródmieścia.

Tam nieprzyjaciel kontynuuje huraganowy ogień artyleryjski. Mimo to udaje się odeprzeć natarcie nieprzyjaciela od strony Krakowskiego Przedmieścia, Ogrodu Saskiego i Chmielnej. Trwa exodus ludności cywilnej do spokojniejszego Śródmieścia Południowego.

Nastroje w powstańczej stolicy są coraz gorsze. Ludność cywilna traci wiarę w sens prowadzenia dalszych działań i szerszą pomoc aliantów. Pojawiają się komunistyczni agitatorzy nawołujący do zwracania się przeciwko wojsku i walce w oczekiwaniu na pomoc Armii Czerwonej.

Niemcy przystępują do likwidacji stanowisk powstańczych na Sielcach. Dowódcy Powstania zdają sobie sprawę, że po upadku Sielc i Powiśla kolejnym celem będzie Czerniaków. Tam przybywa ostatnia część zgrupowania "Radosław". Udaje się utrzymać łączność między Śródmieściem Południowym i Czerniakowem dzięki obstawieniu ulic Frascati i Książęcej przez żołnierzy batalionu "Czata" i plutonu AL.

im

Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Znajdujące się w rękach wroga Powiśle jest świadkiem gwałtów i mordów na pozostałej w dzielnicy ludności cywilnej. Takie sceny są już tragiczną codziennością stolicy.

Trwa przechodzenie ludności cywilnej ze Śródmieścia Północnego przez Aleje Jerozolimskie na Śródmieście Południowe, gdzie jest spokojniej. Z nieba spadają, oprócz bomb, niemieckie ulotki w języku polskim wzywające cywilów do opuszczenia miasta.

Przygnębienie i świadomość nieuniknionej klęski są powszechne. Dla większości oficerów staje się jasne, że Powstanie weszło w okres agonii. Jak pisze ppłk Felicjan Majorkiewicz: "zapowiedziane zrzuty należy traktować jako zastrzyk dany umierającemu dla podtrzymania jego żywota jeszcze na kilka dni, najwyżej kilkanaście dni".

Gen. Tadeusz Bór-Komorowski dodaje tego dnia w depeszy do Londynu: "Sytuacja osiąga swój punkt kulminacyjny. Ludność cywilna przeżywa kryzys, który może mieć zasadniczy wpływ na oddziały walczące".