Historia

W Egipcie odkryto ruiny wieży strażniczej i świątyni Izydy oraz starożytne groby

Ostatnia aktualizacja: 12.05.2022 05:40
Podczas wykopalisk archeologicznych prowadzonych na stanowisku Gabal El Haridi położonym w południowoegipskiej prowincji Sauhadż badacze dokonali niezwykłego odkrycia. Odnaleźli pozostałości wieży strażniczej i świątyni Izydy wybudowanych prawdopodobnie w III wieku p.n.e. oraz kilkadziesiąt grobów powstałych pomiędzy XXII a I wiekiem p.n.e.
Pozostałości po starożytnej świątyni bogini Izydy znalezione wiosną 2022 roku w południowej części Egiptu.
Pozostałości po starożytnej świątyni bogini Izydy znalezione wiosną 2022 roku w południowej części Egiptu. Foto: Egyptian Ministry of Tourism and Antiquities / Xinhua News Agency / Forum

Świątynia Izydy i wieża strażnicza

Wieża została wzniesiona z cegły mułowej, zwanej również cegłą suszoną - surowca budowlanego stosowanego powszechnie w starożytnym Egipcie. Konstrukcja ta służyła jako punkt poboru podatków, a także pełniła funkcje obserwacyjne, pozwalając strażnikom na strzeżenie bezpieczeństwa ruchu na rzece Nil. Według wstępnych hipotez badaczy powstała za czasów faraona Ptolemeusza III Euergetesa, który władał Egiptem od 246 do 221 roku p.n.e.

Z tego samego okresu prawdopodobnie pochodzi również odkryta wiosną 2022 roku świątynia Izydy - bogini płodności, patronki małżeństwa i macierzyństwa oraz opiekunki rodziny i ogniska domowego. Budynek, który nie dotrwał w całości do naszych czasów, pierwotnie mierzył 33 metry długości i 14 metrów szerokości. Składał się m.in. z prostokątnego dziedzińca otoczonego kolumnadą, drugiej, mniejszej sali z czterema kolumnami oraz klatki schodowej. Podłogi obu pomieszczeń były wyłożone płytami wykonanymi z wapienia. 

Monety, kości i liczne dokumenty

W północnej części świątyni archeolodzy natrafili także na wotywną stelę, pięć ostrakonów (skorup ceramicznych naczyń służących jako materiał piśmienniczy) zapisanych pismem demotycznym (uproszczoną formą pisma hieroglificznego), kości zwierzęce (zdaniem badaczy mogą to być pozostałości po posiłkach spożywanych przez kapłanów) oraz 38 monet pochodzących z czasów rzymskich. W pobliżu świątyni naukowcy odnaleźli także pozostałości po dawnym domu należącym do nadzorcy robotników. Znajdowały się w nim fragmenty dokumentów zawierających nazwiska ludzi pracujących przy budowie obiektu, a także informacje o ich zarobkach i zakresie pełnionych przez nich obowiązków.

Podczas prac wykopaliskowych naukowcy odkryli również osiemdziesiąt pięć miejsc pochówków. Powstały one pomiędzy około 2200 rokiem p.n.e. a I wiekiem p.n.e., czyli w okresie od końca Starego Państwa do schyłku rządów Ptolemeuszów w Egipcie. Plany grobowców różnią się od siebie - niektóre z nich są prostymi, wykutymi w skale komorami grobowymi, inne składają się z licznych nisz połączonych plątaniną korytarzy. W grobowcach naukowcy odnaleźli przeszło trzydzieści mumii oraz liczne dokumenty zawierające informacje - zapisane w języku greckim pismem demotycznym lub hieratycznym - o pochowanych tam zmarłych: m.in. ich imiona, miejsca zamieszkania, wiek oraz wykonywany zawód. 

Kim byli Ptolemeusze?

Początek panowania dynastii Ptolemeuszów w Egipcie związany jest z osobą Ptolemeusza I Sotera. Był on jednym z dowódców króla Macedonii Aleksandra Wielkiego. Po śmierci swojego zwierzchnika przejął satrapię Egiptu (okręg administracyjny w starożytnej Persji, która w opisywanym okresie znajdowała się pod panowaniem Aleksandra Macedońskiego). Królem ogłosił się w 304 roku p.n.e. 

Każdy kolejny władca płci męskiej wywodzący się z dynastii - a było ich ponad dwudziestu - nosił to samo imię: Ptolemeusz. Starożytni odróżniali kolejnych monarchów dzięki przydomkom, które im nadawali. Ptolemeusz II na przykład był określany greckim mianem "Filadelfos", czyli "miłujący swoją siostrę". Miano to uzyskał, ponieważ poślubił swoją siostrę Arsinoe. 

Dynastia rządziła Egiptem przez ponad 250 lat. Władza tego rodu zakończyła się w kraju faraonów w 30 roku p.n.e., gdy Kleopatra VII (po przegraniu pojedynku o władzę w Imperium Rzymskim z cesarzem Oktawianem Augustem) popełniła samobójstwo. Jej dzieci zostały odsunięte od tronu, a Egipt stał się jedną z rzymskich prowincji. 

Źródło: portal kopalniawiedzy.pl/jb

Czytaj także

Odkryto grobowiec skarbnika Ramzesa II, jednego z najpotężniejszych faraonów

Ostatnia aktualizacja: 08.11.2021 05:30
Archeolodzy odkryli liczącą ok. 3200 lat kryptę w nekropolii w Sakkarze. Należała najprawdopodobniej do Ptaha-M-Wia, wysokiego urzędnika w czasach świetności antycznego Egiptu. Nie odnaleziono sarkofagu, właściciel miejsca spoczynku został zidentyfikowany na podstawie hieroglifów. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Egipt. Polscy archeolodzy odnaleźli cenne artefakty w pobliżu świątyni Hatszepsut

Ostatnia aktualizacja: 21.11.2021 05:45
Figurki ukazujące bóstwa i ofiarników, a także naczynia z motywem piersi - to tylko niektóre spośród kilkuset przedmiotów, znalezionych przez naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego w grobowcu, który służył już w starożytności jako… śmietnik.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Egipt. Zaginiona "świątynia słońca" odkryta przez archeologów PAN

Ostatnia aktualizacja: 22.11.2021 05:50
Miejsca kultu solarnego bóstwa Ra odegrały przełomową rolę w historii cywilizacji nad Nilem. Pozostałości jednego z nich odnaleziono na stanowisku Abu Gurab, 20 km na południe od Kairu. Z badań wynika, że budynek zniszczono, a na jego miejscu wzniesiono nowe miejsce kultu. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Egipt. Odkryto dwie mumie ze złotymi językami

Ostatnia aktualizacja: 18.12.2021 05:40
Podczas prac archeologicznych prowadzonych w miejscowości Al-Bahnasa (Górny Egipt) badacze odnaleźli szczątki mężczyzny i kobiety pochodzące sprzed 2500 lat. Ku zdziwieniu naukowców okazało się, że obie mumie mają złote języki.  
rozwiń zwiń
Czytaj także

Egipt. Odnaleziono ruiny starożytnej świątyni Zeusa-Kasiosa

Ostatnia aktualizacja: 29.04.2022 05:45
Podczas prac archeologicznych prowadzonych na stanowisku Tell el-Farma, położonym w północno-zachodniej części półwyspu Synaj, egipscy badacze natrafili na starożytne ruiny. Okazało się, że są to pozostałości po dawnej świątyni Zeusa - najwyższego bóstwa greckiego panteonu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Perfumy Kleopatry. Jak pachniała ostatnia królowa starożytnego Egiptu?

Ostatnia aktualizacja: 10.05.2022 05:55
Kobieta, która uwiodła Juliusza Cezara i Marka Antoniusza, ponoć olśniewała intelektem, charakterem i urodą. Czy zniewalający był także jej zapach? Naukowcy twierdzą, że udało im się odtworzyć w przybliżeniu woń perfum, których używała władczyni.  
rozwiń zwiń