Historia

Władyslaw Gomułka: Polska wolna i niepodległa może być tylko Polską socjalistyczną

Ostatnia aktualizacja: 16.11.2013 07:00
- Nasza wierność wobec Związku Radzieckiego jest niewzruszona. Jesteśmy z nim związani na dobre i na złe - przekonywał w listopadzie 1968 roku Władysław Gomułka na V zjeździe Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.
Audio
  • Przemówienie Władysława Gomułki na zakończenie V zjazdu PZPR, 16 listopada 1968 r, w Warszawie w Sali Kongresowej (Archiwum Polskiego Radia, 16.11.1968)
V Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.Pierwszy z prawej I sekretarz KC PZPR Władysław Gomułka, obok sekretarz generalny KC KPZR Leonid Breżniew, za nim Przewodniczący Rady Państwa NRD Walter Ulbricht, bułgarski działacz komunistyczny Todor Żiwkow, komunistyczny przywódca Mongolii Jumdżagijn Cedenbal, przewodniczący Rady Państwa PRL Maria
V Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.Pierwszy z prawej I sekretarz KC PZPR Władysław Gomułka, obok sekretarz generalny KC KPZR Leonid Breżniew, za nim Przewodniczący Rady Państwa NRD Walter Ulbricht, bułgarski działacz komunistyczny Todor Żiwkow, komunistyczny przywódca Mongolii Jumdżagijn Cedenbal, przewodniczący Rady Państwa PRL MariaFoto: PAP/Zbigniew Matuszewski

Moralna siła socjalizmu

W godzinnym przemówieniu zamykającym V zjazd partii Gomułka gorące podziękowania złożył delegatom partii ZSRR, na których czele do Warszawy przybył Leonid Breżniew, "reprezentujący na zjeździe wielka partię Lenina, pionierskich budowniczych socjalizmu i komunizmu”.

W Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki przez 5 dni tysiące delegatów partyjnych z całego kraju biło wielominutowe oklaski, krzyczano wiele razy: Wiesław!, Wiesława!. Na początku i na koniec obrad zabrzmiała "Międzynarodówka".

O wyższości systemu socjalistycznego nad kapitalistycznym

- Warunkiem zrealizowania postanowień zjazdu jest głęboka i nierozerwalna więź partii z klasą robotniczą i całym ludem pracującym. Partia może skutecznie wcielać w życie swoje postanowienia, gdy jej linia polityczna znajduje aktywne poparcie klasy robotniczej i staje się linią mas pracujących, gdy jej idee i hasła są przez milionowe rzesze uznane za słuszne i pożyteczne dla kraju. Słowem, gdy partia posiada zaufanie mas – mówił Władysław Gomułka w przemówieniu zamykającym obrady V zjazdu PZPR w listopadzie 1968 roku.

- Dzisiaj ogromna większość narodu polskiego posiadła już głębokie przeświadczenie, że socjalistyczna marksistowsko-leninowska polityka naszej partii spełnia te warunki, że we współczesnym świecie nie jest możliwa żadna inna polityka, że każda inna polityka prowadziłaby Polskę do zguby – mówił Gomułka. - Zrozumienie tej prawdy musiało sobie torować drogę do  świadomości narodu przebijając się przez ciężkie zatory uprzedzeń, fałszywych teorii i legend, jakimi wsteczne i reakcyjne siły społeczne zatruwały umysły, by paraliżować umysły mas pracujących - mówił I sekretarz KC PZPR.
Przestrzegał przed jednoczeniem się ekonomicznym i gospodarczym krajów kapitalistycznych pod wodzą Stanów Zjednoczonych. Przypominał, że już Lenin przewidział, że wszystko, co dzieje się w procesie rozwoju kapitalizmu doprowadzić musi do zwycięstwa socjalizmu.

Braterstwo państw bloku wschodniego

Gomułka podkreślał, że socjalizm daje znacznie większe możliwości rozwoju niż kapitalizm. O braterstwie i solidarności państw socjalistycznych przekonywał Gomułka w kilka miesięcy po interwencji zbrojnej państw w Czechosłowacji  tzw. bloku wschodniego na czele z ZSRR.
W nocy z 20 na 21 sierpnia 1968 r. wojska wojsk pięciu państw Układu Warszawskiego (w tym armia polska) wkroczyła na terytorium Czechosłowacji. W operacji "Dunaj” wzięło udział ponad 600 tysięcy żołnierzy radzieckich, polskich, węgierskich, bułgarskich i wschodnioniemieckich wkroczyło do Czechosłowacji.
Zobacz nasz serwis specjalny o tych wydarzeniach Praga1968.polskieradio.pl
Ponadto Gomułka te słowa wypowiedział w roku, kiedy przez Polskę przetoczyła się fala kampanii antysemickich. W wyniku wydarzeń marcowych zatrzymano ponad 2700 osób, w tym 641 studentów, 480 uczniów i 272 pracowników naukowych. Postępowaniem karnym objęto ponad 1200 osób, a aresztowano 319. Zmuszono także do wyjazdu, bez prawa powrotu ponad 15 tysięcy obywateli, w tym kilkuset wybitnych naukowców, wielu artystów, ponad 300 lekarzy.
Zobacz serwis specjalny marzec'68.polskieradio.pl
- Jestem głęboko przekonany i wiele okoliczności przemawia za tym, że w ciągu najbliższych lat wszystkie kraje-członkowie RWPG powinny dokonać głębokiego przełomu w dziedzinie wzajemnej współpracy gospodarczej i w rozwinięciu ekonomicznych procesów integracyjnych – mówił Gomułka.

Posłuchaj archiwalnego nagrania Polskiego Radia, przemówienia I sekretarza, wiele razy przerywanego burzą oklasków.

im

Czytaj także

Janusz Szpotański - mistrz wyrafinowanych satyr

Ostatnia aktualizacja: 06.02.2021 05:40
- Gomułka nazwał mnie w swoim słynnym przemówieniu w marcu 1968 roku "człowiekiem o mentalności alfonsa, ziejącym sadystycznym jadem na partię i rząd" - mówił Janusz Szpotański w wywiadzie dla radia BBC. Miesiąc wcześniej, 6 lutego  otrzymał wyrok 3 lat więzienia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Marzec '68 – wielka manifestacja mieszkańców Gdańska

Ostatnia aktualizacja: 15.03.2018 07:00
- Posługując się metodą prowokacji, siły wrogie socjalizmowi wzburzyły umysły młodzieży, parły do przelewu krwi. Nielegalne zgromadzenia i demonstracje uliczne studentów wywołały powszechne pytanie: O co chodzi? – mówił Władysław Gomułka podczas spotkania z aktywem PZPR w marcu 1968 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Władysław Gomułka – naiwniak czy fanatyk

Ostatnia aktualizacja: 21.10.2014 07:00
21 października 1956 Władysław Gomułka został I sekretarzem KC PZPR, zastępując na tym stanowisku Edwarda Ochaba.
rozwiń zwiń