Historia

Super tajny testament Lenina

Ostatnia aktualizacja: 04.01.2013 07:00
- Stalin jest zbyt brutalny i wada ta, która jest całkiem do zniesienia w naszym środowisku i w stosunkach między nami komunistami, staje się nie do zniesienia na stanowisku sekretarza generalnego partii - napisał Lenin do partyjnych towarzyszy.
Audio
  • Testament Lenina - fragm. dotyczące Stalina. Aud. Jerzego Gruma (19.04.1989)
  • Następcy Lenina - aud. z cyklu ”Dźwiękowy przewodnik po historii najnowszej ZSRR” (12.09.1997)
Włodzimierz Lenin i Józef Stalin (1922). PAPDPA
Włodzimierz Lenin i Józef Stalin (1922). PAP/DPA

Kiedy umierał Lenin, było w zasadzie dwóch kandydatów do politycznego spadku po nim: Lew Trocki i Józef Stalin. Lenin przewidział tę sytuację i na dwa lata przed śmiercią, będąc już ciężko chorym, podyktował szczególny dokument - list do zjazdu partii, swój pośmiertny, polityczny testament.
Ostra krytyka Stalina

Pierwsze zapiski powstały jeszcze pod koniec grudnia 1922 r. 4 stycznia 1923 r. przywódca bolszewików podyktował szczególny dopisek. Zawarł w nim bardzo ostrą krytykę przyszłego generalissimusa:
"Tow. Stalin po objęciu stanowiska sekretarza generalnego skupił w swych rękach niezmierną władzę i nie mam pewności, czy zawsze potrafi z tej władzy korzystać z należytą ostrożnością - pisał - Wobec tego proponuje towarzyszom, aby zastanowili się nad sposobem przeniesienia tow. Stalina z tego stanowiska i wyznaczyli na to miejsce innego człowieka, który by  pod wszystkimi względami różnił się od tow. Stalina jedną tylko zaletą, a mianowicie większą tolerancyjnością, większą lojalnością, większą uprzejmością, bardziej uważnym stosunkiem do towarzyszy, mniej kapryśnym usposobieniem itd. Okoliczność ta może się wydawać nic nie znaczącą drobnostką. Myślę jednak, że z punktu widzenia zapobieżenia rozłamowi w partii nie jest to drobnostka”.

Polityczny testament
Dokument nie miał formalnie charakteru testamentu. Nazwy tej po raz pierwszy użyli działacze partii bolszewickiej: żona Lenina - Nadieżda Konstantinowna Krupska i Nikołaj Bucharin. Celem wodza rewolucji październikowej było przekazanie uwag na temat usprawnienia pracy aparatu państwowego. Ale w liście do zjazdu Lenin zawarł też charakterystyki swych ewentualnych następców. Opisał osobowości nie tylko Stalina i Trockiego, ale też innych działaczy partyjnych: Kamieniewa, Zinowiewa, Bucharina. Wszystkich ostro krytykował.
Dlaczego Lenin w tak surowy sposób ocenił grono swych dotychczasowych najbliższych współpracowników? - zastanawiał się w audycji z cyklu ”Dźwiękowy przewodnik po historii najnowszej ZSRR”, nadanej we wrześniu 1997 r. wybitny sowietolog, prof. Paweł Wieczorkiewicz. - Był przekonany, że po jego śmierci partią musi zarządzać kolektywne kierownictwo.
Plan Stalina był zupełnie odmienny. Testament Lenina nie przedostał się do szerokich mas. Opublikowano go dopiero podczas XX Zjazdu KPZR w 1956 r.
Jakie były losy bolszewików, którzy mieli to nieszczęście, że zapoznali się z treścią zapisków swego przywódcy i wspomnieli choć słowem na ich temat? W najlepszym przypadku zsyłani byli do łagrów, wielu spotkała śmierć.
Posłuchaj fragmentów tajnego testamentu Lenina i komentarza prof. Pawła Wieczorkiewicza.
Więcej na temat najnowszej historii ZSRR znajdziesz na platformie internetowej „moje.polskieradio.pl”


Czytaj także

Ławrientij Beria – oberpolicmajster Stalina

Ostatnia aktualizacja: 23.12.2019 06:00
Chruszczow i jego przyjaciele, pozbywając się Berii zadbali o to, by obarczyć go wszelkimi grzechami, uczynili z niego demona. Może to zabrzmi paradoksalnie, ale on był mniej skąpany we krwi niż Chruszczow – stwierdził historyk, prof. Paweł Wieczorkiewicz.
rozwiń zwiń